 |
| Quốc hội yêu cầu tăng cường và đa dạng hóa nguồn lực dành cho bảo vệ môi trường. Ảnh minh hoạ: internet |
Nghị quyết của Quốc hội về tiếp tục nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực hiện chính sách, pháp luật về bảo vệ môi trường được thông qua sáng 10/12 đã nhấn mạnh các nhóm nhiệm vụ, giải pháp đột phá nhằm đáp ứng yêu cầu mới trong giai đoạn hiện nay, trong đó nổi bật là yêu cầu tăng cường và đa dạng hóa nguồn lực dành cho bảo vệ môi trường.
Theo Nghị quyết, Quốc hội yêu cầu chú trọng đầu tư các công trình bảo vệ môi trường và thích ứng với biến đổi khí hậu, ưu tiên bố trí nguồn lực từ ngân sách nhà nước kết hợp với huy động xã hội hóa. Việc đầu tư sẽ tập trung vào những hạng mục hạ tầng thiết yếu như hệ thống thu gom, xử lý nước thải đô thị; hệ thống thu gom, vận chuyển và xử lý rác thải phù hợp từng loại rác; các nhà máy tái chế, xử lý rác thải hữu cơ và chất thải nguy hại; các dự án cải thiện và phục hồi môi trường tại các lưu vực sông; các công trình thích ứng với biến đổi khí hậu; các hoạt động hỗ trợ chuyển đổi xanh, giảm phát thải khí nhà kính và vận hành thị trường các-bon. Nghị quyết cũng nhấn mạnh phát triển năng lượng tái tạo, công nghệ mới không phát thải, công nghệ lưu trữ năng lượng, thu giữ và sử dụng các-bon thông qua những cơ chế tài chính linh hoạt như đầu tư công hoặc hợp tác công - tư. Việc xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù cho đầu tư xử lý chất thải rắn sinh hoạt cũng được yêu cầu thực hiện.
Một nội dung quan trọng khác của Nghị quyết là yêu cầu Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành và địa phương bố trí đúng, đủ, quản lý hiệu quả và tăng dần chi ngân sách cho bảo vệ môi trường tương ứng với tốc độ tăng trưởng kinh tế. Mục tiêu đặt ra là từ năm 2027, tỷ trọng chi ngân sách cho bảo vệ môi trường trong tổng chi ngân sách nhà nước phải tăng hơn so với năm 2025. Cùng với đó, việc phân cấp cho chính quyền địa phương quyết định phân bổ nguồn lực bảo vệ môi trường cần được thực hiện hợp lý để bảo đảm tính linh hoạt và phù hợp thực tiễn.
Quốc hội yêu cầu hoàn thiện và triển khai hiệu quả các công cụ kinh tế trong bảo vệ môi trường, đồng thời phát huy vai trò của các quỹ bảo vệ môi trường và tăng cường huy động nguồn lực tư nhân thông qua các công cụ tài chính xanh như trái phiếu xanh và tín dụng xanh. Nghị quyết nhấn mạnh sự cần thiết của các hình thức ưu đãi, hỗ trợ và cơ chế bảo lãnh rủi ro đối với các dự án đầu tư xanh, dự án bảo vệ môi trường. Việc áp dụng các tiêu chuẩn môi trường, xã hội và quản trị (ESG) cũng phải được xem xét phù hợp điều kiện thực tế của từng địa phương.
Về thị trường các-bon, Nghị quyết yêu cầu đa dạng hóa nguồn cung tín chỉ các-bon trong và ngoài nước, trong đó ưu tiên phát triển thị trường trong nước. Quốc hội khuyến khích phát triển các dự án tạo tín chỉ các-bon trong các lĩnh vực năng lượng tái tạo, lâm nghiệp, nông nghiệp các-bon thấp, xử lý chất thải, công nghiệp xanh, giao thông xanh và các công nghệ thu hồi, lưu giữ các-bon. Đầu tư theo cơ chế đối tác công - tư và các mô hình hợp tác đầu tư trong hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu cũng cần được thúc đẩy.
Nghị quyết khẳng định yêu cầu tăng cường tham gia đàm phán, ký kết và triển khai các thỏa thuận quốc tế, đồng thời tranh thủ tối đa sự hỗ trợ về tri thức, tài chính và kỹ thuật phù hợp với lợi ích quốc gia. Việc hội nhập quốc tế về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trong bảo vệ môi trường và ứng phó biến đổi khí hậu cần được đẩy mạnh.
Song song với các nhiệm vụ trên, Quốc hội khuyến khích đẩy mạnh các phong trào tự nguyện và các mô hình điển hình trong bảo vệ môi trường ở doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân và cộng đồng dân cư. Cơ chế huy động sự tham gia của người dân, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể và các bên liên quan cần được thực hiện theo hướng đơn giản, hiệu quả, thiết thực, có tính lan tỏa cao, góp phần hình thành thói quen và văn hóa môi trường trong toàn xã hội.
Cuối cùng, Nghị quyết nhấn mạnh việc tập trung đào tạo và phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho lĩnh vực bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu. Các lĩnh vực then chốt cần ưu tiên gồm công nghệ tái chế và xử lý chất thải, kinh tế tuần hoàn, ứng dụng chuyển đổi số trong bảo vệ môi trường, quản lý và vận hành thị trường các-bon, kiểm kê và giảm phát thải khí nhà kính, quan trắc và cảnh báo môi trường. Đồng thời, cần tăng cường liên kết giữa cơ quan quản lý nhà nước, viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp nhằm hình thành hệ sinh thái đào tạo - nghiên cứu - ứng dụng. Việc xây dựng các cơ chế đãi ngộ phù hợp để thu hút nhân lực trình độ cao tham gia công tác quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường và ứng phó với biến đổi khí hậu cũng được xác định là nhiệm vụ quan trọng.
