Về thuế giá trị gia tăng (GTGT), thuế được áp trực tiếp trên giá cung cấp hàng hóa, dịch vụ, không phân biệt hàng hóa trong nước hay nhập khẩu. Chính sách ưu tiên hoạt động chuyển giao công nghệ, phần mềm và dịch vụ khoa học, công nghệ. Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15 quy định miễn thuế với chuyển giao công nghệ, chuyển nhượng quyền sở hữu trí tuệ, sản phẩm và dịch vụ phần mềm, đồng thời áp dụng thuế suất 5% với một số đối tượng theo quy định.
Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15, có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, duy trì ưu đãi cao nhất cho lĩnh vực khoa học và công nghệ. Luật bổ sung quy định thúc đẩy phát triển các ngành nghề ưu tiên, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp đầu tư nghiên cứu, phát triển, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là giải pháp quan trọng nhằm thực hiện đồng bộ Nghị quyết số 57-NQ/TW và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.
Luật Thuế Thu nhập doanh nghiệp mới còn mở rộng ưu đãi đầu tư đặc biệt cho doanh nghiệp nghiên cứu và phát triển sản phẩm công nghệ cao, công nghệ số. Các doanh nghiệp được giảm thuế, khuyến khích đầu tư dài hạn vào các dự án đổi mới sáng tạo. Chính sách này thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh và khả năng ứng dụng công nghệ tiên tiến trong nền kinh tế.
Trong lĩnh vực thuế thu nhập cá nhân, dự thảo luật sửa đổi bổ sung quy định miễn thuế với thu nhập từ tiền lương, tiền công thực hiện nhiệm vụ khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Đồng thời, thu nhập từ quyền tác giả của nhiệm vụ khoa học, công nghệ được miễn thuế khi kết quả được thương mại hóa theo pháp luật về khoa học, công nghệ và sở hữu trí tuệ. Chính sách này khuyến khích các nhà khoa học tập trung nghiên cứu và nâng cao năng lực sáng tạo.
Bộ Tài chính cũng hỗ trợ việc thu, nộp phí, lệ phí khi thực hiện dịch vụ công trực tuyến. Trong thời gian qua, Bộ đã ban hành 5 thông tư với ưu đãi từ 10% đến 50% đối với hơn 10 khoản phí, lệ phí. Điển hình là giảm 50% lệ phí sở hữu công nghiệp, giảm 10% phí trong lĩnh vực năng lượng nguyên tử và phí thẩm định cấp phép sử dụng vật liệu nổ công nghiệp. Các ưu đãi này áp dụng đến hết năm 2025, khuyến khích người dân và doanh nghiệp sử dụng dịch vụ công trực tuyến.
Về đấu thầu, Bộ Tài chính đã tham mưu xây dựng và sửa đổi Luật Đấu thầu số 22/2023/QH15, bổ sung tại Luật số 57/2024/QH15 và Luật số 90/2025/QH15, nhằm thể chế hóa Nghị quyết 57-NQ/TW. Luật sửa đổi mở rộng đối tượng hưởng ưu đãi như doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, trung tâm đổi mới sáng tạo, sản phẩm công nghệ cao, công nghệ số. Đây là cơ chế quan trọng thúc đẩy đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong các dự án công.
Các sửa đổi trong Luật Đấu thầu cũng tạo cơ hội cho doanh nghiệp khoa học và công nghệ tham gia dự án công lớn, đồng thời thúc đẩy ứng dụng công nghệ số và sản phẩm sáng tạo trong các lĩnh vực quan trọng. Chính sách này nâng cao khả năng cạnh tranh, rút ngắn thời gian triển khai dự án, gia tăng hiệu quả đầu tư công và khuyến khích sự tham gia của doanh nghiệp đổi mới sáng tạo, từ đó góp phần hiện thực hóa mục tiêu chuyển đổi số quốc gia.
Có thể khẳng định, việc rà soát và sửa đổi chính sách tài chính, thuế, phí và đấu thầu của Bộ Tài chính đang tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân, hỗ trợ thương mại hóa kết quả nghiên cứu, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Thể chế hóa Nghị quyết 57-NQ/TW đang được Bộ triển khai đồng bộ, từ chính sách thuế, ưu đãi đầu tư, miễn thuế thu nhập cá nhân đến dịch vụ công trực tuyến và luật đấu thầu, nhằm thúc đẩy mạnh mẽ khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
