Đề xuất tăng ngưỡng doanh thu miễn thuế lên 500 triệu đồng, hạ thuế suất 2 bậc
Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn phát biểu tại phiên họp.

Tăng mức doanh thu không phải nộp thuế lên 500 triệu đồng/năm

Chiều tối ngày 2/12, tại phiên họp thứ 52, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội đã họp cho ý kiến về việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý đối với nhóm 03 dự thảo: Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi); Luật Quản lý thuế (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quản lý nợ công.

Trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình và chỉnh lý dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi), Thứ trưởng Bộ Tài chính Cao Anh Tuấn cho biết, về phân cấp phân quyền, tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến đại biểu Quốc hội về thẩm quyền điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế của cá nhân kinh doanh và điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, Chính phủ đã tiếp thu theo hướng Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh các mức này. Ngoài ra, tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến của đại biểu, dự thảo Luật đã bỏ nội dung Chính phủ quy định các cái khoản thu nhập khác.

Về thuế đối với hộ cá nhân kinh doanh, tiếp thu ý kiến thẩm tra và ý kiến đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã rà soát và điều chỉnh quy định về thuế đối với hộ cá nhân kinh doanh. Cụ thể, điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế của hộ cá nhân kinh doanh từ 200 triệu đồng/năm lên 500 triệu đồng/năm và cho trừ mức này trước khi tính giá trị tính thuế (tính thuế theo tỉ lệ trên doanh thu). Đồng thời, điều chỉnh mức doanh thu không chịu thuế giá trị tăng tương ứng lên 500 triệu đồng.

Dự thảo Luật cũng bổ sung phương pháp tính thuế trên thu nhập (doanh thu trừ chi phí) đối với hộ cá nhân kinh doanh có doanh thu trên 500 triệu đồng/năm đến 3 tỷ đồng và áp dụng thuế suất 15% tương tự như thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp có doanh thu dưới 3 tỷ đồng. Ngoài ra, Chính phủ sẽ chỉ đạo cơ quan soạn thảo trong quá trình xây dựng các văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn nghiệp vụ để việc tính thuế trên thu nhập (doanh thu chi phí) đảm bảo thuận lợi, khả thi khi triển khai thực hiện.

Liên quan đến biểu thuế lũy tiến từng phần, biểu thuế được chỉnh lý theo hướng giảm mức thuế suất 15% ở bậc 2 xuống 10% và thuế suất 25% ở bậc 3 xuống 20% để tránh tăng đột ngột giữa các bậc, đảm bảo tính hợp lý của biểu thuế.

Về mức giảm trừ gia cảnh, tiếp thu ý kiến thẩm tra, ý kiến đại biểu Quốc hội, Chính phủ đã đưa mức giảm trừ gia cảnh quy định tại Nghị quyết số 110 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội mới được thông qua quy định tại dự thảo Luật và giao Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh trên cơ sở biến động của giá cả thu nhập cho phù hợp với tình hình kinh tế xã hội trong từng thời kỳ. Ngoài ra, Chính phủ sẽ tiếp tục chỉ đạo cơ quan soạn thảo rà soát hoàn thiện nội dung quy định tại dự thảo Luật để đảm bảo đồng bộ, thống nhất với các luật liên quan và tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội, ý kiến thẩm tra, chỉnh lý về kỹ thuật văn bản để hoàn thiện dự thảo Luật trình Quốc hội theo quy định.

Cho ý kiến về dự án Luật, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi đánh giá, phần lớn các nội dung về dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) được Đại biểu Quốc hội và cơ quan thẩm tra nêu ra đã được Chính phủ giải trình, tiếp thu hoặc tiếp thu một phần. Thường trực Ủy ban thống nhất với các nội dung tiếp thu, chỉnh lý này.

Riêng với chính sách thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh, Thường trực Ủy ban đánh giá, dự thảo đã tiếp thu tương đối đầy đủ và hợp lý. Để triển khai thông suốt, Uỷ ban đề nghị Chính phủ chỉ đạo sớm ban hành văn bản hướng dẫn thi hành, bảo đảm tính khả thi, đơn giản và minh bạch với hộ kinh doanh nhỏ. Đồng thời, có hướng dẫn với các khoản dễ vướng như: chi phí nhân công của chủ hộ, xử lý hàng tồn kho cho giai đoạn chuyển tiếp; có giải pháp giảm chi phí sử dụng hóa đơn, mở rộng ứng dụng điện tử để hạn chế tiếp xúc trực tiếp, giảm chi phí tuân thủ và đảm bảo minh bạch.

