Tập trung xử lý vi phạm trên môi trường thương mại điện tử
Sáng 16/12, tại TP. Hồ Chí Minh, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) tổ chức Hội nghị tổng kết công tác Quản lý thị trường năm 2025 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2026. Ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước chủ trì, với sự tham dự của đại diện một số đơn vị thuộc Bộ Công Thương và Chi cục Quản lý thị trường 34 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
 |
| Lực lượng quản lý thị trường xử lý hơn 23.000 vụ vi phạm trong năm 2025. |
Theo báo cáo tổng kết, trong năm 2025, toàn lực lượng Quản lý thị trường đã kiểm tra 27.540 vụ; phát hiện, xử lý 23.402 vụ vi phạm; thu nộp ngân sách nhà nước gần 372 nghìn tỷ đồng; Tổng trị giá hàng hóa vi phạm gần 290 tỷ đồng; giảm 31,76% so với cùng kỳ năm 2024.
Đối với các vụ việc kiểm tra, các hành vi vi phạm chủ yếu tập trung vào kinh doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ; hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ; vi phạm quy định về giá, điều kiện kinh doanh và an toàn thực phẩm. Các mặt hàng vi phạm gồm thực phẩm đông lạnh, bánh kẹo, rượu bia, thuốc lá, mỹ phẩm, quần áo, giày dép, vật tư nông nghiệp, hàng điện tử và phụ kiện.
Nhiều vụ việc điển hình đã được phát hiện, xử lý như thu giữ 35.000 sản phẩm quần áo giả mạo nhãn hiệu tại Hà Nội; thu giữ 123.000 kg nguyên liệu thuốc lá nhập lậu tại Cao Bằng; chuỗi vụ kiểm tra các cơ sở kinh doanh thời trang tại Sài Gòn Square; kiểm tra kho sữa nhập lậu tại Bạch Mai (Hà Nội); thu giữ trên 100 tấn vải cuộn không rõ nguồn gốc tại Công ty TNHH Trường Vinh Vina; thu giữ 15 tấn đường cát tại TP. Hồ Chí Minh; hơn 1 tấn kẹo dẻo không rõ nguồn gốc tại TP. Hồ Chí Minh; hàng nghìn viên An cung Ngưu Hoàng Nam Dương tại Quảng Ninh; hơn 18 tấn thịt gà và nội tạng gà đông lạnh không có hóa đơn, chứng từ tại Hà Nội…
Đáng chú ý, vi phạm trong môi trường thương mại điện tử tiếp tục gia tăng và diễn biến phức tạp, đặt ra nhiều thách thức cho công tác quản lý, kiểm soát thị trường. Bên cạnh đó, hoạt động livestream bán hàng trên mạng xã hội bị lợi dụng để tiêu thụ thực phẩm giả, thực phẩm kém chất lượng, không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm, với thủ đoạn quảng cáo thổi phồng, gắn mác “hàng xách tay”, “đặc sản vùng miền”, “nhà làm”, “sạch 100%” hoặc sử dụng KOL/KOC để tạo lòng tin. Một số gian hàng còn đăng tải thông tin sai sự thật, sử dụng giấy tờ, bản công bố chất lượng đã hết hạn, bị chỉnh sửa hoặc của thương nhân khác nhằm lừa dối người tiêu dùng.
Hoàn thiện khung pháp lý và tổ chức lực lượng
Trước thực trạng này, lực lượng Quản lý thị trường đã tăng cường kiểm tra kho hàng, cơ sở chế biến, điểm tập kết; giám sát hoạt động quảng cáo, rao bán trực tuyến; phối hợp với Công an, Hải quan, Y tế và các nền tảng thương mại điện tử để truy xuất, xử lý nghiêm các đối tượng vi phạm. Đồng thời, công tác tuyên truyền, cảnh báo người tiêu dùng được đẩy mạnh theo hướng trực quan, dễ nhận diện hành vi gian lận.
Bên cạnh công tác kiểm tra, xử lý vi phạm, trong năm 2025, lực lượng Quản lý thị trường tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật; tăng cường bồi dưỡng, tập huấn, hướng dẫn kỹ năng, nghiệp vụ cho cán bộ; đồng thời nâng cao hiệu quả phối hợp với các lực lượng chức năng, cơ quan liên quan và triển khai các nhiệm vụ hoàn thiện chính sách pháp luật về tổ chức, hoạt động của lực lượng, qua đó góp phần nâng cao năng lực thực thi công vụ, thống nhất nhận thức, cách làm trong toàn lực lượng và hỗ trợ hiệu quả công tác quản lý, kiểm soát thị trường trên thực tế.
