Từ ngày 1/7/2026, bắt buộc xác thực danh tính người livestream bán hàng

Quốc hội biểu quyết thông qua Luật Thương mại điện tử.

Luật gồm 7 chương, 41 điều quy định về chính sách phát triển thương mại điện tử; nền tảng thương mại điện tử và trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động thương mại điện tử; thương mại điện tử có yếu tố nước ngoài; trách nhiệm của tổ chức cung cấp dịch vụ hỗ trợ thương mại điện tử; ứng dụng công nghệ trong quản lý và xử lý vi phạm trong thương mại điện tử. Luật Thương mại điện tử áp dụng đối với tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài tham gia hoạt động thương mại điện tử tại Việt Nam và có hiệu lực thi hành từ ngày 01/7/2026.

Báo cáo tiếp thu, giải trình trước khi Quốc hội thông qua, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, tiếp thu ý kiến của nhiều Đại biểu Quốc hội, cơ quan chủ trì soạn thảo đã quy định rõ trách nhiệm của từng chủ thể tham gia trong quá trình livestream bán hàng (bao gồm người bán, người livestream và chủ quản nền tảng) nhằm tăng cường minh bạch thông tin, nâng cao trách nhiệm pháp lý của các bên và tạo cơ sở cho công tác kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm.

Luật quy định, người bán trong hoạt động livestream bán hàng trước khi thực hiện livestream phải cung cấp đầy đủ cho người livestream bán hàng về giấy tờ chứng minh đáp ứng điều kiện đầu tư kinh doanh đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện trước khi livestream bán hàng; giấy tờ, tài liệu chứng minh đáp ứng chất lượng sản phẩm, hàng hóa theo quy định của pháp luật về chất lượng sản phẩm, hàng hóa.

Đối với hàng hóa, dịch vụ theo quy định của pháp luật phải có văn bản xác nhận nội dung quảng cáo trước khi thực hiện quảng cáo, người bán cung cấp văn bản xác nhận cho chủ quản nền tảng và người livestream bán hàng trước khi thực hiện livestream bán hàng. Nội dung bán hàng livestream phải phù hợp với nội dung quảng cáo được xác nhận. Người bán có trách nhiệm dừng hợp tác, dừng phát trực tuyến, gỡ bỏ thông tin hiển thị ngay khi phát hiện hoặc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về hành vi vi phạm pháp luật.

Luật cũng quy định rõ trách nhiệm của chủ quản nền tảng thương mại điện tử trong hoạt động livestream bán hàng. Theo đó, chủ quản nền tảng thương mại điện tử có trách nhiệm công khai quy chế hoạt động livestream bán hàng trên nền tảng, trong đó bao gồm biện pháp kiểm soát và ngăn chặn; Có cơ chế tiếp nhận và giải quyết phản ánh, yêu cầu, khiếu nại của người xem trong hoạt động livestream bán hàng và bảo đảm người xem thực hiện được cơ chế này trong suốt quá trình livestream bán hàng và sau khi kết thúc livestream bán hàng; Có công cụ cho phép người livestream bán hàng hiển thị nội dung cảnh báo khi livestream bán hàng đối với hàng hóa, dịch vụ có nguy cơ gây mất an toàn, ảnh hưởng xấu đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người mua theo quy định của pháp luật.

Luật nêu rõ, chủ quản nền tảng thương mại điện tử trong hoạt động livestream bán hàng còn có trách nhiệm thực hiện xác thực điện tử danh tính người livestream bán hàng theo quy định của pháp luật về định danh và xác thực điện tử trước khi cho phép thực hiện livestream bán hàng. Trường hợp người livestream bán hàng là người nước ngoài thì xác thực danh tính thông qua các giấy tờ hợp pháp. Đồng thời, yêu cầu người bán cung cấp văn bản xác nhận nội dung quảng cáo đối với hàng hóa, dịch vụ mà pháp luật quy định phải có văn bản xác nhận nội dung quảng cáo trước khi cho phép thực hiện livestream bán hàng.

Chủ quản nền tảng thương mại điện tử thực hiện dừng phát trực tuyến, gỡ bỏ thông tin hiển thị, đường dẫn liên kết ngay khi phát hiện hoặc theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền trong các trường hợp: Nội dung livestream bán hàng vi phạm pháp luật hoặc có ngôn ngữ, hình ảnh, trang phục, hành vi trái đạo đức xã hội, thuần phong mỹ tục; Livestream bán hàng đối với hàng hóa cấm lưu thông và hàng hóa đang bị tạm dừng lưu thông trên thị trường theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền; hàng hóa, dịch vụ cấm quảng cáo theo quy định của pháp luật về quảng cáo; Nội dung livestream bán hàng đối với hàng hóa, dịch vụ mà pháp luật quy định phải có văn bản xác nhận nội dung quảng cáo khi chưa có văn bản xác nhận nội dung quảng cáo do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp.

Đối với mạng xã hội có hoạt động thương mại điện tử, dự thảo Luật đã xác định đây là một loại hình nền tảng riêng, độc lập, được thiết kế hệ thống nghĩa vụ phù hợp với tính chất hoạt động, không áp dụng máy móc các quy định như đối với nền tảng thương mại điện tử trung gian, nhưng vẫn bảo đảm không tạo ra khoảng trống trách nhiệm, đặc biệt trong quản lý nội dung kinh doanh, phối hợp xử lý vi phạm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Về quy định định danh người bán trên sàn, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho biết, quy định này được xây dựng trên cơ sở khai thác hệ thống định danh và xác thực điện tử quốc gia (VNeID) nhằm góp phần làm sạch thị trường thương mại điện tử và hạn chế hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ thông qua khả năng truy vết người bán, đồng thời hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý thuế, chống thất thu ngân sách nhà nước.

Khi xây dựng quy định này, Chính phủ quán triệt nguyên tắc ứng dụng tối đa hạ tầng số và dữ liệu sẵn có của Nhà nước, không phát sinh thêm thủ tục hành chính không cần thiết đối với người dân và doanh nghiệp, nhưng vẫn bảo đảm công cụ quản lý hữu hiệu cho cơ quan nhà nước.