Áp lực nhu cầu vốn và vai trò dẫn dắt của hệ thống tài chính
Ngày 15/12/2025, Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức Hội thảo “Đa dạng nguồn vốn cho phát triển bền vững”, với sự tham gia của đại diện cơ quan quản lý, tổ chức tài chính, ngân hàng, chuyên gia trong nước và quốc tế. Hội thảo tập trung thảo luận các giải pháp huy động và sử dụng hiệu quả nguồn lực tài chính, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi xanh của nền kinh tế.
 |
| Ông Phạm Văn Hoành - Tổng Biên tập Báo Tài chính - Đầu tư phát biểu khai mạc Hội thảo. |
Phát biểu khai mạc hội thảo, ông Phạm Văn Hoành - Tổng Biên tập Báo Tài chính - Đầu tư nhấn mạnh, phát triển bền vững là yêu cầu cấp bách để Việt Nam đạt mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045 và ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.
Việt Nam đã ban hành nhiều chiến lược, chính sách quan trọng, đặc biệt là Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg thiết lập danh mục xanh quốc gia, tạo nền tảng định hướng dòng vốn đầu tư xanh.
Tuy nhiên, nhu cầu vốn cho chuyển đổi xanh còn rất lớn, đòi hỏi phải tiếp tục đa dạng hóa các kênh huy động, hoàn thiện khung pháp lý và nâng cao tính minh bạch, năng lực quản trị của doanh nghiệp để thu hút hiệu quả dòng vốn trong và ngoài nước.
“Để nguồn vốn cho phát triển bền vững được cung ứng đúng đối tượng, mục tiêu và phát huy hiệu quả thì khung khổ pháp lý vẫn cần phải tiếp tục hoàn thiện tiệm cận hơn với các chuẩn mực cao của quốc tế”, ông Hoành chia sẻ.
Phía cơ quan quản lý, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Ngọc Cảnh cho rằng, chuyển đổi xanh không còn là lựa chọn mà đã trở thành xu thế tất yếu trong bối cảnh biến đổi khí hậu và những thách thức phát triển ngày càng rõ nét.
 |
| Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Ngọc Cảnh. |
Theo Phó Thống đốc, để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050, Việt Nam cần một lượng vốn đầu tư rất lớn. Theo kịch bản trung hòa carbon, tổng nhu cầu đầu tư dài hạn cho phát triển kinh tế xanh đến năm 2050 ước khoảng 670–700 tỷ USD, trong đó riêng nhu cầu cho thích ứng với biến đổi khí hậu đã lên tới khoảng 368 tỷ USD.
Thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã từng bước hoàn thiện hành lang pháp lý cho tín dụng xanh, lồng ghép quản lý rủi ro môi trường – xã hội trong hoạt động cấp tín dụng. Đến cuối tháng 11/2025, dư nợ tín dụng xanh toàn hệ thống ước đạt khoảng 750 nghìn tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng bình quân hơn 21%/năm trong giai đoạn 2017–2025, cao hơn mức tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế.
Tuy nhiên, theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, quy mô vốn cần thiết cho chuyển đổi xanh vượt xa khả năng đáp ứng của riêng hệ thống ngân hàng. Việc đa dạng hóa các kênh huy động, đặc biệt là phát triển thị trường vốn và thu hút dòng vốn tư nhân, là yêu cầu mang tính chiến lược nhằm giảm áp lực cho tín dụng ngân hàng và tạo nguồn vốn trung - dài hạn bền vững hơn cho nền kinh tế.
Đa dạng kênh dẫn vốn, từ kinh nghiệm quốc tế đến thực tiễn Việt Nam
Chia sẻ tại hội thảo, ông Nguyễn Bá Hùng - Chuyên gia kinh tế trưởng Văn phòng ADB tại Việt Nam, cho rằng bài toán vốn cho phát triển bền vững không chỉ nằm ở quy mô huy động mà còn ở hiệu quả sử dụng vốn.
Theo chuyên gia ADB, Việt Nam đang đứng trước cơ hội gia tăng đóng góp cho tăng trưởng nếu thực hiện cải cách toàn diện thị trường tài chính, phát triển đồng bộ các kênh huy động như trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp, thị trường chứng khoán và các công cụ tài chính mới kết hợp công - tư.
“Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, việc phát triển các mô hình blended finance và mở rộng tiếp cận thị trường vốn quốc tế sẽ giúp huy động nguồn lực dài hạn với chi phí hợp lý hơn, đồng thời nâng cao hiệu quả phân bổ vốn cho các mục tiêu phát triển bền vững,” ông Nguyễn Bá Hùng nhấn mạnh.
 |
| Toàn cảnh Hội thảo. |
Ở góc độ ngân hàng thương mại, ông Vương Văn Quý - Phó Trưởng ban Chính sách tín dụng Agribank cho biết, nhu cầu vốn cho phát triển bền vững tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn, đang gia tăng nhanh chóng. Quá trình chuyển đổi sang nông nghiệp xanh, kinh tế tuần hoàn và đáp ứng các tiêu chuẩn ESG đòi hỏi nguồn lực tài chính lớn, trong khi ngân sách nhà nước chỉ có thể đáp ứng một phần.
Theo đại diện Agribank, đến quý III/2025, dư nợ tín dụng xanh của ngân hàng đạt hơn 28.000 tỷ đồng, tập trung vào các lĩnh vực năng lượng tái tạo, lâm nghiệp bền vững và nông nghiệp sạch. Cùng với tín dụng xanh, Agribank đang tăng cường hợp tác với các tổ chức tài chính quốc tế như WB, ADB, JICA nhằm huy động nguồn vốn ưu đãi và hỗ trợ kỹ thuật, qua đó mở rộng khả năng tiếp cận vốn bền vững cho doanh nghiệp và người dân.
Các ý kiến tại hội thảo thống nhất cho rằng, việc Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 21/2025/QĐ-TTg về bộ tiêu chí và danh mục phân loại xanh quốc gia là bước đi quan trọng, tạo nền tảng pháp lý cho việc định hướng dòng vốn đầu tư xanh. Khi có tiêu chí rõ ràng, các tổ chức tín dụng, nhà đầu tư và doanh nghiệp sẽ thuận lợi hơn trong việc tiếp cận, giám sát và sử dụng hiệu quả nguồn vốn cho các dự án phát triển bền vững.
