Theo Cục Lâm nghiệp và Kiểm lâm, thị trường đồ nội thất toàn cầu hiện đạt khoảng 405 tỷ USD/năm, trong đó nhu cầu nhập khẩu gỗ và sản phẩm gỗ khoảng 230 tỷ USD. Việt Nam hiện đang chiếm khoảng 7% thị phần toàn cầu, dẫn đầu Đông Nam Á, giữ vị trí thứ hai châu Á và thứ năm thế giới. Dư địa tăng trưởng của thị trường này vẫn rất lớn khi nhiều thị trường tiếp tục mở rộng tìm nguồn cung ngoài Trung Quốc.
Trong 10 tháng năm 2025, kim ngạch xuất khẩu gỗ và sản phẩm gỗ đạt 14 tỷ USD, tăng 6% so với cùng kỳ năm trước; riêng sản phẩm gỗ đạt 9,6 tỷ USD, tăng 5,2%. Tăng trưởng tích cực này đạt được trong bối cảnh chi phí logistics còn cao và nhiều thị trường siết chặt yêu cầu về nguồn gốc hợp pháp.
 |
| Xuất khẩu gỗ hướng tới mục tiêu 25 tỷ USD vào năm 2030 |
Các FTA như CPTPP, EVFTA, UKVFTA cùng những hiệp định song phương với Nhật Bản, Hàn Quốc, Chile… tiếp tục là động lực quan trọng giúp doanh nghiệp thâm nhập sâu vào các thị trường giá trị cao. Song song đó, việc triển khai các cơ chế hợp tác quốc tế về khai thác và thương mại gỗ hợp pháp đã nâng uy tín và khả năng đáp ứng tiêu chuẩn môi trường của doanh nghiệp Việt Nam.
Nguồn nguyên liệu trong nước đạt hơn 30 triệu m³/năm, đáp ứng khoảng 75% nhu cầu chế biến. Diện tích rừng trồng có chứng chỉ FSC, PEFC cùng hệ thống mã số vùng trồng đang tăng nhanh, tạo nền tảng xây dựng chuỗi giá trị gỗ sạch, hợp pháp, đáp ứng các quy định môi trường ngày càng nghiêm ngặt.
Tuy nhiên, ngành gỗ vẫn đối mặt nhiều áp lực như lạm phát tại các thị trường nhập khẩu lớn, cạnh tranh từ khu vực, quy định môi trường như CBAM, EUDR của EU và các biện pháp phòng vệ thương mại từ Hoa Kỳ. Bên cạnh đó, các quy định thuế, điều tra thương mại như Nghị định 181/2025/NĐ-CP, Thuế đối ứng và Điều tra Mục 232 của Hoa Kỳ cũng tạo thêm thách thức cho doanh nghiệp xuất khẩu.
Để thích ứng, nhiều doanh nghiệp đã tái cấu trúc sản xuất theo hướng xanh hơn, áp dụng quản lý rừng bền vững, tối ưu thiết kế tiết kiệm nguyên liệu và chuyển sang phân khúc thân thiện môi trường. Các thị trường ổn định như Nhật Bản, Canada, EU tiếp tục là điểm tựa quan trọng, đóng góp vào tăng trưởng giá trị gia tăng.
Mục tiêu đến năm 2030, ngành đặt kế hoạch 100% diện tích rừng của các chủ rừng được quản lý bền vững; sản lượng gỗ khai thác từ rừng trồng đạt 50 triệu m³; trên 80% cơ sở chế biến đạt trình độ công nghệ tiên tiến; phát triển các khu công nghiệp chế biến lâm sản công nghệ cao.
Để đạt mục tiêu xuất khẩu, ngành gỗ đưa ra 4 nhóm giải pháp trọng tâm: Hoàn thiện chính sách pháp luật, ưu tiên tận dụng ưu đãi từ EVFTA, CPTPP, UKVFTA, cải cách thủ tục hành chính và thu hút đầu tư vào chế biến sâu; Hỗ trợ thuế và tín dụng, kiến nghị giảm thuế xuất khẩu gỗ nguyên liệu và hỗ trợ doanh nghiệp ứng phó biện pháp thuế từ Mỹ; Tăng cường xúc tiến thương mại, mở rộng sang Brazil, Ấn Độ, Trung Đông, đồng thời củng cố thị trường truyền thống; Siết kiểm soát nguồn gốc gỗ hợp pháp, ngăn chặn gỗ bất hợp pháp đi vào chuỗi cung ứng, xây dựng cơ sở dữ liệu vi phạm và triển khai đồng bộ mã số vùng trồng.
Trong bối cảnh ngành gỗ Việt Nam duy trì mức tăng trưởng bình quân trên 15%/năm trong nhiều năm gần đây, mục tiêu đạt 25 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu vào 2030 được đánh giá khả thi nếu doanh nghiệp tiếp tục tận dụng hiệu quả FTA, mở rộng rừng gỗ lớn, đầu tư công nghệ sạch và đa dạng hóa thị trường. Đây cũng là cơ hội để nâng tầm thương hiệu Gỗ Việt trên bản đồ thương mại toàn cầu theo hướng xanh, bền vững và cạnh tranh cao hơn.
