Hợp tác xã kết nối doanh nghiệp: Hướng đi mới cho nền kinh tế bền vững và toàn diện

Thực tiễn và bài học từ liên kết chuỗi giá trị

Phát biểu khai mạc, Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh tầm quan trọng của Diễn đàn trong việc chia sẻ, trao đổi và đề xuất định hướng chiến lược, giải pháp đột phá nhằm thúc đẩy khu vực kinh tế tập thể và hợp tác xã. Đây là thành phần quan trọng trong nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế bền vững, không để bất kỳ ai bị bỏ lại phía sau.

Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng phát biểu tại Diễn đàn.

Diễn đàn năm nay tập trung vào nội dung thiết thực, hướng tới mục tiêu kép cho cả khu vực kinh tế tư nhân và khu vực kinh tế tập thể. Theo Nghị quyết số 68-NQ/TW, kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế, tiên phong trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đồng thời, kinh tế tư nhân cùng với kinh tế nhà nước và kinh tế tập thể được xác định là trụ cột tạo nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập quốc tế sâu rộng.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng khẳng định, kinh tế tập thể và kinh tế tư nhân có mối quan hệ mật thiết, bổ trợ lẫn nhau. Kinh tế tập thể là “bệ đỡ nơi làng quê”, còn kinh tế tư nhân là “động lực nơi thị trường”. Hợp tác xã đóng vai trò hỗ trợ kinh tế hộ thành viên, đồng thời liên kết với doanh nghiệp để hình thành chuỗi giá trị. Ngược lại, doanh nghiệp kéo các chuỗi giá trị sản xuất, tạo điều kiện mở rộng thị trường và nâng cao chất lượng sản phẩm.

Thực tiễn đã chứng minh, mối quan hệ hợp tác giữa hợp tác xã và doanh nghiệp không còn giới hạn ở hình thức truyền thống. Họ trở thành đối tác chiến lược trong các cụm liên kết theo chuỗi giá trị, không chỉ trong nông nghiệp mà còn trong công nghiệp, dịch vụ và du lịch. Một số mô hình liên kết thành công còn bao gồm góp vốn, mua cổ phần, từ đó củng cố sự gắn kết lâu dài và ổn định lợi ích kinh tế.

Tuy nhiên, Phó Thủ tướng cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế trong liên kết. Số lượng và chất lượng chuỗi giá trị còn hạn chế, quy mô liên kết nhỏ lẻ. Doanh nghiệp vẫn e ngại rủi ro do chưa tin tưởng năng lực hợp tác xã, đặc biệt với các hoạt động yêu cầu kỹ thuật cao. Khả năng tiếp cận chính sách chưa đồng đều, nhận thức về lợi ích liên kết chưa đầy đủ, dẫn đến động lực hợp tác chưa thực sự mạnh mẽ.

Hợp tác để tạo chuỗi giá trị bền vững

Theo Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Diễn đàn được thiết kế như một cơ hội mở để bốn bên gồm nhà nước, doanh nghiệp, hợp tác xã và các nhà khoa học cùng trao đổi, tìm giải pháp. Đây là nền tảng để đánh giá thực trạng liên kết, xác định cơ hội phát triển, đồng thời học hỏi kinh nghiệm quốc tế có thể áp dụng tại Việt Nam, hướng tới xây dựng các mô hình hợp tác hiệu quả, khả thi và bền vững.

Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng cho rằng, liên kết hiệu quả giữa hợp tác xã và doanh nghiệp không chỉ là giải pháp kinh tế mà còn mang ý nghĩa xã hội quan trọng.

Phó Thủ tướng đề nghị các đại biểu tập trung vào ba nhóm nội dung chính. Thứ nhất, đánh giá thực trạng liên kết, những cơ hội từ việc hợp tác, cũng như các vướng mắc, thách thức đang tồn tại. Thứ hai, đề xuất các giải pháp đột phá về cơ chế, chính sách, phối hợp giữa bộ ngành, thu hút nguồn lực và nâng cao vai trò của hợp tác xã. Thứ ba, hoàn thiện thể chế, đổi mới chính sách để tháo gỡ rào cản, dễ đi vào thực tiễn và xây dựng chiến lược hành động cụ thể.

Bên cạnh đó, Phó Thủ tướng nhấn mạnh tầm quan trọng của các tổ chức hỗ trợ như hiệp hội, viện nghiên cứu, trung tâm đào tạo nghề. Những tổ chức này không chỉ tư vấn về kỹ thuật, tài chính mà còn giúp hợp tác xã và doanh nghiệp kết nối, trao đổi kinh nghiệm, xây dựng chuỗi liên kết hiệu quả, từ đó giảm rủi ro, nâng cao năng lực và tạo niềm tin lâu dài giữa các bên.

Theo Phó Thủ tướng, liên kết hiệu quả giữa hợp tác xã và doanh nghiệp không chỉ là giải pháp kinh tế mà còn mang ý nghĩa xã hội quan trọng. Khi hợp tác xã và doanh nghiệp phối hợp, các thành viên hợp tác xã có cơ hội nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống, trong khi doanh nghiệp được đảm bảo nguồn cung ổn định và chất lượng. Mối quan hệ này góp phần thực hiện công bằng xã hội và tạo động lực phát triển bền vững cho nền kinh tế.

Đồng thời, các đại biểu được khuyến nghị quan tâm đến yếu tố đổi mới sáng tạo trong liên kết. Việc áp dụng công nghệ số, xây dựng nền tảng quản lý hiện đại, tích hợp dữ liệu chuỗi cung ứng và thị trường giúp nâng cao hiệu quả sản xuất. Những mô hình này không chỉ gia tăng lợi ích kinh tế mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh của hợp tác xã và doanh nghiệp trên thị trường trong nước và quốc tế.

“Việc duy trì, củng cố và mở rộng các liên kết hiệu quả giữa hợp tác xã và doanh nghiệp không chỉ tạo ra các chuỗi giá trị bền vững mà còn góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh, thúc đẩy đổi mới sáng tạo và đảm bảo lợi ích chung cho các bên; đồng thời góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội toàn diện của đất nước, hướng tới một nền kinh tế cân bằng, bền vững và thịnh vượng,” Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng nhấn mạnh.