Dữ liệu ngày 11-10 của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) cho thấy, doanh số toàn thị trường đạt 30.688 xe, tăng 18% so với tháng 8-2025, nhưng giảm tới 16% so với tháng 9-2024. Trong đó, doanh số xe lắp ráp trong nước đạt 14.427 xe, tăng 14% so với tháng trước. Xe nhập khẩu nguyên chiếc đạt 16.261 xe, tăng 22% so với tháng trước.
VinFast vẫn giữ vai trò đầu tàu trong phân khúc xe điện nội địa, khi cho biết trong tháng 9-2025 đã bán ra thị trường 13.914 xe ô tô điện các loại, nâng tổng số lũy kế từ đầu năm đến hết quý III lên 103.884 xe. Trong đó, mẫu xe bán chạy nhất vẫn là VF 3 với tổng lũy kế 31.386 xe bán ra trong 9 tháng (riêng tháng 9-2025 là 2.682 xe).
Như vậy, thị trường ô tô đang dần thoát giai đoạn tiêu thụ thấp điểm - vốn trùng với tháng ngâu hằng năm. Tuy nhiên, việc lượng xe bán vẫn chưa sánh được cùng kỳ năm ngoái cho thấy tác động kéo dài, cộng hưởng giữa yếu tố mùa vụ và tâm lý chờ đợi của người tiêu dùng trước các chính sách giảm phát thải đang được soạn thảo nhưng chưa có hướng dẫn cụ thể.
Các doanh nghiệp cho rằng, tháng 9 vốn là giai đoạn trũng của thị trường, do sức mua thấp sau mùa hè và trước khi bước vào cao điểm cuối năm. Tuy nhiên, trong giai đoạn hiện nay, yếu tố mùa vụ còn cộng hưởng với tâm lý thận trọng trước chính sách giảm phát thải đang được nghiên cứu, khiến người mua tạm thời “nghe ngóng” thay vì xuống tiền. Dù định hướng chung là tích cực, song việc các quy định kỹ thuật chưa rõ ràng trong thời gian dài đang khiến cả người mua lẫn doanh nghiệp đều rơi vào thế chờ đợi.
“Người tiêu dùng hiện rất thận trọng. Họ lo nếu mua xe xăng bây giờ, vài năm tới có thể chịu lệ phí cao hơn hoặc bị hạn chế lưu thông. Còn xe điện thì nhiều bất tiện, chủ yếu do hạ tầng sạc chưa đủ. Vì vậy việc tạm hoãn quyết định mua sắm là dễ hiểu” - lãnh đạo một đại lý ô tô cho biết, nhấn mạnh nếu chính sách giảm phát thải được ban hành sớm, rõ ràng, doanh nghiệp sẽ chủ động hơn và người tiêu dùng cũng có cơ sở lựa chọn hợp lý.
Yếu tố bất định cũng khiến các hãng dè dặt trong kế hoạch nhập hàng. Một số nhà phân phối cho biết đã giảm lượng xe tồn kho để tránh rủi ro chi phí tài chính, trong khi doanh nghiệp nhập khẩu chưa dám đẩy mạnh đơn hàng cho quý IV, thời điểm thị trường vốn sôi động nhất năm.
Để đảm bảo "về đích" với kết quả mong đợi, các nhà sản xuất đang rất nỗ lực kích cầu thông qua mở rộng hệ thống dịch vụ, tăng cường ưu đãi... Đơn cử, Toyota hiện đang ưu đãi cho Vios tương đương 100% lệ phí trước bạ, trong khi Veloz Cross ngoài ưu đãi này còn được thêm 1 năm bảo hiểm thân vỏ. Hầu hết các mẫu xe Toyota cũng được giảm giá tương đương 50% trước bạ trong tháng 10.
Nhìn dài hạn, nhu cầu xe cá nhân ở Việt Nam vẫn được đánh giá cao nhờ nền kinh tế tăng trưởng và hạ tầng giao thông mở rộng. Thị trường sẽ phục hồi nhẹ vào tháng 11–12, khi mùa mua sắm Tết bắt đầu.
Câu hỏi lớn nhất sẽ không còn là “mua xe gì”, mà là “mua khi nào” – và câu trả lời sẽ phụ thuộc vào cách thị trường và nhà quản lý cùng nhau tháo gỡ những nút thắt của giai đoạn chuyển mình.
