Ngành ngoại giao phát huy vai trò tiên phong trong hội nhập quốc tế
Tại Đại hội với chủ đề “Nâng cao năng lực, phát huy vai trò của Đảng ủy Bộ Ngoại giao trong lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ của ngành trong kỷ nguyên vươn mình dân tộc,” đồng chí Lê Hoài Trung - Bí thư Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Quyền Bộ trưởng Bộ Ngoại giao nhấn mạnh, dự thảo Báo cáo trình Đại hội XIV của Đảng đã đưa ra nhiều nội dung mới liên quan đến công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế, khẳng định đây là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên và tiên phong trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Đảng ủy Bộ Ngoại giao xác định mục tiêu xây dựng ngành Ngoại giao chuyên nghiệp, hiện đại, văn minh, nhân văn và hiệu quả, nâng cao năng lực, sức chiến đấu và vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng bộ. Công tác đối ngoại không chỉ bảo vệ độc lập, chủ quyền và thống nhất lãnh thổ, mà còn huy động nguồn lực bên ngoài, nâng cao uy tín quốc gia và thúc đẩy hội nhập quốc tế sâu rộng.
Với đặc thù có hơn 12.000 đảng viên, trong đó 70% đảng viên sinh hoạt tại các tổ chức đảng ngoài nước và cán bộ biến động khoảng 30%, Đảng ủy Bộ Ngoại giao đề ra các giải pháp đổi mới phương thức lãnh đạo. Trọng tâm là nâng cao năng lực và nhận thức chính trị của cán bộ, đảng viên; đổi mới công tác kiểm tra, giám sát nhằm vừa phòng ngừa tiêu cực, vừa đôn đốc thực hiện nhiệm vụ chính trị; đề cao trách nhiệm nêu gương của người đứng đầu và tăng cường hiệu quả công tác tư tưởng, lý luận, tuyên giáo để kịp thời phổ biến đường lối, chủ trương của Đảng.
Trong nhiệm kỳ 2025-2030, ngành Ngoại giao phấn đấu xây dựng nền ngoại giao toàn diện, hiện đại, chuyên nghiệp, đồng thời phát huy vai trò tiên phong trong hội nhập quốc tế, góp phần quan trọng vào phát triển đất nước, bảo vệ Tổ quốc và nâng cao vị thế Việt Nam trên trường quốc tế.
Đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số: động lực then chốt cho phát triển Đất nước
Tại Đại hội đại biểu Đảng bộ Chính phủ lần thứ I, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng trình bày tham luận với chủ đề “Vai trò lãnh đạo của Đảng trong thúc đẩy phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng”.
Bộ trưởng nhấn mạnh, lịch sử phát triển cho thấy nông nghiệp đã giúp Việt Nam thoát nghèo, công nghiệp giúp Việt Nam trở thành nước thu nhập trung bình; và để vươn lên nhóm nước phát triển có thu nhập cao, con đường duy nhất là dựa vào khoa học, công nghệ. “Chưa có quốc gia nào vượt qua bẫy thu nhập trung bình mà không chuyển sang tăng trưởng dựa vào khoa học, công nghệ”, Bộ trưởng khẳng định.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, Việt Nam có cách tiếp cận riêng khi gắn kết khoa học, công nghệ với đổi mới sáng tạo và đặt trong bối cảnh chuyển đổi số. Khoa học, công nghệ tạo ra tri thức; đổi mới sáng tạo chuyển hóa tri thức vào thực tiễn; còn chuyển đổi số giúp khuếch đại giá trị của tri thức. Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được bước tiến quan trọng về thể chế, hạ tầng và nguồn lực cho ba lĩnh vực này, đặt nền móng để 5 năm tới trở thành giai đoạn bứt phá.
Nhà nước dự kiến chi 3-4% ngân sách, tương đương 3-4 tỷ USD mỗi năm, nhằm kích hoạt tổng chi toàn xã hội khoảng 10-15 tỷ USD cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đóng góp ít nhất 5% vào tăng trưởng GDP quốc gia. Trong đó, khoa học, công nghệ đóng góp khoảng 1%, đổi mới sáng tạo 2-3% và chuyển đổi số 1-2%.
Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đề xuất ba giải pháp trọng tâm: Nhà nước cần có chính sách mạnh để hỗ trợ đầu ra cho sản phẩm nghiên cứu chiến lược; ban hành cơ chế “phiếu hỗ trợ” cho doanh nghiệp đổi mới công nghệ; và phát triển các nền tảng số dùng chung toàn quốc, thay vì các phần mềm riêng lẻ. Bộ trưởng đồng thời nhấn mạnh các chuyển dịch chiến lược trong quản lý khoa học, công nghệ, từ “quản lý” sang “tạo động lực”, từ “phân bổ” sang “huy động”, từ “kiểm soát hành chính” sang “dẫn dắt và tạo thị trường”.
Khẳng định bộ ba khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là “động lực trung tâm” cho phát triển, 5 năm tới là giai đoạn Việt Nam phải chuyển hóa tiềm năng, cơ chế và chính sách thành tăng trưởng kinh tế trên 10%, hướng tới tự chủ chiến lược. Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo không chỉ là nhiệm vụ của một ngành, mà là sự nghiệp chung của cả dân tộc: “Một người đổi mới thì có một ý tưởng, còn một trăm triệu người đổi mới thì có cả một tương lai.”
Đột phá phát triển giáo dục và đào tạo - nền tảng cho sự phát triển bền vững của Đất nước
Tại Đại hội, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày tham luận với chủ đề “Đảng bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo lãnh đạo triển khai thắng lợi Nghị quyết số 71-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo.” Bộ trưởng nhấn mạnh, Việt Nam đang đứng trước yêu cầu phát triển nhanh và bền vững, hướng tới thực hiện thành công hai mục tiêu lớn của đất nước vào các năm 2030 và 2045. Để đạt được những mục tiêu đầy thách thức này, cần có các đột phá trong phát triển con người, nguồn nhân lực và nhân tài, xây dựng thế hệ công dân Việt Nam mới, năng động, trí tuệ, bản lĩnh, có khả năng kiến tạo tương lai - nhiệm vụ trọng tâm của toàn Đảng, toàn dân và toàn xã hội, với vai trò nòng cốt của ngành Giáo dục.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, để hiện thực hóa các mục tiêu của Nghị quyết số 71-NQ/TW, Đảng ủy Bộ Giáo dục và Đào tạo đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp. Ngành đã tham mưu Chính phủ ban hành Nghị quyết 281/NQ-CP về chương trình hành động thực hiện Nghị quyết 71, phối hợp tổ chức các hội nghị nghiên cứu, quán triệt Nghị quyết đến toàn Ngành, tập trung đổi mới tư duy, nhận thức và phương pháp triển khai.
Song song với đó, Đảng bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo đã thể chế hóa các định hướng quan trọng của Nghị quyết bằng các dự án luật và nghị quyết của Quốc hội, trong đó có cơ chế, chính sách đặc thù để hiện thực hóa mục tiêu nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao giai đoạn 2026 - 2035. Ngành cũng triển khai đồng bộ các kế hoạch về phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3-5 tuổi, hoàn thiện chương trình giáo dục mầm non mới, sẵn sàng triển khai vào đầu năm 2026.
Trong lĩnh vực giáo dục phổ thông, Bộ trưởng cho biết, Đảng bộ Bộ Giáo dục và Đào tạo đã tổ chức tổng kết, đánh giá việc đổi mới chương trình, sách giáo khoa; rà soát, hoàn thiện Chương trình giáo dục phổ thông 2018 theo hướng phát triển toàn diện phẩm chất và năng lực học sinh, tăng cường giáo dục STEM, dạy và học tiếng Anh, đồng thời xây dựng phương án cung cấp bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc từ năm học 2026 - 2027.
