Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi): Nhiều thay đổi quan trọng về bất động sản, chứng khoán

Bỏ đề xuất liên quan đến bất động sản, chứng khoán

Tại Điều 13 của dự thảo Luật, thuế thu nhập cá nhân từ chuyển nhượng bất động sản của cá nhân cư trú được xác định bằng giá chuyển nhượng nhân với thuế suất 2%. Thời điểm xác định thu nhập tính thuế là khi hợp đồng chuyển nhượng có hiệu lực theo quy định pháp luật hoặc khi hoàn tất thủ tục đăng ký quyền sử dụng, quyền sở hữu đối với bất động sản.

Đây được xem là bước điều chỉnh lớn so với đề xuất trước đó của Bộ Tài chính. Theo đó, vào tháng 7/2025, Bộ Tài chính từng đề xuất phương án thu thuế thu nhập cá nhân từ hoạt động chuyển nhượng bất động sản theo mô hình thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 20%. Trong đó, thu nhập tính thuế được hiểu là giá bán trừ đi giá mua và các khoản chi phí hợp lý phát sinh trong quá trình sở hữu và chuyển nhượng, bao gồm chi phí môi giới, chi phí cải tạo, sửa chữa, lãi vay…

Theo nhiều chuyên gia, việc Bộ Tài chính quay lại phương án áp thuế suất 2% trên giá trị chuyển nhượng được đánh giá là phù hợp hơn, vừa đơn giản trong cách tính toán, vừa dễ triển khai trong thực tế, giúp hạn chế phát sinh tranh chấp và đảm bảo nguồn thu ổn định cho ngân sách. Đồng thời, mức thuế này cũng không tạo thêm gánh nặng đáng kể, qua đó góp phần duy trì thanh khoản và khuyến khích các giao dịch trên thị trường.

Cũng tại dự thảo Luật, Bộ Tài chính đề xuất, thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán của cá nhân cư trú sẽ chịu mức thuế 0,1% tính trên giá trị bán ra của từng giao dịch. Đối với cá nhân không cư trú, thuế suất 0,1% cũng được áp dụng tương tự cho cả chuyển nhượng vốn lẫn chứng khoán. Điều này đồng nghĩa với việc Bộ Tài chính đã bỏ phương án tính thuế 20% trên phần lợi nhuận ròng từng được đề xuất vào tháng 7.

Có thể thấy, việc giữ nguyên cách tính thuế 0,1% trên giá trị giao dịch được đánh giá là lựa chọn hợp lý hơn trong giai đoạn hiện nay. Nhiều chuyên gia cũng đánh giá, chính sách này giúp đơn giản hóa thủ tục, dễ thu – dễ nộp, đồng thời tạo điều kiện duy trì sức hấp dẫn của thị trường chứng khoán.

Đề xuất cá nhân kinh doanh chịu thuế 17%

Cũng tại dự thảo Tờ trình mới nhất, Bộ Tài chính đã bổ sung đề xuất sửa đổi, hoàn thiện quy định về phương pháp tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh của cá nhân cư trú.

Theo quy định tại Điều 10 Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành, cá nhân kinh doanh nộp thuế thu nhập cá nhân theo tỷ lệ trên doanh thu đối với từng lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh.

Doanh thu là toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ các hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ.

Trường hợp cá nhân kinh doanh không xác định được doanh thu, cơ quan thuế có thẩm quyền sẽ ấn định doanh thu theo quy định của pháp luật về quản lý thuế.

Để thực hiện chủ trương bỏ hình thức thuế khoán từ ngày 1/1/2026, dự thảo Luật bổ sung phương thức tính thuế đối với thu nhập từ kinh doanh của cá nhân cư trú có doanh thu năm trên mức quy định của Chính phủ được xác định bằng thu nhập tính thuế nhân với thuế suất 17%. Trong đó, thu nhập tính thuế được xác định bằng doanh thu của hàng hóa, dịch vụ bán ra trừ chi phí liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh trong kỳ tính thuế.

Theo Bộ Tài chính, quy định này tương đương với quy định về thuế thu nhập doanh nghiệp đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa đang được quy định tại Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp số 67/2025/QH15, tức áp dụng thuế suất 17% đối với doanh nghiệp có tổng doanh thu năm từ trên 3 tỷ đồng đến không quá 50 tỷ đồng.

Đối với cá nhân kinh doanh có doanh thu năm dưới mức quy định của Chính phủ thì vẫn giữ phương thức tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu như Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành.

Đáng chú ý, tại dự thảo Luật mới nhất, Bộ Tài chính đã bổ sung quy định về ngưỡng thu nhập để xác định thu nhập tính thuế với một số khoản thu nhập. Theo đó, Luật Thuế thu nhập cá nhân hiện hành quy định cá nhân có thu nhập từ trúng thưởng, bản quyền, chuyển nhượng thương mại, thừa kế, quà tặng sẽ phải nộp thuế 10% trên phần thu nhập vượt 10 triệu đồng. Tuy nhiên, qua tiếp thu ý kiến, Bộ Tài chính đề xuất nâng ngưỡng thu nhập chịu thuế này lên 20 triệu đồng để đồng bộ với điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, ngưỡng doanh thu nộp thuế đối với cá nhân kinh doanh.