Kiến tạo hạ tầng blockchain chuẩn quốc gia cho Việt Nam

Cân bằng chủ quyền dữ liệu và hiệu năng blockchain

Phát biểu tại Hội thảo, ông Phan Đức Trung - Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) và 1Matrix nhấn mạnh rằng, blockchain là nền tảng chiến lược đóng góp trực tiếp vào mục tiêu tăng tốc đổi mới sáng tạo theo Nghị quyết 57-NQ/TW. Theo ông Trung, xây dựng hạ tầng blockchain cần được tiếp cận như một cấu phần an ninh quốc gia, đảm bảo dữ liệu trọng yếu được lưu trữ an toàn tại Việt Nam, đồng thời tận dụng cloud toàn cầu để tối ưu hiệu năng.

Ông Phan Đức Trung - Chủ tịch Hiệp hội Blockchain và Tài sản số Việt Nam (VBA) và 1Matrix phát biểu tại Hội thảo.

Điểm đáng chú ý trong quan điểm của ông Trung là sự cân bằng giữa chủ quyền dữ liệu và năng lực công nghệ. Việc kết hợp trung tâm dữ liệu được cấp phép trong nước với các dịch vụ cloud quốc tế cho phép tận dụng tốc độ, khả năng mở rộng và chi phí tối ưu. Cùng lúc đó, yêu cầu triển khai hệ thống truy vết phục vụ phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố được xem là trụ cột quan trọng của một mạng blockchain an toàn.

Từ góc độ hạ tầng vật lý, ông Nguyễn Đình Hùng - Tổng Giám đốc True IDC Việt Nam chỉ ra rằng, nhu cầu sử dụng cloud đang bùng nổ khi dữ liệu lớn, AI và blockchain được ứng dụng rộng rãi. Châu Á được dự báo dẫn đầu tăng trưởng với quy mô thị trường Public Cloud đạt hơn 200 tỷ USD vào năm 2025. Việt Nam, theo ông Hùng, đang trở thành điểm sáng với tốc độ tăng trưởng hơn 25% mỗi năm, cho thấy sức nóng của các nền tảng số.

Theo ông Hùng, 70-80% node của các blockchain lớn hiện chạy trên hạ tầng Public Cloud, phản ánh xu hướng “cloud-first” trong thiết kế blockchain hiện đại. Với vai trò đối tác độc quyền của AWS tại Việt Nam, True IDC cam kết cung cấp các dịch vụ kiểm thử hiệu năng, bảo mật và tối ưu vận hành cho doanh nghiệp. Điều này giúp các tổ chức blockchain tự tin hơn khi mở rộng quy mô mà không lo gián đoạn hoặc thiếu an toàn hệ thống.

Ở tầng kỹ thuật sâu hơn, ông Nguyễn Trung Kiên - Kiến trúc sư giải pháp của True IDC chia sẻ về hệ thống bảo mật của AWS với hơn 300 dịch vụ chuyên dụng, kết hợp hai công nghệ nổi bật là Nitro và Nitro Enclaves. Các công nghệ này cho phép cô lập quy trình xử lý, tạo bằng chứng bảo mật không thể giả mạo và ngăn chặn truy cập trái phép, từ đó cung cấp lớp phòng thủ vững chắc cho các node, ví và hợp đồng thông minh trong hệ sinh thái blockchain.

Gian lận tinh vi thúc đẩy nhu cầu giám sát on-chain

Trong bối cảnh yêu cầu về chủ quyền dữ liệu ngày càng rõ ràng, Mạng Dịch vụ Đa chuỗi Blockchain Việt Nam (VBSN) được xem là lời giải phù hợp. Được 1Matrix xây dựng với sự tư vấn của BCG và VBA, VBSN áp dụng kiến trúc đa chuỗi 5 tầng, cho phép tùy chỉnh thuật toán đồng thuận và tốc độ xử lý theo từng nhóm nhu cầu. Việc phân tách tải bằng nhiều Layer 1 độc lập giúp hệ thống duy trì sự ổn định ngay cả khi lưu lượng giao dịch tăng đột biến.

Ông Maksym Dragunov - Giám đốc Chính sách và Tư vấn Crystal Intelligence cảnh báo mức độ tinh vi ngày càng cao của các hành vi gian lận.

Theo ông Trần Trung Hiếu - Quản lý cao cấp Hạ tầng 1Matrix, ba giá trị cốt lõi mà VBSN mang đến cho hệ sinh thái Việt Nam. Đầu tiên là năng lực liên thông giữa các ứng dụng và lĩnh vực khác nhau, từ định danh số đến tài chính và dữ liệu chuyên ngành. Thứ hai là mục tiêu tốc độ xử lý hàng triệu giao dịch mỗi giây. Cuối cùng là sự tuân thủ nghiêm ngặt các chuẩn bảo mật quốc tế và quy định pháp lý mới của Việt Nam.

Phiên thảo luận tại Hội thảo, các chuyên gia đã tập trung phân tích cách Việt Nam có thể cân bằng giữa an ninh dữ liệu, hiệu năng cloud và yêu cầu tuân thủ quốc tế. Các diễn giả cũng gợi mở cách blockchain có thể chuyển hóa thành giá trị kinh tế thực thông qua các tầng dịch vụ tiêu chuẩn hóa, đặc biệt trong lĩnh vực dịch vụ công có yêu cầu xác thực nguồn gốc dữ liệu.

Từ góc độ phân tích dữ liệu blockchain toàn cầu, ông Maksym Dragunov của Crystal Intelligence cảnh báo mức độ tinh vi ngày càng cao của các hành vi gian lận. Hệ thống của Crystal đang theo dõi hơn 105.000 ví được định danh và phát hiện hàng triệu giao dịch rủi ro. Điều này cho thấy sự cần thiết của việc trang bị công cụ giám sát giao dịch theo thời gian thực và tăng cường phối hợp giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

Các phương thức lừa đảo mới như address poisoning tạo địa chỉ ví giả rất giống địa chỉ thật đang khiến người dùng dễ bị đánh lừa khi chuyển tài sản. Tội phạm blockchain còn tận dụng cầu nối đa chuỗi và dịch vụ đổi tiền nhanh để xóa dấu vết giao dịch. “Cả doanh nghiệp và cá nhân cần lập danh sách ví tin cậy, kiểm tra từng ký tự địa chỉ và sử dụng các công cụ cảnh báo rủi ro tự động”, ông Dragunov khuyến cáo.

Theo các chuyên gia, việc xây dựng hệ thống truy vết on-chain toàn diện không chỉ phục vụ an ninh tài chính mà còn đóng vai trò nền tảng cho sự tin cậy của thị trường Web3. Truy vết hiệu quả giúp cơ quan quản lý nắm bắt rủi ro, phát hiện sớm hành vi bất thường và bảo vệ nhà đầu tư. Đây cũng là yếu tố quan trọng để thu hút dòng vốn quốc tế và tạo môi trường phát triển bền vững cho doanh nghiệp blockchain Việt Nam.