Chuẩn hóa cơ chế tài chính cho dự án PPP và hợp đồng BT

Theo Nghị định, phương án tài chính của dự án PPP phải thể hiện đầy đủ chi phí và nguồn thu hợp pháp trong toàn bộ quá trình chuẩn bị đầu tư, triển khai xây dựng và vận hành. Doanh thu và chi phí liên quan đến dự án phải được quản lý, theo dõi và hạch toán riêng biệt, tách khỏi mọi hoạt động kinh doanh khác của nhà đầu tư hoặc doanh nghiệp dự án, bảo đảm tính chính xác, minh bạch và tuân thủ các quy định pháp luật liên quan.

Tại Nghị định số 312/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định rõ cơ chế quản lý tài chính dự án theo phương thức đối tác công tư (dự án PPP).

Nghị định khẳng định phần vốn nhà nước tham gia dự án không được đưa vào phương án thu hồi vốn cũng như không được tính vào lợi nhuận của nhà đầu tư. Thuế giá trị gia tăng phát sinh từ phần vốn nhà nước cũng không được tính vào kế hoạch lợi nhuận. Phương án tài chính được xây dựng trên cơ sở toàn bộ doanh thu hình thành từ việc cung cấp sản phẩm và dịch vụ công, cùng các khoản thu khác được ghi rõ trong hợp đồng dự án.

Các chỉ tiêu đánh giá trong phương án tài chính được xác định dựa trên dòng tiền sau thuế và được chiết khấu theo tỷ suất bình quân gia quyền, phản ánh chi phí huy động vốn và mức lợi nhuận kỳ vọng của nhà đầu tư. Đồng tiền sử dụng trong quá trình tính toán là Đồng Việt Nam. Nội dung của phương án bao gồm: tổng mức đầu tư, cơ cấu nguồn vốn, chi phí vận hành, phương thức thu hồi vốn và phân tích tính khả thi, tùy theo loại hợp đồng được áp dụng.

Về nguồn vốn chủ sở hữu, nhà đầu tư có trách nhiệm góp đủ theo quy định của Luật Đầu tư theo phương thức PPP. Khi có sự thay đổi cơ cấu vốn nhằm nâng cao hiệu quả tài chính hoặc hiệu quả kinh tế - xã hội mà không làm thay đổi chủ trương đầu tư, các bên có thể kiến nghị điều chỉnh nội dung hợp đồng. Lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu được xác định dựa trên khung tỷ lệ do bộ, ngành ban hành và theo kết quả lựa chọn nhà đầu tư.

Đối với cơ chế giải ngân, vốn nhà nước chỉ được thanh toán khi đã được cấp có thẩm quyền giao kế hoạch vốn hoặc giao dự toán ngân sách. Tổng số vốn giải ngân không được vượt quá phần vốn nhà nước ghi trong hợp đồng và phải phù hợp tiến độ. Đối với dự án áp dụng hợp đồng xây dựng - chuyển giao - thuê dịch vụ hoặc hợp đồng xây dựng - thuê dịch vụ - chuyển giao, việc thanh toán được thực hiện dựa trên chất lượng và khối lượng sản phẩm, dịch vụ công được cung cấp.

Cơ quan quản lý vốn nhà nước trong dự án chịu trách nhiệm xác định điều kiện giải ngân, kiểm tra tính hợp lệ của hồ sơ thanh toán và bảo đảm tuân thủ pháp luật. Thời hạn thanh toán vốn hằng năm thực hiện theo quy định của pháp luật về ngân sách nhà nước và pháp luật về đầu tư công. Sau khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan thanh toán phải hoàn thành việc xử lý trong tối đa 2 ngày làm việc, giúp đẩy nhanh tiến độ và nâng cao hiệu quả giải ngân.