Việt Nam đã đáp ứng toàn bộ các tiêu chí chính thức

Ngày 8/10/2025 (vào lúc 03 giờ 00 phút theo giờ Hà Nội), Tổ chức xếp hạng thị trường FTSE Russell công bố thị trường chứng khoán Việt Nam đã đáp ứng toàn bộ các tiêu chí chính thức và được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi thứ cấp. 

Trong báo cáo công bố, FTSE Russell cho biết Việt Nam đã đáp ứng hầu hết các tiêu chí trong hệ thống đánh giá phân loại thị trường, đặc biệt là những điều kiện mang tính nền tảng liên quan đến minh bạch, hiệu quả giao dịch và an toàn thanh toán.

Đáng chú ý, 2 yếu tố then chốt từng khiến Việt Nam bị trì hoãn nâng hạng trong các năm trước là yêu cầu tiền ký quỹ trước (prefunding) và quy trình xử lý giao dịch thất bại đã được khắc phục. Việc xóa bỏ cơ chế prefunding được xem là bước tiến lớn giúp Việt Nam đáp ứng tiêu chuẩn giao dịch thông lệ quốc tế, qua đó tạo thuận lợi hơn cho dòng vốn nước ngoài.

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đã thiết lập quy trình xử lý giao dịch thất bại rõ ràng và minh bạch hơn, giúp củng cố niềm tin của nhà đầu tư, đồng thời nâng cao tính an toàn của hệ thống thanh toán bù trừ. Với những cải thiện này, FTSE Russell đánh giá Việt Nam đã hoàn tất các yêu cầu kỹ thuật cần thiết để chuyển sang nhóm thị trường mới nổi thứ cấp.

Hội đồng IGB đã xem xét kỹ lưỡng ý kiến phản hồi từ các Ủy ban Tư vấn của FTSE Russell liên quan đến hạn chế về vai trò của các công ty chứng khoán toàn cầu (global brokers) trong hoạt động giao dịch tại Việt Nam. Mặc dù việc sử dụng công ty chứng khoán toàn cầu làm đối tác duy nhất không phải là điều kiện bắt buộc để được nâng hạng lên thị trường Mới nổi thứ cấp, IGB nhận thấy rằng nhà đầu tư chỉ số cần có khả năng “mô phỏng chỉ số” theo nguyên tắc thứ hai trong Tuyên bố Nguyên tắc (Statement of Principles).

Xét tầm quan trọng của vấn đề nêu trên đối với nhà đầu tư chỉ số, IGB xác định rằng việc giải quyết vấn đề về vai trò của các công ty chứng khoán toàn cầu trong hoạt động giao dịch là cần thiết để quá trình nâng hạng được triển khai. FTSE Russell ghi nhận những nỗ lực hiện nay của cơ quan quản lý thị trường chứng khoán Việt Nam trong việc xây dựng mô hình cho phép các nhà đầu tư tổ chức nước ngoài giao dịch thông qua đối tác là các công ty chứng khoán toàn cầu. Nỗ lực này được kỳ vọng sẽ đưa thị trường Việt Nam tiệm cận chuẩn mực quốc tế, giảm thiểu rủi ro đối tác và tăng cường niềm tin của nhà đầu tư thông qua việc thiết lập các mối quan hệ với tổ chức trung gian uy tín.

Tuy nhiên, tổ chức này vẫn lưu ý một số tiêu chí cần tiếp tục theo dõi trước khi chính thức triển khai nâng hạng. Trong đó, yếu tố đáng chú ý nhất là việc cải thiện khả năng tiếp cận của các nhà môi giới quốc tế. FTSE Russell cho rằng cần đảm bảo nhà đầu tư nước ngoài có thể “tái tạo chỉ số” (index replication) một cách hiệu quả thông qua các kênh giao dịch toàn cầu. Đây được xem là điều kiện cần thiết để việc nâng hạng diễn ra đúng tiến độ và đảm bảo tính bền vững sau khi áp dụng.

Theo kế hoạch, FTSE Russell sẽ tiến hành đợt đánh giá giữa kỳ vào tháng 3/2026 nhằm xem xét mức độ hoàn thiện của tiêu chí còn lại. Nếu kết quả tích cực, việc nâng hạng chính thức sẽ được thực hiện theo nhiều giai đoạn bắt đầu từ tháng 9/2026, tương tự lộ trình từng áp dụng với các quốc gia được thăng hạng trước đây như Kuwait hay Pakistan.

Đánh dấu cột mốc quan trọng

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cho biết, sự kiện này là cột mốc quan trọng đánh dấu sự phát triển mạnh mẽ của thị trường chứng khoán Việt Nam, ghi nhận những nỗ lực cải cách toàn diện trong thời gian qua của toàn ngành Chứng khoán thực hiện theo chủ trương của Đảng, Nhà nước nhằm phát triển thị trường chứng khoán minh bạch, hiện đại, hiệu quả  theo các chuẩn mực quốc tế cao nhất.

Kết quả đạt được là nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính; sự phối hợp chặt chẽ của Ngân hàng Nhà nước và các bộ, ngành liên quan; sự đồng hành của các Sở giao dịch, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam, các thành viên thị trường, cơ quan thông tấn, báo chí; cũng như sự hỗ trợ quý báu từ Ngân hàng Thế giới, các chuyên gia của FTSE và các định chế đầu tư toàn cầu.

Việc thị trường chứng khoán Việt Nam được nâng hạng lên thị trường mới nổi thứ cấp là khởi đầu cho giai đoạn phát triển mới, yêu cầu cải cách ngày càng sâu, rộng hơn nữa để đạt những mục tiêu dài hạn trong tương lai.

Với vai trò cơ quan quản lý nhà nước về chứng khoán và thị trường chứng khoán, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với FTSE Russell đảm bảo quá trình chuyển đổi chính thức theo đúng lộ trình. 

“Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cam kết tiếp tục triển khai các giải pháp toàn diện nhằm tạo điều kiện tối đa cho các nhà đầu tư trong và ngoài nước trong việc tiếp cận thị trường; đồng thời hoàn thiện khung khổ pháp lý, hiện đại hóa, số hóa cơ sở hạ tầng, hướng tới phát triển thị trường chứng khoán Việt Nam ngày càng minh bạch, hiệu quả, thúc đẩy hội nhập sâu rộng hơn nữa vào thị trường tài chính toàn cầu”, thông tin từ phía cơ quan quản lý.

Nội dung công bố xem tại trang web của FTSE Russell