Ngành cũng tập trung xây dựng các đề án sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp và các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ giai đoạn 2026 - 2030; đồng thời triển khai các giải pháp nâng cao chất lượng đào tạo nguồn nhân lực, gắn kết với nghiên cứu khoa học, đổi mới sáng tạo, thực hiện các đề án được Thủ tướng phê duyệt trong năm 2025.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, Bộ Chính trị và Đảng ủy Chính phủ, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của toàn hệ thống chính trị, toàn dân và toàn xã hội, ngành Giáo dục và đào tạo sẽ có những bước phát triển đột phá, trở thành nền tảng và động lực quan trọng, góp phần đưa Đất nước phát triển nhanh, bền vững, hùng cường và thịnh vượng trong kỷ nguyên mới.
Ngân hàng Nhà nước chủ động điều hành chính sách tiền tệ, bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô và hỗ trợ tăng trưởng
Tham luận tại Đại hội, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Chính phủ, Bí thư Đảng ủy, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã khái quát bối cảnh kinh tế trong nước và quốc tế nhiều khó khăn, thách thức, đồng thời nhấn mạnh vai trò lãnh đạo toàn diện của Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước trong việc điều hành chính sách tiền tệ, góp phần kiểm soát lạm phát, duy trì ổn định tỷ giá và cung ứng vốn bình quân khoảng 15%/năm để hỗ trợ phục hồi tăng trưởng kinh tế sau đại dịch.
Ngành ngân hàng đã thể hiện sự chủ động, bản lĩnh và quyết liệt khi ứng phó với các rủi ro, điển hình là sự cố rút tiền hàng loạt tại Ngân hàng SCB. Ban Thường vụ Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước đã đề xuất các giải pháp đồng bộ với các cấp thẩm quyền, góp phần ổn định hệ thống, bảo đảm an toàn hoạt động và củng cố niềm tin cho thị trường. Trong bối cảnh lãi suất quốc tế tăng cao, Ngân hàng Nhà nước đã duy trì mức lãi suất điều hành hợp lý, tăng khi cần thiết để ổn định tỷ giá, rồi giảm và giữ ổn định, giúp mặt bằng lãi suất cho vay giảm khoảng 2% so với cuối năm 2022, tạo điều kiện phục hồi kinh tế.
Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cũng nêu rõ các biện pháp hỗ trợ doanh nghiệp và người dân, bao gồm cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ, miễn giảm lãi, giảm phí với tổng giá trị khoảng 70.000 tỷ đồng, cùng hơn 2.000 tỷ đồng cho chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát và kinh phí phòng chống COVID-19. Đồng thời, tỷ giá và thị trường ngoại hối được duy trì ổn định, đáp ứng kịp thời nhu cầu nhập khẩu hàng hóa, nguyên vật liệu phục vụ sản xuất khi nền kinh tế tăng trưởng.
Nhìn về nhiệm kỳ 2025 - 2030, Thống đốc dự báo kinh tế vẫn còn nhiều yếu tố bất định, trong khi mục tiêu tăng trưởng hai con số phải cân bằng với ổn định vĩ mô. Ngân hàng Nhà nước cam kết tiếp tục chủ động theo dõi, phân tích và điều hành chính sách tiền tệ, nâng cao chất lượng dự báo và ứng phó kịp thời với diễn biến kinh tế. Đồng thời, Ngành sẽ tập trung khai thác dư địa chính sách tài khóa, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, phát triển thị trường vốn, trái phiếu doanh nghiệp để giảm phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng, thúc đẩy cải cách thủ tục hành chính và tháo gỡ nút thắt đầu tư, đảm bảo vòng quay vốn nhanh hơn, giảm rủi ro tiềm ẩn và bảo đảm ổn định hệ thống ngân hàng.
Với tinh thần trách nhiệm và quyết tâm cao, Đảng ủy Ngân hàng Nhà nước khẳng định sẽ duy trì ổn định kinh tế vĩ mô, tạo nền tảng vững chắc cho tăng trưởng nhanh và bền vững, đồng thời hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng và đóng góp quan trọng vào sự thịnh vượng của Đất nước.