Tại hội nghị, nội dung nghiên cứu sửa đổi Pháp lệnh Quản lý thị trường, tiến tới xây dựng Luật Quản lý thị trường được lãnh đạo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước dành thời gian trao đổi, thảo luận như một trong những vấn đề trọng tâm, xuất phát từ yêu cầu thực tiễn công tác quản lý thị trường trong giai đoạn mới.
 |
| Ông Trần Hữu Linh -Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước nhấn mạnh sự cần thiết trong việc nghiên cứu sửa đổi Pháp lệnh Quản lý thị trường nhằm bảo đảm phù hợp với yêu cầu trong tình hình mới. |
Dẫn chứng về nội dung này, ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết, trong giai đoạn 2026 - 2027, nhiều luật, nghị định, thông tư quan trọng sẽ có hiệu lực thi hành, như Luật Xử phạt vi phạm hành chính (sửa đổi), Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật, Luật Thương mại điện tử, cùng các quy định liên quan đến an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc hàng hóa. Trước bối cảnh đó, việc nghiên cứu sửa đổi Pháp lệnh Quản lý thị trường, tiến tới xây dựng Luật Quản lý thị trường theo Đề án hoàn thiện cấu trúc hệ thống pháp luật Việt Nam của Bộ Tư pháp là cần thiết, nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới.
Theo Cục trưởng Trần Hữu Linh, quá trình sửa đổi cần tập trung đánh giá toàn diện thẩm quyền, nhiệm vụ, trách nhiệm của lực lượng Quản lý thị trường; rà soát, hoàn thiện quy trình kiểm tra; đơn giản hóa hồ sơ, biểu mẫu và tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy, bảo đảm phù hợp với yêu cầu quản lý thị trường trong tình hình mới.
 |
| Hội nghị tổng kết công tác Quản lý thị trường năm 2025 và triển khai phương hướng, nhiệm vụ năm 2026. |
Thống nhất cao với định hướng này, đại diện Chi cục Quản lý thị trường nhiều tỉnh, thành phố cho rằng Pháp lệnh Quản lý thị trường hiện hành đã bộc lộ một số bất cập trong quá trình triển khai, đặc biệt về thẩm quyền, quy trình kiểm tra, xử lý vi phạm và cơ chế phối hợp liên ngành.
Trong bối cảnh phương thức kinh doanh không ngừng thay đổi, nhất là sự phát triển nhanh của thương mại điện tử và các mô hình kinh doanh xuyên biên giới, các đại biểu thống nhất nhận định việc sửa đổi Pháp lệnh, tiến tới xây dựng Luật Quản lý thị trường là yêu cầu cần thiết, nhằm hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo cơ sở vững chắc để lực lượng Quản lý thị trường thực hiện hiệu quả chức năng kiểm tra, kiểm soát thị trường, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và môi trường kinh doanh lành mạnh.
Tăng cường kiểm tra, kiểm soát, bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng
Trên cơ sở những kết quả đã đạt được trong năm 2025, đồng thời xác định năm 2026 là năm tiếp tục tăng cường kỷ cương, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý thị trường, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước tập trung triển khai đồng bộ các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, Nhà nước và Chính phủ về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Theo định hướng nhiệm vụ, lực lượng Quản lý thị trường sẽ chủ động theo dõi, phân tích diễn biến thị trường trong nước và quốc tế; tăng cường dự báo, cảnh báo nguy cơ thiếu hụt nguồn cung, biến động giá các mặt hàng thiết yếu; triển khai công tác kiểm tra, kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm, tập trung vào các lĩnh vực ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dân và hoạt động kinh doanh trên môi trường thương mại điện tử.
Cùng với đó, Cục tiếp tục củng cố cơ chế phối hợp giữa lực lượng Quản lý thị trường địa phương với các lực lượng chức năng, hiệp hội ngành hàng và chủ thể quyền sở hữu trí tuệ; tăng cường kiểm soát chuỗi cung ứng hàng hóa từ sản xuất, lưu thông đến phân phối.
Đáng chú ý, việc hoàn thiện và khai thác hiệu quả hệ thống thông tin nghiệp vụ INS được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, nhằm nâng cao khả năng tra cứu, tổng hợp, phân tích dữ liệu theo hành vi vi phạm, mặt hàng, mức xử phạt và tang vật; đồng thời rút ngắn quy trình xử lý văn bản, tổng hợp báo cáo, phục vụ hiệu quả công tác chỉ đạo, điều hành và đánh giá chuyên sâu hoạt động quản lý thị trường trong giai đoạn mới.
