Kinh tế dữ liệu - Trụ cột tăng trưởng và cạnh tranh quốc gia trong kỷ nguyên số
Tài nguyên sản xuất quan trọng của quốc gia
Tại Hội thảo quốc tế về kinh tế dữ liệu với chủ đề “Tư tưởng mới - Chính sách mới - Cơ hội mới” tổ chức ngày 13/12 tại Hưng Yên, Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương - Giám đốc Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia nhấn mạnh rằng, dữ liệu đã trở thành tài nguyên sản xuất quan trọng, ngang hàng với lao động, vốn và đất đai. Dữ liệu hiện là nền tảng cho đổi mới sáng tạo, nâng cao năng suất và đóng góp trực tiếp vào GDP quốc gia.
![]() |
| Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương - Giám đốc Trung tâm Dữ liệu Quốc gia, Phó Chủ tịch Hiệp hội Dữ liệu Quốc gia phát biểu tại Hội thảo. |
Theo Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương, việc quản trị dữ liệu hiệu quả và khai thác thông minh mang lại lợi thế cạnh tranh toàn cầu. Việt Nam đã giao Bộ Công an làm cơ quan đầu mối quốc gia về dữ liệu, xây dựng hệ thống dữ liệu hiện đại, an toàn và liên thông. Nền tảng này giúp quản lý dữ liệu đồng bộ, chuẩn hóa hạ tầng, bảo đảm an ninh và chủ quyền, đồng thời thúc đẩy phát triển các dịch vụ số và trí tuệ nhân tạo, trở thành trụ cột chiến lược cho kinh tế dữ liệu.
Trong những năm qua, Bộ Công an triển khai nhiều nền tảng dữ liệu trọng yếu, gồm Cơ sở Dữ liệu Quốc gia về Dân cư, hệ thống định danh điện tử, nền tảng chia sẻ dữ liệu quốc gia, cùng Trung tâm Dữ liệu Quốc gia - dự án hạ tầng dữ liệu quy mô lớn nhất. Các nền tảng này tạo lớp dữ liệu tin cậy, chuẩn hóa kết nối toàn quốc và mở ra kiến trúc dữ liệu hiện đại, hội nhập khu vực và quốc tế, đặt nền móng cho thị trường và nền kinh tế dữ liệu Việt Nam.
“Việt Nam đang hướng tới kết nối sâu hơn với các trường đại học, cơ quan hoạch định chính sách, tổ chức nghiên cứu và doanh nghiệp công nghệ toàn cầu. Việc thiết lập mạng lưới chuyên gia quốc tế, thúc đẩy phát triển lực lượng lao động dữ liệu chất lượng cao và hạ tầng số, mở ra cơ hội hợp tác dài hạn, đồng thời nâng cao vị thế Việt Nam trong kinh tế dữ liệu khu vực Đông Nam Á”, Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương khẳng định.
Thiếu tướng Nguyễn Ngọc Cương nêu rõ ba hướng hợp tác chiến lược bao gồm: nghiên cứu và đo lường giá trị dữ liệu; quản trị và an ninh dữ liệu, bao gồm chuẩn dữ liệu và quyền sở hữu; đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao về phân tích dữ liệu, AI và kinh tế dữ liệu. Ba hướng này tạo nền tảng mạng lưới quốc tế, giúp Việt Nam trở thành trung tâm kết nối khu vực và nâng cao năng lực cạnh tranh dựa trên dữ liệu.
Hạ tầng đồng bộ, dữ liệu sẽ dẫn dắt tăng trưởng
Các chuyên gia quốc tế tại hội thảo nhận định kinh tế dữ liệu đã trở thành kiến trúc hạ tầng mới, định hình năng suất, sáng tạo và sức cạnh tranh của quốc gia trong thập kỷ tới. Việt Nam cần đồng bộ hạ tầng dữ liệu, chuẩn dữ liệu dùng chung, cơ chế chia sẻ an toàn, khung pháp lý hiện đại và một cơ quan đủ năng lực dẫn dắt lĩnh vực dữ liệu quốc gia.
![]() |
| Các chuyên gia quốc tế nhận định kinh tế dữ liệu đã trở thành kiến trúc hạ tầng mới, định hình năng suất, sáng tạo và sức cạnh tranh của quốc gia trong thập kỷ tới. |
Theo GS. Muttukrishnan Rajarajan (Đại học City St George, London), quá trình chuyển đổi từ kinh tế tri thức sang kinh tế dữ liệu đang định hình lại năng lực cạnh tranh toàn cầu. Ông nhấn mạnh dữ liệu không chỉ là tài sản chiến lược mà còn quyết định hiệu quả vận hành, khả năng đổi mới và tăng trưởng của doanh nghiệp, quốc gia. Do đó, Việt Nam có cơ hội tham gia sâu vào chuỗi giá trị dữ liệu toàn cầu nếu ưu tiên đầu tư hạ tầng, chuẩn hóa quản trị và thúc đẩy hợp tác liên ngành, kết nối học thuật với doanh nghiệp.
Trong khi đó, PGS Ali Al-Dulaimi (Đại học BUV) lưu ý rằng Việt Nam sở hữu những lợi thế đặc thù, gồm dân số trẻ, tốc độ số hóa nhanh và chính sách linh hoạt. Vì vậy, nước ta có điều kiện xây dựng mô hình kinh tế dữ liệu "lai" (hybrid), kết hợp định hướng của Nhà nước, năng lực đổi mới khu vực tư nhân và các chính sách bảo vệ người dân. Mô hình này không chỉ cân bằng phát triển mà còn bảo đảm an ninh dữ liệu, đồng thời thúc đẩy đổi mới sáng tạo và nâng cao sức cạnh tranh quốc gia.
