Phù hợp với khả năng cân đối ngân sách nhà nước
Bộ Tài chính đã hoàn thiện nội dung và đang lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc ban hành các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2022.
Theo Bộ Tài chính, trong quá trình thực hiện, các căn cứ, tiêu chí tính định mức phân bổ chi thường xuyên năm 2017 được áp dụng cho năm đầu thời kỳ ổn định ngân sách 2017-2021 bên cạnh những kết quả tích cực, cũng đã bộc lộ những điểm không còn phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn 2022-2025, cần phải điều chỉnh, bổ sung cho phù hợp.
Cùng với đó, thực hiện chủ trương cơ cấu lại thu - chi NSNN và nợ công theo Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 51/NQ-CP ngày 19/6/2017 của Chính phủ; sắp xếp bộ máy quản lý hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, xã, tinh giản biên chế theo Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW, thực hiện đề án cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW cần thiết có những điều chỉnh trong việc phân bổ nguồn lực NSNN, trong đó có chi thường xuyên cho các bộ, cơ quan Trung ương và địa phương.
Tại dự thảo Nghị quyết, Bộ Tài chính đề xuất xây dựng định mức chi thường xuyên NSNN năm 2022 phù hợp với khả năng cân đối NSNN năm 2022 và giai đoạn 2022-2025. Đồng thời, đáp ứng yêu cầu thúc đẩy cơ cấu lại thu - chi NSNN và nợ công theo Nghị quyết số 07-NQ/TW ngày 18/11/2016 của Bộ Chính trị, tăng chi đầu tư phát triển, tiết kiệm chi thường xuyên, thực hiện sắp xếp bộ máy quản lý hành chính, đơn vị sự nghiệp công lập, sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp huyện, xã, tinh giản biên chế theo Nghị quyết số 18-NQ/TW, Nghị quyết số 19-NQ/TW, thực hiện đề án cải cách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW.
Định mức chi thường xuyên NSNN năm 2022 phải đáp ứng yêu cầu thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; cải cách hành chính nâng cao chất lượng dịch vụ công, sử dụng hiệu quả NSNN; góp phần đổi mới quản lý tài chính đối với khu vực sự nghiệp công để giảm mức hỗ trợ trực tiếp cho đơn vị sự nghiệp công lập, tăng nguồn đảm bảo chính sách hỗ trợ người nghèo, đối tượng chính sách tiếp cận các dịch vụ sự nghiệp công, khuyến khích xã hội hoá, huy động các nguồn lực xã hội để phát triển kinh tế - xã hội.
Đảm bảo các nhiệm vụ chi theo chế độ, tiêu chuẩn quy định
Trên cơ sở các yêu cầu nêu trên, tại dự thảo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc ban hành các nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ dự toán chi thường xuyên NSNN năm 2022, Bộ Tài chính đã đề xuất nguyên tắc xây dựng hệ thống định mức phân bổ chi thường xuyên NSNN cụ thể trong các lĩnh vực quản lý của các bộ, cơ quan trung ương và ngân sách địa phương.
Trong đó, đối với các bộ, cơ quan trung ương trong lĩnh vực chi quản lý nhà nước, đảng, đoàn thể, Bộ Tài chính trình Chính phủ xem xét nguyên tắc xây dựng hệ thống định mức phân bổ chi thường xuyên theo 02 phương án, cụ thể:
- Phương án 1, cơ bản kế thừa các quy định tại Nghị quyết số 266 và Quyết định số 46, có điều chỉnh tăng ở mức phù hợp để các bộ, cơ quan trung ương đảm bảo các nhiệm vụ chi theo các chế độ, tiêu chuẩn quy định. Theo đó, dự toán chi quản lý nhà nước, đảng, đoàn thể của các bộ, cơ quan trung ương gồm 03 phần: Định mức tính theo biên chế; Chi tiền lương, phụ cấp, các khoản đóng góp theo lương và chi đặc thù ngoài định mức
- Phương án 2 là thiết kế lại định mức chi thường xuyên theo hướng dự toán chi quản lý nhà nước, đảng, đoàn thể của các bộ, cơ quan trung ương gồm 02 phần: Định mức tính theo biên chế (bao gồm chi quỹ lương) và chi đặc thù ngoài định mức.
Đối với các lĩnh vực sự nghiệp, quy định định mức phân bổ căn cứ theo chủ trương tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập tại Nghị quyết số 19-NQ/TW của Trung ương; các quy định của Chính phủ về giao nhiệm vụ, đặt hàng, đấu thầu cung cấp sản phẩm, dịch vụ công sử dụng NSNN từ nguồn kinh phí chi thường xuyên và quy định về cơ chế tự chủ của đơn vị sự nghiệp công lập.
Đối với chi an ninh, quốc phòng, Bộ Tài chính đề xuất kế thừa quy định như tại Quyết định 46 và có bổ sung cho phù hợp yêu cầu của giai đoạn 2021-2025. Cụ thể, đối với nhiệm vụ chi quốc phòng, an ninh của ngân sách trung ương, căn cứ nhiệm vụ đảm bảo an ninh, quốc phòng kế hoạch 2021-2025 và chiến lược đến năm 2030 để xác định các nhu cầu kinh phí thực hiện các chính sách, chế độ đối với con người, nhiệm vụ đặc thù của quốc phòng, an ninh và ưu tiên bố trí cân đối ngân sách trung ương hàng năm, Chính phủ trình cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định dự toán chi thường xuyên.
Về ngân sách địa phương, Bộ Tài chính đề xuất định mức tiếp tục lấy tiêu chí dân số là tiêu chí chính, có điều chỉnh phân vùng theo quy định của pháp luật hiện hành; sửa đổi, bổ sung định mức các tiêu chí bổ sung đối với từng lĩnh vực chi ngân sách để phù hợp với thực tế và đảm bảo tính đặc thù đối với từng vùng, từng địa phương.
Đặc biệt, xây dựng hệ thống định mức phân bổ chi thường xuyên ngân sách địa phương đảm bảo nhu cầu kinh phí thực hiện các chế độ chính sách do cơ quan có thẩm quyền đã ban hành đến ngày 31/5/2022 và đảm bảo tính đủ mức tiền lương cơ sở 1,49 triệu đồng/tháng.
Định mức phân bổ ngân sách chi thường xuyên ngân sách địa phương xác định tổng chi thường xuyên, trong đó chi sự nghiệp giáo dục, đào tạo và dạy nghề, sự nghiệp khoa học và công nghệ để Quốc hội quyết định; các địa phương căn cứ vào tổng mức chi thường xuyên và tình hình thực tế của địa phương để xây dựng định mức phân bổ chi thường xuyên của ngân sách địa phương cho phù hợp với tình hình thực tế của địa phương.
Việc ban hành nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ chi thường xuyên NSNN năm 2022 cùng với nguyên tắc, tiêu chí và định mức chi đầu tư phát triển giai đoạn 2021-2025 là cơ sở Chính phủ trình Quốc hội dự toán NSNN, phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2022.