Khắc phục vướng mắc phát sinh thực tiễn

Đối với dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi), Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho biết, Chính phủ tiếp thu về phạm vi sửa đổi, tính thống nhất trong hệ thống pháp luật. Theo đó, cơ quan soạn thảo đã rà soát, chỉnh lý quy định về nền tảng thương mại điện tử; chuyển nhượng dự án đầu tư, chuyển nhượng vốn; về khoanh tiền thuế nợ để thống nhất với Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư, Luật Giao dịch điện tử, Luật Phá sản.

Chính phủ cũng tiếp thu và chỉnh lý tại dự thảo Luật này quy định về phân nhóm người nộp thuế trong quản lý thuế; giải thích từ ngữ; các hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế; quy định bổ sung thu nhập cho công chức, người lao động; quản lý thuế đối với hộ kinh doanh; gia hạn nộp thuế; quy định hoàn thuế tự động, miễn giảm thuế tự động; kiểm tra thuế; kinh phí triển khai biện pháp khuyến khích tiêu dùng lấy hóa đơn.

Đề xuất tăng ngưỡng doanh thu miễn thuế lên 500 triệu đồng, hạ thuế suất 2 bậc
Quang cảnh phiên họp.

Dự thảo cũng chỉnh lý quy định về bổ sung quyền hạn cho cơ quan nhà nước, tổ chức được giao quản lý thu đối với những khoản thu khác của ngân sách nhà nước, tổ chức được giao thu phí, lệ phí. Đồng thời, dự thảo Luật bổ sung thẩm quyền xử phạt cho cơ quan Kiểm toán Nhà nước và cơ quan Thanh tra; Bổ sung nội dung về trách nhiệm cung cấp, trao đổi thông tin với cơ quan thuế nước ngoài theo thỏa thuận quốc tế, điều ước quốc tế về thuế đối với người nộp thuế, cơ quan nhà nước, tổ chức, cá nhân có liên quan; quyền hạn của cơ quan quản lý thuế...

Cho ý kiến về dự thảo Luật này, Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, hầu hết các nội dung được đại biểu Quốc hội và cơ quan thẩm tra nêu ra đã được Chính phủ tiếp thu hoặc tiếp thu một phần như: Bổ sung thu nhập cho công chức thuế; hoàn, miễn, giảm thuế tự động; chính sách khuyến khích sử dụng hóa đơn; hoàn thành nghĩa vụ thuế khi chuyển nhượng dự án... Thường trực Ủy ban thống nhất với các nội dung giải trình, chỉnh lý này.

Uỷ ban đề nghị không quy định cho phép người nộp thuế được khai bổ sung hồ sơ đối với kỳ đã thanh tra, kiểm tra trong Luật. Liên quan đến nội dung này, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cũng băn khoăn quy định này giống với quy định cũ của Luật Quản lý thuế trước đây.

Giải trình thêm về vấn đề này, Thứ trưởng Cao Anh Tuấn cho biết, quy định cho phép người nộp thuế được khai bổ sung hồ sơ đối với kỳ đã thanh tra, kiểm tra được đề xuất quy định trong dự thảo Luật không phải quay lại quy định cũ mà nhằm khắc phục vướng mắc phát sinh thực tiễn hiện nay khi người nộp thuế tự phát hiện nghĩa vụ thuế phải nộp tăng lên sau khi đã được thanh tra, kiểm tra.

Dự thảo Luật đã chỉnh lý theo hướng trường hợp người nộp thuế phát hiện nghĩa vụ thuế phải nộp tăng lên thì phải báo với cơ quan thuế để rà soát. Sau khi kiểm tra, cơ quan thuế cho phép người nộp thuế điều chỉnh, đồng thời phải chịu đầy đủ mức xử phạt theo luật, gồm phạt khai sai và tiền chậm nộp. Nếu có dấu hiệu thông đồng, hồ sơ sẽ được chuyển cơ quan pháp luật để xử lý.

Thứ trưởng nhấn mạnh, cách tiếp cận này "vừa bảo đảm không thất thu ngân sách Nhà nước, vừa xử lý đúng bản chất vi phạm". Việc này không tạo khoảng trống pháp lý hay cơ chế để "lách" trách nhiệm như ý kiến lo ngại. Thứ trưởng cho biết, dự thảo có bổ sung yêu cầu rà soát trách nhiệm của cơ quan thanh tra, kiểm tra thuế. Nếu có dấu hiệu chủ quan, thiếu trách nhiệm dẫn đến không phát hiện sai phạm, cán bộ công chức liên quan sẽ bị xử lý.