Nghiên cứu đầu tư tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái

Các cử tri tỉnh Quảng Ninh mới đây đã gửi văn bản đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo các bộ, ngành liên quan tăng cường kết nối vùng, cụ thể hóa các thỏa thuận chung giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc; đẩy nhanh nghiên cứu, đầu tư tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái và kết nối với Đông Hưng (Trung Quốc), từ đó góp phần thúc đẩy hợp tác kinh tế biên mậu, tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông, lâm, thủy sản từ các tỉnh phía Nam sang thị trường Trung Quốc.

Trong văn bản trả lời các cử tri tỉnh Quảng Ninh, dự kiến, tuyến đường sắt này được đầu tư với khổ đường 1.435 mm, điện khí hóa, lộ trình đầu tư sau năm 2030.

Bộ Xây dựng cũng thông tin, theo quy hoạch, trên hành lang Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái có 3 phương thức vận tải gồm đường biển, đường bộ và đường sắt. Tuy nhiên, để giảm chi phí, hàng hóa sẽ được ưu tiên vận tải bằng đường biển, đường sông; hành khách do đường bộ đảm nhận.

Riêng tuyến đường bộ cao tốc Hạ Long - Móng Cái mới đưa vào khai thác với quy mô 4 làn xe có thể đáp ứng được nhu cầu vận tải hành khách đến năm 2040 và thực tế đang được khai thác khoảng 9.000 CPU/năng lực 45.000 CPU (đạt khoảng 20% năng lực).

Do đó, “khi nhu cầu vận tải hành khách và hàng hóa liên vận quốc tế tăng cao sẽ đầu tư tuyến đường sắt”, Bộ Xây dựng thông tin.

Trong thời gian này, để triển khai thỏa thuận chung giữa hai nước Việt Nam - Trung Quốc, chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Xây dựng cho biết đã giao Cục Đường sắt Việt Nam phối hợp với cấp có thẩm quyền phía Trung Quốc triển khai quy hoạch chi tiết tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái; đồng thời giao Ban Quản lý dự án Thăng Long lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái để trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định chủ trương đầu tư.

Hải Phòng trở thành đầu mối giao thông đường sắt

Liên quan đến tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái, trước đó, ngày 28/2/2023, Bộ Chính trị đã ban hành Kết luận số 49-KL/TW về định hướng phát triển giao thông vận tải đường sắt Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Tại Kết luận, Bộ Chính trị xác định, đến năm 2030 phấn đấu khởi công một số tuyến giao thông kết nối các cảng biển cửa ngõ quốc tế (gồm: Hà Nội - Hải Phòng, Biên Hoà - Vũng Tàu...) và cửa khẩu quốc tế (gồm: Hà Nội - Lào Cai, Hà Nội - Lạng Sơn...); đến năm 2045, hoàn thành toàn bộ tuyến đường sắt kết nối với các đầu mối vận tải có lưu lượng lớn (cảng biển, khu công nghiệp, khu kinh tế), tuyến đường sắt ven biển và đường sắt xuyên Á.

Ngay sau đó, thực hiện Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị và triển khai Quy hoạch mạng lưới đường sắt, Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) đã giao Ban Quản lý dự án đường sắt triển khai lập Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, trình cấp có thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư, phấn đấu khởi công và xây dựng trong giai đoạn 2026 - 2030.

Riêng với tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái, Bộ Xây dựng cho biết theo Quy hoạch mạng lưới đường sắt Việt Nam thời kỳ 2021 - 2025, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1769/QĐ-TTg ngày 19/10/2021, tuyến đường sắt Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái dài khoảng 187 km, điểm đầu tại ga Nam Đình Vũ (Hải Phòng), điểm cuối tại khu vực Móng Cái (Quảng Ninh).

Sau khi Bộ Xây dựng giao Cục Đường sắt Việt Nam phối hợp phía Trung Quốc triển khai nghiên cứu, quy hoạch chi tiết cho tuyến đường sắt này sẽ được hoàn thành năm 2025, làm cơ sở đánh giá tính khả thi, xác định lộ trình đầu tư.

Như vậy, theo quy hoạch mạng lưới đường sắt đã phê duyệt, trong tương lai, khu vực TP. Hải Phòng sẽ hình thành đầu mối giao thông đường sắt bao gồm 3 tuyến đường sắt là Hà Nội - Hải Phòng hiện hữu và các tuyến đường sắt sẽ xây mới là Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Móng Cái - Hạ Long - Hải Phòng - Thái Bình - Nam Định, qua đó kết nối với mạng lưới đường sắt Việt Nam và các cửa khẩu quốc tế có kết nối đường sắt (Đồng Đăng đi Quảng Tây (Trung Quốc); Lào Cai đi Vân Nam (Trung Quốc…).