Kết quả toàn diện, ấn tượng
Thẩm tra đánh giá kết quả thực hiện các Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025, 5 năm 2021 - 2025, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi nhấn mạnh, Việt Nam đã nỗ lực vượt bậc, đạt kết quả toàn diện, ấn tượng trên hầu hết các lĩnh vực. Dự kiến 22/26 chỉ tiêu giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành và vượt kế hoạch.
Riêng năm 2024 và 2025 đã hoàn thành 100%, thể hiện sự nỗ lực bứt phá trong hai năm cuối nhiệm kỳ. Trong đó, năm 2025 đạt kết quả toàn diện, nổi bật, tăng trưởng ước đạt 8%, thuộc nhóm cao nhất khu vực; các ngành công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp đều tăng mạnh, duy trì xuất siêu; giữ vững ổn định vĩ mô, lạm phát được kiểm soát, khẳng định sức chống chịu, khả năng thích ứng linh hoạt và hiệu quả điều hành chính sách vĩ mô.
Theo ông Mãi, thể chế đã được hoàn thiện mạnh mẽ, mô hình chính quyền địa phương 02 cấp được triển khai thực chất, tạo tiền đề cho tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản trị. Liên kết vùng tạo chuyển biến về chất, hình thành chuỗi đô thị, công nghiệp, dịch vụ gắn với kinh tế biển và thí điểm Khu thương mại tự do Đà Nẵng. Hạ tầng chiến lược phát triển bứt phá, đặc biệt là cao tốc.
Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) giai đoạn 2021 - 2025 chiếm khoảng 16% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, Việt Nam nằm trong nhóm 15 quốc gia thu hút FDI lớn nhất thế giới. Các chính sách về giáo dục, y tế, văn hóa, xã hội, dân tộc, tôn giáo được triển khai đồng bộ, hiệu quả. An sinh xã hội được bảo đảm, quốc phòng, an ninh được củng cố, đối ngoại đạt nhiều thành tựu nổi bật.
"Ủy ban Kinh tế và Tài chính đánh giá cao các quyết sách mạnh mẽ, quyết liệt, tinh thần dám nghĩ, dám làm và sự điều hành linh hoạt, kịp thời của Chính phủ, nhờ đó đạt được nhiều kết quả tích cực, nhiều chỉ tiêu vượt dự báo, tạo nền tảng quan trọng, củng cố niềm tin, ổn định kinh tế vĩ mô và mở ra dư địa thuận lợi cho phát triển nhanh, bền vững trong giai đoạn tới", Chủ nhiệm Uỷ ban Kinh tế và Tài chính đánh giá.
Đẩy mạnh các động lực tăng trưởng
Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng, dù đạt nhiều kết quả tích cực, nền kinh tế vẫn đối mặt nhiều khó khăn, động lực tăng trưởng lan tỏa chưa mạnh, với cấu trúc của thị trường vốn và mặt bằng lãi suất hiện nay, việc tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ là hết sức thách thức.
Để hoàn thành mục tiêu năm 2025, 5 năm 2021 - 2025, Uỷ ban đề nghị Chính phủ tiếp tục kiên định ổn định kinh tế vĩ mô, điều hành chính sách tiền tệ chặt chẽ, phát huy vai trò chủ đạo của tài khóa mở rộng có trọng tâm. Đồng thời đẩy mạnh cải cách thể chế, các động lực tăng trưởng truyền thống và phát triển mạnh các động lực tăng trưởng mới, tạo đà phát triển bền vững cho giai đoạn 2026 - 2030.
Uỷ ban Kinh tế và Tài chính thống nhất với định hướng lớn, mục tiêu tổng quát, các chỉ tiêu và nhóm nhiệm vụ, giải pháp mà Chính phủ đề ra trong báo cáo kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2026. Nhằm tập trung nguồn lực, giải quyết các vấn đề cốt lõi trong năm 2026, Ủy ban nhấn mạnh việc kiên định mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, giữ vững các cân đối lớn và thực hiện chính sách tài khóa, tiền tệ một cách linh hoạt, chủ động, thận trọng.
Cùng với đó, bảo đảm an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh tài chính quốc gia và tăng cường quản lý hiệu quả thị trường vàng. Tiếp tục khơi thông dòng vốn, định hướng tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, động lực tăng trưởng; thúc đẩy nâng hạng thị trường chứng khoán và thu hút hiệu quả các quỹ đầu tư quốc tế.
Chính phủ cần củng cố năng lực nội sinh, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa và giá trị gia tăng trong nước. Trọng tâm là phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn và mới nổi như công nghệ cao, năng lượng sạch, bán dẫn, không gian vũ trụ, lượng tử. Đồng thời, đẩy mạnh công nghiệp hỗ trợ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và chuyển đổi năng lượng nhằm hướng tới một nền kinh tế hiện đại, bền vững, tự chủ.
Uỷ ban lưu ý phát triển mạnh thị trường trong nước đi đôi với kích cầu tiêu dùng và mở rộng xuất khẩu bền vững. Việt Nam cần tận dụng hiệu quả các FTA, thúc đẩy xây dựng thương hiệu quốc gia, đáp ứng tiêu chuẩn xanh và đẩy mạnh truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Việc tháo gỡ các nút thắt về logistics, hạ tầng và chi phí vận tải là yếu tố then chốt giúp tăng năng lực cạnh tranh.
Việc đầu tư vào hạ tầng chiến lược, hiện đại, thông minh và kết nối quốc tế, nhất là trong các lĩnh vực giao thông, năng lượng, hạ tầng số và logistics cũng được đề cập. Đồng thời, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, xử lý triệt để các dự án chậm tiến độ, phát triển thực chất các vùng động lực. Đáng chú ý, Uỷ ban đề nghị cần đẩy mạnh việc xây dựng và sớm đưa vào vận hành Trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh, Đà Nẵng cùng các khu thương mại tự do thế hệ mới.
Năm 2026, phát triển kinh tế tư nhân trở thành một trụ cột quan trọng của nền kinh tế. Ủy ban đề xuất tiếp tục hoàn thiện thể chế, môi trường và không gian phát triển cho khối doanh nghiệp trong nước, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa, hộ kinh doanh, startup đổi mới sáng tạo. Đồng thời khuyến khích chuyển đổi số, nâng cao năng lực cạnh tranh và tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Một giải pháp khác được Uỷ ban Kinh tế và Tài chính nhấn mạnh là quyết liệt tháo gỡ các rào cản về thể chế, pháp luật, đặc biệt trong lĩnh vực đầu tư, kinh doanh để giải phóng sức sản xuất và nguồn lực phát triển. Ưu tiên hoàn thiện chính sách thử nghiệm có kiểm soát các mô hình kinh doanh mới, đổi mới sáng tạo, đồng thời tiếp tục cắt giảm mạnh mẽ các thủ tục hành chính, điều kiện kinh doanh không còn phù hợp. Việc kiện toàn bộ máy nhà nước, nâng cao năng lực điều hành, đặc biệt tại cấp cơ sở, cần được thực hiện đồng bộ với cải cách thể chế...
