TP. Hồ Chí Minh cần 34 tỷ USD để chuyển đổi xanh
Chiều 26/11, trong khuôn khổ Diễn đàn Kinh tế mùa thu 2025 đã diễn ra phiên đối thoại chính sách giữa các doanh nghiệp, đại biểu với lãnh đạo bộ, ngành Trung ương. Dự phiên đối thoại có Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn, Chủ tịch UBND TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Văn Được.
Mở đầu phiên đối thoại, TS Trần Du Lịch - Chủ tịch Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98/2023/QH15, người điều phối phiên đối thoại dẫn báo cáo về đề án chuyển đổi xanh TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2026-2035 và tầm nhìn đến năm 2050 do Viện Nghiên cứu Phát triển TP. Hồ Chí Minh phối hợp cùng trường Đại học VinUni thực hiện, cho thấy thành phố cần khoảng 900.000 tỷ đồng (tương đương 34 tỷ USD) trong vòng 10 năm tới. Tức trung bình mỗi năm, Thành phố cần khoảng gần 4 tỷ USD để chuyển đổi thành đô thị xanh thành công. Tuy nhiên, nguồn vốn lấy từ đâu, Bộ Tài chính, Chính phủ đã tính toán thế nào hỗ trợ quá trình chuyển đổi xanh của các địa phương, trong đó có TP. Hồ Chí Minh – TS Trần Du Lịch đặt câu hỏi.
Giải đáp vấn đề trên, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung cho biết, từ năm 2023 tới nay, Bộ Tài chính và Ngân hàng Nhà nước đã thúc đẩy trái phiếu xanh; tăng trưởng tín dụng xanh.
Theo thống kê đến cuối năm 2024, thị trường tài chính xanh tại Việt Nam đã có bước chuyển đáng kể. Các doanh nghiệp lớn như: BIDV, Vingroup, BIM Group… đã phát hành khoảng 1,2 tỷ USD trái phiếu xanh. Cùng với đó, dư nợ tín dụng xanh đạt gần 700.000 tỷ đồng… Qua đó cho thấy nhu cầu vốn cho các dự án thân thiện môi trường ngày càng tăng.
Để đáp ứng nhu cầu vốn rất lớn cho mục tiêu tăng trưởng xanh, Thứ trưởng cho biết, Bộ Tài chính đang triển khai đồng thời nhiều kênh huy động. Một là, thúc đẩy thị trường trái phiếu xanh, với giá trị phát hành doanh nghiệp đến nay đạt khoảng 1,24 tỷ USD.
Hai là, mở rộng tín dụng xanh, hiện dư nợ đã xấp xỉ 700.000 tỷ đồng, tăng hơn 25% so với năm trước.
Ba là, sử dụng ngân sách nhà nước thông qua ưu đãi lãi suất, đầu tư trực tiếp và các chương trình hỗ trợ.
Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đang xây dựng kế hoạch vay trung hạn 2026–2030 và làm việc với các đối tác song phương, đa phương để huy động vốn quốc tế cho các dự án xanh. “Trong đó, TP. Hồ Chí Minh sẽ nhận được nguồn lực hỗ trợ cho các chương trình phát triển giao thông xanh, bảo vệ môi trường và thích ứng biến đổi khí hậu”, Thứ trưởng Đỗ Thành Trung nhấn mạnh.
Song song đó, Bộ Tài chính thực hiện cải cách khung pháp lý trái phiếu Chính phủ nhằm phát triển thị trường vốn xanh, tạo thêm nguồn lực cho các địa phương thực hiện những dự án chiến lược như giao thông và môi trường đô thị.
Xây dựng bộ tiêu chí tăng trưởng xanh
Về cơ chế khuyến khích doanh nghiệp chuyển đổi xanh, Thứ trưởng Bộ Tài chính Đỗ Thành Trung nhìn nhận, thách thức lớn nhất hiện nay là tìm điểm cân bằng giữa mục tiêu tăng trưởng xanh và khả năng đáp ứng của doanh nghiệp, đặc biệt là khối doanh nghiệp nhỏ và vừa- vốn hạn chế về công nghệ và chi phí để triển khai đầy đủ bộ tiêu chí ESG.
Bộ Tài chính đang hoàn thiện bộ tiêu chí tăng trưởng xanh với 72 tiêu chí, tương thích với tiêu chuẩn quốc tế, nhằm định hướng quá trình xanh hóa nền kinh tế, dự kiến sớm ban hành để làm cơ sở thiết kế các chính sách hỗ trợ phù hợp hơn.
Tuy nhiên, để các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, có thể áp dụng thực chất vào hoạt động sản xuất, kinh doanh và huy động vốn, Bộ Tài chính đang tiếp tục hoàn thiện một bộ tiêu chí đánh giá dành riêng cho doanh nghiệp, phù hợp hơn với năng lực thực tế, tránh đặt ra tiêu chuẩn quá cao khiến doanh nghiệp không thể tham gia.
Theo đó, Bộ Tài chính xây dựng hệ thống biểu mẫu, cơ sở dữ liệu và phối hợp các bộ ngành để thiết kế cơ chế hỗ trợ tài chính, bao gồm ưu đãi lãi suất, huy động vốn xanh và các công cụ tài chính khí hậu theo Nghị quyết 98/2023/QH15 và pháp luật về môi trường mới.
Bộ Tài chính sẽ sớm ban hành bộ tiêu chí xanh để giúp cộng đồng doanh nghiệp có cơ sở lập lộ trình chuyển đổi và tiếp cận nguồn lực hỗ trợ hiệu quả hơn.
Với TP. Hồ Chí Minh, ông Phạm Bình An - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu Phát triển TP. Hồ Chí Minh cho biết, định hướng chuyển đổi xanh của TP. Hồ Chí Minh là tập trung vào ứng dụng công nghệ số để giải quyết vấn đề môi trường, thúc đẩy kinh tế xanh và nâng cao chất lượng sống.
