Việt Nam dẫn đầu tăng trưởng thương mại điện tử ASEAN
Bản ghi nhớ xác định các hoạt động hợp tác chính giữa hai Bên bao gồm: thúc đẩy xuất khẩu trực tuyến B2C của doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) Việt Nam tới thị trường ASEAN và quốc tế; phát triển “Gian hàng Quốc gia Việt Nam” trên Shopee Quốc tế và trưng bày sản phẩm chính hãng, chất lượng từ các doanh nghiệp MSMEs Việt Nam; đào tạo và nâng cao năng lực cho doanh nghiệp MSMEs về xuất khẩu trực tuyến B2C; triển khai các chiến dịch xúc tiến số ở ASEAN.
Phát biểu tại Lễ ký kết, bà Lại Việt Anh - Phó Cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương cho biết, những năm gần đây, TMĐT tăng trưởng nhanh và mạnh mẽ, khiến Đông Nam Á trở thành khu vực phát triển TMĐT năng động nhất trên thế giới. Báo cáo e-Conomy SEA 2024 cho thấy năm 2024, doanh thu TMĐT ASEAN đạt 159 tỷ USD, tăng 14% so với cùng kỳ; riêng Việt Nam đóng góp 22 tỷ USD, tăng 18% và thuộc nhóm dẫn đầu khu vực.
Bà Lại Việt Anh cho biết thêm, ở Việt Nam, TMĐT không chỉ là lĩnh vực tiên phong, là động lực tăng trưởng cho kinh tế số mà với mức độ phổ cập rộng rãi của mình, còn góp phần quan trọng cho công cuộc chuyển đổi số các mặt của đời sống xã hội. TMĐT giúp người tiêu dùng Việt Nam tiếp cận với các sản phẩm đa dạng và phong phú cả trong nước và quốc tế. Đồng thời, doanh nghiệp nhỏ và vừa đã tận dụng được các nền tảng hiện đại để phát triển kênh phân phối hàng hóa, tối ưu hóa chi phí và nguồn lực, mở rộng kinh doanh trên thị trường nội địa và bắt đầu tiếp cận thị trường toàn cầu.
Theo bà Lại Việt Anh, những thành tựu trên có được là nhờ các chính sách lâu dài và nhất quán của Chính phủ Việt Nam nhằm phát triển TMĐT. Có thể kể đến là các Kế hoạch tổng thể cho từng giai đoạn 5 năm, bắt đầu từ năm 2006, trong đó, gần đây nhất là Kế hoạch tổng thể phát triển TMĐT quốc gia giai đoạn 2026-2030; Chỉ thị 29/CT-TTg ngày 23/9/2025 về việc thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm thúc đẩy xuất khẩu, phát triển thị trường ngoài nước… Bên cạnh đó, hiện nay, Bộ Công Thương đang chủ trì xây dựng Luật Thương mại điện tử, dự kiến sẽ trình Quốc hội ban hành trong tháng 12/2025.
Các văn bản này đã xác định TMĐT xuyên biên giới là một trong những trụ cột chiến lược, với mục tiêu xây dựng hệ sinh thái xuất khẩu số bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế cho doanh nghiệp Việt Nam và đưa hàng hóa Việt vươn xa trên bản đồ thương mại toàn cầu, đồng thời, giúp Việt Nam tiếp tục giữ vững vị thế trong nhóm các quốc gia có tốc độ phát triển TMĐT hàng đầu khu vực và thế giới.
Để hiện thực hóa các chủ trương đó, Phó Cục trưởng Cục TMĐT và KTS cho biết, Bộ Công Thương đã và đang triển khai nhiều chương trình hành động cụ thể nhằm nâng cao năng lực cho doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và vừa (MSMEs) thông qua các khóa đào tạo về kỹ năng ứng dụng TMĐT, kỹ năng marketing, logistics và quản lý chuỗi cung ứng trên các nền tảng… Cùng với đó là việc hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp tham gia các nền tảng TMĐT quốc tế lớn để tiếp cận thị trường toàn cầu.
