Xuất khẩu sẽ chạm mốc 20 tỷ USD

Ngày 23/10, tại Tọa đàm “Ngành Gỗ & Nội thất xuất khẩu TP. Hồ Chí Minh -Tâm điểm sản xuất & xuất khẩu toàn cầu” do Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP. Hồ Chí Minh tổ chức.

Khẳng định, chuyển đổi số là động lực then chốt nâng cao sức cạnh tranh và phát triển bền vững, ông Lê Đức Nghĩa - Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần gỗ An Cường cho biết, công ty đã đầu tư 5 triệu USD cho chuyển đổi số. Với sự đầu tư quy mô này, Công ty Cổ phần gỗ An Cường quản trị doanh thu hiệu quả, giảm chi phí hơn 10%; doanh thu mỗi năm tăng 10%; năng suất lao động tăng trưởng 15-20%; 5 năm nộp thuế  hơn 1.700 tỷ đồng.

Chia sẻ kinh nghiệm chinh phục thị trường nước ngoài, ông Nguyễn Quốc Khanh - Chủ tịch AA Corporation cho rằng, với 35 năm cung ứng sản phẩm nội thất cho các công trình xây dựng lớn ở nước ngoài, AA Corporation đề cao hàng hóa có giá trị gia tăng…

Theo ông Khanh, để xuất khẩu bền vững, ngoài gia công, doanh nghiệp phải nghĩ ra những mô hình có giá trị gia tăng cao hơn. Chẳng hạn, cung ứng cho các công trình thế giới, với thiết kế, ma két hoàn chỉnh… tỷ lệ lợi nhuận sẽ cao hơn rất nhiều.

Từ chia sẻ của doanh nghiệp, theo ông Phùng Quốc Mẫn, nếu nhìn lại hành trình hơn hai thập kỷ qua, có thể khẳng định ngành Gỗ Việt Nam là một trong những câu chuyện thành công tiêu biểu nhất của nền kinh tế xuất khẩu.

Về vị thế của ngành Gỗ xuất khẩu Việt Nam, từ năm 1999, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam mới đạt chưa tới 200 triệu USD, đến năm 2025, con số đó được dự báo sẽ chạm mốc 20 tỷ USD.

Hiện nay, ngành Gỗ có 6.243 doanh nghiệp đang hoạt động, trong đó 82,8% là doanh nghiệp Việt Nam, 13,2% là doanh nghiệp FDI, tạo việc làm cho hơn 500.000 lao động trên khắp cả nước.

Ngành đã hình thành chuỗi cung ứng tương đối hoàn chỉnh, từ nguyên liệu, sản xuất đến phân phối – tạo nên lợi thế cạnh tranh toàn cầu. Việt Nam hiện đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu đồ gỗ nội thất, chỉ sau Trung Quốc, và nằm trong Top 6 ngành hàng xuất khẩu chủ lực của quốc gia.

Tại Việt Nam, trước thời điểm hợp nhất, tỉnh Bình Dương, Đồng Nai và TP. Hồ Chí Minh là 3 địa phương dẫn đầu cả nước về kim ngạch gỗ và sản phẩm gỗ. Sau khi hợp nhất địa giới, hai hiệp hội lớn của ngành gỗ tại TP. Hồ Chí Minh và Bình Dương là HAWA và BIFA cũng đang nhanh chóng tiến hành các thủ tục hợp nhất, nâng tổng số hội viên của hội HAWA mới lên gần 1.000 doanh nghiệp, trong đó gần 70% là doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu.

Nhiều sáng kiến phát triển xuất khẩu gỗ

Ông Nguyễn Liêm - Chủ tịch BIFA cho rằng, sản phẩm gỗ “Made in Vietnam” có mặt tại hơn 160 quốc gia và vùng lãnh thổ. Nhưng, thế giới đang thay đổi rất nhanh, khách hàng không chỉ hỏi “giá bao nhiêu cho một sản phẩm”, mà còn hỏi nguyên liệu đến từ đâu, sản xuất thế nào, có xanh – có sạch – có trách nhiệm hay không. “Điều đó có nghĩa: phát triển bền vững không còn là lựa chọn mà là điều kiện để tồn tại”, ông Liêm nhấn mạnh.

Để thực hiện mục tiêu này, ông Liêm đưa ra 3 sáng kiển: Thứ nhất, nghiên cứu hình thành Trung tâm hỗ trợ chuyển đổi xanh và chuyển đổi số ngành gỗ, nơi doanh nghiệp được tư vấn, kết nối chuyên gia và tiếp cận các công nghệ phù hợp quy mô giúp chuyển đổi một cách thực chất và hiệu quả.

Thứ hai, triển khai chương trình “Nhà máy gỗ phát thải thấp”, thí điểm đo và giảm phát thải CO₂, hướng tới chứng nhận low-carbon factory.

Thứ ba, xây dựng cụm công nghiệp ngành gỗ xanh, với hạ tầng dùng chung: xử lý bụi, nước thải, năng lượng mặt trời, logistics… giúp doanh nghiệp nhỏ cũng có thể “xanh hóa” với chi phí hợp lý.

Với góc độ doanh nghiệp sản xuất, ông Lê Đức Nghĩa đã nêu một số kiến nghị, đề xuất để ngành gỗ xuất khẩu bền vững.

Theo đó, Nhà nước cần ưu tiên nguồn lực số hóa cơ sở dữ liệu ngành gỗ, xây dựng hệ thống dữ liệu mở quốc gia; có chương trình hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ sản xuất xanh (tín dụng xanh, ưu đãi công nghệ tiết kiệm năng lượng); đối với doanh nghiệp và Hiệp Hội doanh nghiệp cần chủ động triển khai mạnh mẽ chuyển đổi số trong toàn bộ chuỗi giá trị từ sản xuất, kinh doanh – quản trị – logistics; quản lý vùng nguyên liệu, khai thác – sản xuất – kho bãi – truy xuất bán lẻ – chăm sóc khách hàng qua nền tảng số; điều chỉnh hợp tác quốc tế và xúc tiến thương mại cần tích cực cập nhật chính sách phòng vệ thương mại, quy định kiểm soát carbon, truy xuất nguồn gốc, ESG theo tiêu chuẩn toàn cầu.

“Chỉ có tổng lực thúc đẩy các trụ cột trên với tư duy hội nhập chủ động, liên kết đa chủ thể, ngành gỗ Việt Nam mới có thể vững vàng giữ vai trò trung tâm sản xuất và xuất khẩu toàn cầu một cách bền vững, minh bạch, hiệu quả”, ông Lê Đức Nghĩa nhận định.