Giá vàng tăng mạnh, không chỉ từ tác động của thị trường quốc tế

Không loại trừ khả năng đầu cơ, thao túng giá

Tính đến 10 giờ sáng 15/10/2025, giá vàng SJC đang được niêm yết ở mức 145,6 – 147,6 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra), tăng mạnh 1,5 triệu đồng mỗi lượng so với phiên trước. Như vậy, chỉ trong 3 ngày giao dịch tuần này, giá vàng SJC đã tăng 4,8 triệu đồng mỗi lượng so với phiên cuối tuần trước.

Diễn biến này cũng tương tự với giá vàng nhẫn, giá vàng miếng của các thương hiệu khác. Chẳng hạn, giá vàng nhẫn tròn 9999 Hưng Thịnh Vượng của DOJI ở mức 14,37 – 14,67 triệu đồng/chỉ (mua vào – bán ra); giá nhẫn tròn Phú Quý 999.9 ở mức 14,43 – 14,73 67 triệu đồng/chỉ (mua vào – bán ra).

Đặc biệt, diễn biến “lạ” trên thị trường là giá vàng Rồng Thăng Long của Bảo Tín Minh Châu đang ở mức 146,3 – 149,3 triệu đồng/lượng (mua vào – bán ra) – tức là đang đắt hơn giá vàng miếng SJC 1,7 triệu đồng mỗi lượng.

Diễn biến tăng mạnh của giá vàng trong nước chịu nhiều tác động từ thị trường thế giới. Trên sàn Kitco, giá vàng giao ngay đang ở mức hơn 4.183 USD/ounce, trong khi cùng thời điểm hôm trước chỉ ở mức trên 4.110 USD/ounce.

Tại báo cáo gửi tới Quốc hội về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khoá XIV và khoá XV về giám sát chuyên đề và chất vấn lĩnh vực ngân hàng, thay mặt Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, từ giữa tháng 4/2025 đến nay, chênh lệch giá thế giới và trong nước tăng cao trên 10 triệu đồng/lượng (khoảng 12%).

Báo cáo nhận định, nguyên nhân chủ yếu là do giá vàng thế giới liên tục tăng mạnh do ảnh hưởng tiêu cực từ diễn biến kinh tế toàn cầu; tình hình địa chính trị thế giới tiếp tục căng thẳng và tác động của chính sách thuế quan của Mỹ.

Hơn nữa, tâm lý kỳ vọng giá vàng sẽ tiếp tục tăng cao trong bối cảnh đồng USD suy yếu và Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) đã giảm cắt giảm 0,25 điểm % lãi suất trong kỳ họp tháng 9/2025 khiến nhiều người dân tập trung mua vàng, trong khi nguồn cung hạn chế, dẫn đến mất cân đối cung - cầu.

Nhưng báo cáo cũng nêu lên một nguyên nhân khác là không loại trừ khả năng một số doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng biến động của thị trường để đầu cơ, thao túng giá nhằm trục lợi bất chính…

Diễn biến thực tế trên thị trường thời gian qua cho thấy, nhiều người dân đã xếp hàng từ sáng sớm tại các cửa hàng vàng trên các con phố tại Hà Nội để chờ mua vàng, nhưng số lượng phát ra cũng rất ít. Vì thế, trên thị trường tự do, giá vàng nhẫn tròn đang được bán chênh hơn so với giá niêm yết từ 500.000 đến 1 triệu đồng mỗi chỉ.

Chính sách quản lý chuyển hướng sang ổn định cung – cầu

Để phù hợp với bối cảnh mới của thị trường, cùng với các giải pháp đồng bộ về quản lý thị trường vàng, Báo cáo cho biết, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 232/2025/NĐ-CP, xóa bỏ cơ chế độc quyền nhà nước một cách có kiểm soát trên nguyên tắc Nhà nước vẫn quản lý hoạt động sản xuất vàng miếng.

Việc chấm dứt cơ chế Nhà nước độc quyền thương hiệu vàng miếng, mở rộng đối tượng sản xuất vàng miếng và nhập khẩu vàng nguyên liệu sẽ giúp nguồn cung vàng trên thị trường đa dạng hơn. Người dân sẽ có nhiều sự lựa chọn hơn, thị trường cạnh tranh, minh bạch hơn, góp phần thu hẹp chênh lệch giữa giá vàng trong nước với giá vàng thế giới cũng như giữa các thương hiệu vàng.

Tuy nhiên, Báo cáo thừa nhận, thị trường vàng vẫn chưa thực sự ổn định bền vững, vẫn chịu tác động bởi yếu tố tâm lý, kỳ vọng.

Do vậy, bên cạnh các giải pháp từ phía NHNN, để ổn định thị trường vàng một cách bền vững cần có sự vào cuộc đồng bộ của các bộ, ngành, địa phương theo chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ.

Định hướng của NHNN thời gian tới là tiếp tục làm tốt công tác truyền thông để kịp thời cung cấp các thông tin về chủ trương, giải pháp, chính sách quản lý thị trường vàng, ổn định tâm lý thị trường.

Bên cạnh đó, khẩn trương phối hợp với các bộ, ngành nghiên cứu một số giải pháp để sớm áp dụng theo lộ trình, trong đó bao gồm tham khảo kinh nghiệm quốc tế để đề xuất việc thành lập sàn giao dịch vàng.

NHNN cũng sẽ hối hợp với các bộ, ngành liên quan (Bộ Công an, Bộ Công Thương, Bộ Tài chính…) để tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động của các doanh nghiệp kinh doanh mua, bán vàng và các chủ thể khác tham gia thị trường trong việc chấp hành các quy định về hoạt động kinh doanh vàng để kịp thời phát hiện xử lý nghiêm các hành vi vi phạm theo thẩm quyền và báo cáo các cấp có thẩm quyền các biện pháp xử lý phù hợp.