Cầu nối giao lưu, kết nối các đối tác tiềm năng
Ông G. Jayakrishnan - Giám đốc Điều hành Khu vực Đông Nam Á của Enterprise Singapore đã chia sẻ góc nhìn rộng hơn về toàn khu vực Đông Nam Á, nơi TMĐT đang tăng trưởng với tốc độ mạnh mẽ nhất thế giới. Theo ông, Đông Nam Á đang chứng kiến hàng triệu người tiêu dùng mới gia nhập môi trường trực tuyến mỗi năm, nhờ dân số trẻ, mức độ sử dụng Internet gia tăng và sự phổ cập của văn hóa số. Điều này tạo ra một thị trường TMĐT mở rộng liên tục, với quy mô dự báo đạt 330 tỷ USD vào năm 2025
Sự thay đổi trong hành vi và mô hình mua sắm đang diễn ra nhanh chóng. Người tiêu dùng chuyển dịch mạnh sang hình thức mua sắm trực tuyến, thúc đẩy doanh nghiệp, đặc biệt là MSMEs phải tái cấu trúc cách tiếp cận thị trường, ứng dụng công nghệ, và tham gia sâu vào chuỗi cung ứng số để duy trì năng lực cạnh tranh.
Môi trường TMĐT khu vực đang mở ra cơ hội thương mại xuyên biên giới chưa từng có, khi hạ tầng logistics, thanh toán và marketing kỹ thuật số ngày càng hoàn thiện. Điều này không chỉ giúp hàng hóa dễ dàng vượt qua biên giới quốc gia, mà còn tạo điều kiện để doanh nghiệp nhỏ tham gia thị trường khu vực giống như các doanh nghiệp lớn trước đây.
Ông Jayakrishnan nhận định, sự hợp tác giữa Shopee và Cục TMĐT&KTS diễn ra đúng thời điểm khi toàn ASEAN đang bước vào giai đoạn tăng tốc trong chuyển đổi số, và Việt Nam nổi lên như một trong những thị trường có tốc độ phát triển TMĐT hàng đầu toàn cầu theo nhiều báo cáo quốc tế.
Từ những phân tích nói trên, có thể thấy bối cảnh phát triển mạnh mẽ của TMĐT trong nước và khu vực đang mở ra nhiều cơ hội mới cho doanh nghiệp Việt Nam. Chính vì vậy, việc ký kết Bản ghi nhớ đánh dấu dấu mốc hợp tác quan trọng của Cục TMĐT&KTS và Công ty TNHH Shopee, hiện thực hóa các đường lối, chủ trương về phát triển TMĐT, đồng thời tạo hiệu quả tích cực cho phát triển TMĐT xuyên biên giới.
Sự phối hợp của hai Bên không chỉ cung cấp những giải pháp thiết thực, định hướng ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số cho doanh nghiệp MSMEs mà còn là cầu nối giao lưu, kết nối các đối tác tiềm năng, mở ra nhiều cơ hội hợp tác mới, góp phần đưa hàng hóa và thương hiệu Việt vươn xa trên thị trường quốc tế.
Tại Lễ ký kết, Đại sứ Việt Nam tại Singapore Trần Phước Anh khẳng định, Bản ghi nhớ này không chỉ đơn thuần là văn bản hợp tác, mà còn là “minh chứng cho cam kết mạnh mẽ của Việt Nam đối với thương mại số và với cộng đồng MSMEs”. Đại sứ cũng đánh giá cao việc chương trình tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam đưa sản phẩm chất lượng cao trực tiếp đến người tiêu dùng ASEAN, đồng thời “xây dựng các thương hiệu cạnh tranh toàn cầu”.
Điều này đã tạo khung hợp tác rộng hơn, nhấn mạnh tính gắn kết Việt Nam - Singapore trong kỷ nguyên số và sự đồng hành của các cơ quan hai nước trong thúc đẩy TMĐT xuyên biên giới.
