Theo dõi, đánh giá cơ chế, chính sách đặc thù đối với dự án đường sắt quan trọng

Lưu Thủy

Trường hợp cần thiết phải điều chỉnh cơ chế, chính sách, Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung tại Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch để đảm bảo tính đồng bộ trong quản lý đầu tư các dự án.

Luật Đường sắt sửa đổi tạo đột phá về pháp lý để phát triển đồng bộ hệ thống đường sắt quốc gia
Luật Đường sắt sửa đổi tạo đột phá về pháp lý để phát triển đồng bộ hệ thống đường sắt quốc gia

Văn phòng Chính phủ có văn bản gửi Bộ trưởng các Bộ Tài chính, Xây dựng và Tư pháp truyền đạt ý kiến của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà về việc sửa đổi Luật Đường sắt số 95/2025/QH15.

Theo đó, Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng tiếp tục theo dõi, đánh giá tính khả thi, hiệu quả và tác động khác của các cơ chế, chính sách đặc thù quy định tại mục 2 Chương II Luật Đường sắt số 95/2025/QH15 ngày 27/6/2025 làm cơ sở xem xét, quyết định việc báo có cấp có thẩm quyển điều chỉnh mở rộng phạm vi áp dụng cho tất cả các dự án đường sắt.

Trường hợp cần thiết phải điều chỉnh, Bộ Xây dựng nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung tại Luật Đầu tư, Luật Quy hoạch để đảm bảo tính đồng bộ trong quản lý đầu tư các dự án.

Phó Thủ tướng cũng giao Bộ tài chính nghiên cứu điều chỉnh các quy định liên quan tới thời gian hoạt động đối với một số dự án hạ tầng lớn, quan trọng, thiết yếu thuộc lĩnh vực đặc thù có chi phí đầu tư, quản lý vận hành lớn như đường sắt, hàng không… trong quá trình xây dựng Luật Đầu tư sửa đổi để đảm bảo tính khả thi, hiệu quả của các dự án nhằm khuyến khích, thu hút các nhà đầu tư tư nhân tham gia đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng của đất nước theo đúng tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị.

Phó Thủ tướng cũng giao các Bộ Xây dựng, Tài chính và Tư pháp căn cứ chức năng, nhiệm vụ được giao tiếp tục rà soát, nghiên cứu đề xuất Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết bổ sung các cơ chế, chính sách đặc thù, đột phá quan trọng nhằm tháo gỡ vướng mắc, bất cập trong hệ thống pháp luật, tăng cường phân cấp phân quyền, cắt giảm thủ tục hành chính.

Được biết, chỉ đạo của Phó Thủ tướng được đưa ra sau khi xem xét đề nghị của Bộ Xây dựng về kiến nghị sửa Luật Đường sắt của Công ty cổ phần đầu tư và phát triển đường sắt cao tốc VinSpeed.

Trước đó, với 426/440 Đại biểu Quốc hội có mặt tham gia biểu quyết tán thành, ngày 27/6/2025, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật Đường sắt sửa đổi.

Luật Đường sắt sửa đổi thể hiện quyết tâm xây dựng hành lang pháp lý đột phá, từ cơ chế ưu đãi, thu hút đầu tư đến cải cách thủ tục hành chính và tăng cường giám sát hiệu quả… nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển mạng lưới đường sắt Việt Nam hiện đại, đồng bộ, đáp ứng nhu cầu vận tải bền vững trong dài hạn.

Luật Đường sắt sửa đổi được sắp xếp, bố cục gồm 4 Chương, 59 Điều, quy định về hoạt động đường sắt; quyền, nghĩa vụ và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến hoạt động đường sắt; tập trung vào 5 nhóm đổi mới lớn gồm: Đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng; Quản lý, khai thác hạ tầng; Hoạt động vận tải; Kết nối các phương thức vận tải và Phát triển công nghiệp, nguồn nhân lực.

Trong đó, mục 2 Chương II Luật Đường sắt sửa đổi quy định việc đầu tư xây dựng dự án đường sắt quan trọng quốc gia, dự án đường sắt do Quốc hội quyết định chủ trương đầu tư.

Mục 2 Chương 2 gồm các nội dung: Điều chỉnh quy hoạch; Phân chia dự án đường sắt; Đầu tư dự án đường sắt bằng nguồn vốn ngoài nhà nước; Phát triển đô thị theo mô hình TOD đối với đường sắt; Trình tự, thủ tục đầu tư dự án đường sắt địa phương, dự án đường sắt địa phương theo mô hình TOD; Thiết kế kỹ thuật tổng thể; Thi tuyển phương án kiến trúc; Lựa chọn nhà thầu; Lập tổng mức đầu tư, dự toán xây dựng, dự toán gói thầu, chi phí vận hành và bảo trì công trình…

Nhằm đảm bảo tiến độ các dự án trọng điểm, Luật đưa ra các quy định về đầu tư xây dựng đường sắt có hiệu lực từ 1/7/2025, các quy định còn lại có hiệu lực từ 1/1/2026.