VLCA được mở rộng từ Cuộc bình chọn Báo cáo thường niên do Sở Giao dịch Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh (HOSE), Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) và Báo Đầu tư phối hợp tổ chức, với Dragon Capital Việt Nam là đơn vị tài trợ thường niên và duy nhất. Năm 2025 đánh dấu 18 năm chương trình đồng hành cùng thị trường chứng khoán và cộng đồng doanh nghiệp niêm yết.
Trong chu kỳ phát triển mới của thị trường, VLCA ngày càng đóng vai trò như một “bộ chuẩn mềm”, tạo áp lực tích cực buộc doanh nghiệp nâng cấp chất lượng báo cáo, chuẩn hóa quản trị và lồng ghép phát triển bền vững vào chiến lược dài hạn. Trong bối cảnh thị trường Việt Nam tiếp tục nâng chuẩn chất lượng và thu hút dòng vốn trung – dài hạn, VLCA cũng đang trở thành hệ tham chiếu quan trọng đối với cộng đồng doanh nghiệp và nhà đầu tư.
Trong năm 2025, sau gần 6 tháng triển khai chấm sơ khảo và soát xét độc lập bởi Big 4, VLCA 2025 đã hoàn tất vòng “lọc” quan trọng đầu tiên, lựa chọn các doanh nghiệp đủ chuẩn bước vào vòng chung khảo ở 3 trụ cột cốt lõi: Báo cáo thường niên – Quản trị công ty – Báo cáo phát triển bền vững. Trong bối cảnh Việt Nam đang tăng tốc hoàn thiện thể chế và thúc đẩy mạnh mẽ chuyển đổi xanh, VLCA 2025 không còn đơn thuần là một hoạt động tôn vinh, mà đang vận hành như “bộ chuẩn mềm” phản ánh mặt bằng chất lượng thực tế của doanh nghiệp niêm yết.
Không chỉ dừng lại ở Lễ trao giải, Hội nghị Doanh nghiệp Niêm yết 2025 còn là điểm nhấn chuyên môn quan trọng đối với cộng đồng thị trường. Theo chương trình, hội nghị sẽ công bố báo cáo tổng kết tình hình doanh nghiệp niêm yết gắn với kết quả VLCA 2025, đồng thời dành không gian cho bức tranh “Economic Outlook 2026” do Dragon Capital Việt Nam trình bày, cùng chuyên đề ESG dành cho doanh nghiệp niêm yết do tổ chức GRI thực hiện. Đây là những nội dung mang tính dữ liệu và định hướng dài hạn, bổ sung thêm giá trị phân tích cho nhà đầu tư bên cạnh các hạng mục tôn vinh.
Báo cáo thường niên: 97 doanh nghiệp vượt “hàng rào” minh bạch
Ở hạng mục Báo cáo thường niên, các doanh nghiệp được phân theo hai nhóm tài chính và phi tài chính. Báo cáo tham dự bắt buộc thuộc năm tài chính 2024, được công bố đầy đủ, đúng hạn trên HOSE hoặc HNX và không vi phạm nghĩa vụ công bố thông tin từ mức “cảnh báo” trở lên trong giai đoạn từ 1/1/2024 đến thời điểm xét giải năm 2025. Đây được xem là “hàng rào kỹ thuật” nhằm loại bỏ những báo cáo chỉ đạt về hình thức nhưng thiếu kỷ luật minh bạch.
Kết quả, 97 doanh nghiệp được lựa chọn vào vòng chung khảo, gồm 23 doanh nghiệp tài chính và 74 doanh nghiệp phi tài chính (danh sách sắp xếp theo thứ tự ABC mã chứng khoán).
Quy trình chấm sơ khảo do Viện Thành viên Hội đồng Quản trị Việt Nam (VIOD) thực hiện, kết quả được Big 4 (Deloitte, Ernst & Young, KPMG, PwC) soát xét độc lập trước khi HOSE và HNX thẩm định lần cuối. Quy trình nhiều tầng kiểm định này giúp bảo đảm tính khách quan, độc lập và nhất quán của kết quả VLCA.
Dưới góc độ thị trường, Báo cáo thường niên ngày nay không còn là “báo cáo nghĩa vụ”, mà đang trở thành bản đồ chiến lược tích hợp của doanh nghiệp niêm yết – nơi kết nối giữa tài chính, quản trị, phát triển bền vững, quản trị rủi ro và quan hệ nhà đầu tư. Đây cũng là nhóm tài liệu được khối nhà đầu tư tổ chức, đặc biệt là khối ngoại, sử dụng như điểm chạm đầu tiên khi đánh giá năng lực đầu tư dài hạn.
Quản trị công ty: 107 doanh nghiệp trong “vùng đo chuẩn” VNX Allshare
Hạng mục Quản trị công ty năm 2025 áp dụng cho các doanh nghiệp niêm yết trên HOSE và HNX thuộc rổ VNX Allshare kỳ tháng 4/2025, được phân thành 3 nhóm vốn hóa: lớn – vừa – nhỏ.