Cùng chung nhận định, GS Chu Hoàng Long (Đại học Quốc gia Australia) nhấn mạnh thêm rằng dữ liệu là tài sản vô hình cốt lõi, tạo sức mạnh cạnh tranh của các quốc gia hiện đại. Tuy nhiên, giá trị kinh tế từ dữ liệu chưa được phản ánh đầy đủ trong GDP, khiến năng suất và quy mô kinh tế bị đánh giá thấp. Do đó, Việt Nam cần xây dựng khung đo lường kết hợp giữa chuẩn quốc tế và thực tiễn, bắt đầu bằng các thí điểm trong những lĩnh vực có cường độ dữ liệu cao như y tế, giáo dục và tài chính, nhằm chứng minh giá trị trước khi nhân rộng toàn quốc.
Thêm vào đó, GS. Trần Ngọc Anh (Đại học Indiana) cho rằng dữ liệu là tài nguyên chiến lược, quyết định năng lực cạnh tranh quốc gia. Đồng thời, hợp tác quốc tế là điều kiện tiên quyết để Việt Nam đi nhanh, đi đúng và đi xa trong kinh tế dữ liệu. Ba giá trị hấp dẫn thế giới gồm dân số trẻ, tốc độ số hóa nhanh và hệ thống dữ liệu quốc gia đang hình thành, tạo cơ hội để Việt Nam tham gia sâu hơn vào mạng lưới dữ liệu khu vực và toàn cầu, đồng thời nâng cao vị thế kinh tế số quốc gia.
Để đạt mục tiêu trở thành "Cường quốc Dữ liệu" châu Á vào năm 2045, Việt Nam cần xây dựng nền kinh tế dữ liệu trên ba trụ cột then chốt. Trước hết, hạ tầng số gồm 5G/6G, trung tâm dữ liệu, điện toán đám mây và IoT; tiếp theo, nhân lực số với chuyên môn về khoa học dữ liệu, AI, an ninh mạng và kỹ năng số; cuối cùng, thể chế số, bao gồm bảo vệ dữ liệu cá nhân, chia sẻ dữ liệu mở, an ninh mạng và sandbox chính sách. Ba trụ cột này tạo nền tảng tăng trưởng bền vững, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và mang lại giá trị kinh tế mới, định hình kiến trúc phát triển dài hạn cho Việt Nam trong kỷ nguyên dữ liệu.
Tin tức khác
Thúc đẩy tiềm năng hợp tác đổi mới sáng tạo giữa Việt Nam - Nhật Bản
Khởi nghiệp AI: Kết nối từ ý tưởng đến nhu cầu thực tiễn
Viettel tăng tốc phổ cập 4G/5G trước thời điểm tắt sóng 2G trên toàn quốc
Nâng cao nhận thức chuyển đổi số cho thanh niên trong đấu thầu và doanh nghiệp
Hà Nội hỗ trợ doanh nghiệp phát triển ứng dụng, dịch vụ số
Từ ngày 1/7/2026, bắt buộc xác thực danh tính người livestream bán hàng
Học viện Chính sách và Phát triển - PVcomBank: Hợp tác toàn diện trong đào tạo và chuyển đổi số
TALKSHOW: Luật Quản lý thuế sửa đổi, hướng tới hệ thống thuế minh bạch và hiện đại
Bài 3: EMAGAZINE: Hoàn thiện Luật Thống kê - Bước đột phá cho hệ thống dữ liệu quốc gia
VIDEO: Chuyển nhượng vàng miếng sẽ chịu thuế 0,1% trên giá trị từng lần giao dịch
VIDEO: Thuế "4.0": Etax mobile tích hợp chatbot AI biến điện thoại thành trợ lý thuế 24/7
VIDEO: 8 loại dữ liệu "bắt tay nhau" giúp tăng tốc xử lý thủ tục hành chính
Cần có các giải pháp đột phá duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu cao và bền vững
Hà Nội siết chặt kỷ luật đấu thầu, đẩy nhanh tiến độ dự án và giải ngân vốn đầu tư công
Chuẩn quốc tế được “nội địa hóa” để nâng cao tính minh bạch của tài chính công
Thúc đẩy sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh tiêu dùng phục vụ Nhân dân dịp cuối năm
TP. Hồ Chí Minh tiếp tục điều động, sắp xếp hơn 1.000 công chức
Việt Nam có đủ nền tảng để trở thành một trong những nền kinh tế dẫn đầu khu vực
Kiện toàn thành viên Ủy ban Quốc gia về người cao tuổi Việt Nam
Ôn định vĩ mô, giải phóng nguồn lực để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng 10%
Đồng Tháp: Tăng tốc hoàn thành cao nhất các chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm 2025
Bộ Tài chính tổng hợp, tiếp thu ý kiến sửa đổi quy định quản lý quỹ đầu tư
Ứng dụng AI nâng cao chất lượng đào tạo Tài chính - Kế toán
Lan tỏa tinh thần yêu nước qua những thước phim về Tổ quốc
Sôi nổi chuỗi hoạt động văn hóa, thể thao của Đoàn Thanh niên Bộ Tài chính
Bộ Tài chính lấy ý kiến sửa ba thông tư lĩnh vực chứng khoán
Còn 360 nghìn tỷ đồng phải giải ngân, đầu tư công vào cuộc chạy đua nước rút