Kết quả, 107 doanh nghiệp được đưa vào vòng chung khảo, gồm 35 doanh nghiệp vốn hóa lớn, 36 doanh nghiệp vốn hóa vừa và 36 doanh nghiệp vốn hóa nhỏ. Việc đánh giá dựa trên hệ thống tài liệu công bố chính thức như báo cáo thường niên, báo cáo quản trị công ty, báo cáo phát triển bền vững, điều lệ, quy chế quản trị, tài liệu ĐHĐCĐ… cập nhật đến 30/4/2025; riêng thông tin đại hội được cập nhật đến 30/6/2025 đối với các doanh nghiệp gia hạn.
Toàn bộ kết quả sơ khảo tiếp tục do nhóm chuyên gia độc lập VIOD thực hiện và được Big 4 soát xét trước khi đưa vào chung khảo. Cách tiếp cận này giúp việc chấm điểm không chỉ dừng ở mức độ tuân thủ, mà đo được chất lượng thực hành quản trị theo chuẩn mực quốc tế.
Trong bối cảnh Việt Nam đang hoàn thiện khung pháp lý về quản trị doanh nghiệp, bảo vệ cổ đông và minh bạch thông tin, hạng mục Quản trị công ty của VLCA ngày càng mang ý nghĩa như một “bài test sức bền” về thể chế nội tại của doanh nghiệp niêm yết, từ cấu trúc hội đồng quản trị, vai trò thành viên độc lập, quyền cổ đông, đến kiểm soát nội bộ và quản trị rủi ro.
VLCA 2025 tiếp tục đặt mục tiêu đưa quản trị công ty gắn với giá trị dài hạn, hiệu quả vận hành và phát triển bền vững, thay vì chỉ dừng ở “hình thức tuân thủ”.
Báo cáo phát triển bền vững: Gắn doanh nghiệp với cam kết Net Zero 2050
Ở hạng mục Báo cáo phát triển bền vững, 46 doanh nghiệp được lựa chọn vào vòng chung khảo, gồm 18 doanh nghiệp tài chính và 28 doanh nghiệp phi tài chính. Việc chấm điểm do các chuyên gia của Hiệp hội Kế toán Công chứng Anh (ACCA) trực tiếp thực hiện.
Trong bối cảnh Chính phủ Việt Nam đang thúc đẩy mạnh mẽ chiến lược tăng trưởng xanh – chuyển đổi năng lượng – phát triển bền vững, hạng mục này tiếp tục được chia thành hai nhóm ngành với thang điểm và cơ cấu giải thưởng riêng, phản ánh sát đặc thù rủi ro môi trường – xã hội – quản trị (ESG) của từng lĩnh vực.
Đáng chú ý, các tiêu chí liên quan đến quản lý và giảm phát thải khí nhà kính tiếp tục được duy trì, đồng thời là căn cứ xét giải cho các doanh nghiệp kiểm soát tốt phát thải. Qua đó, VLCA không chỉ đánh giá “chất lượng báo cáo”, mà từng bước thúc đẩy thực hành ESG đi vào vận hành thực chất của doanh nghiệp, đồng hành cùng cam kết đưa phát thải ròng về 0 vào năm 2050 của Việt Nam.
Ở góc độ thị trường vốn, kết quả từ VLCA ngày càng được xem như một “lớp dữ liệu tham chiếu mềm” trong quá trình lựa chọn cổ phiếu của nhà đầu tư tổ chức, đặc biệt trong bối cảnh dòng vốn trung – dài hạn ngày càng ưu tiên các tiêu chí minh bạch, quản trị, ESG và tăng trưởng bền vững. Trong giai đoạn 2025–2030, khi thị trường vốn Việt Nam bước vào một chu kỳ phát triển mới, những doanh nghiệp duy trì được chất lượng ổn định qua nhiều mùa VLCA cũng được xem là nhóm có nền tảng quản trị và công bố thông tin tiệm cận chuẩn mực quốc tế, qua đó gia tăng khả năng thu hút dòng vốn ngoại và các quỹ đầu tư theo chuẩn ESG.
Trong bối cảnh mặt bằng lãi suất đang dần ổn định, dòng vốn trung – dài hạn có xu hướng quay lại thị trường chứng khoán và các quỹ đầu tư ngày càng đề cao tiêu chí minh bạch – quản trị – ESG, VLCA 2025 có ý nghĩa vượt ra ngoài khuôn khổ một giải thưởng thường niên. “Bộ lọc” VLCA, về bản chất, đang từng bước tạo ra một “vùng định giá tín nhiệm” cho nhóm doanh nghiệp niêm yết chất lượng, nơi yếu tố quản trị và phát triển bền vững trở thành biến số quan trọng ảnh hưởng tới mức chiết khấu rủi ro và khả năng tái định giá cổ phiếu.
