Cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam bứt phá
Phát biểu tại Hội thảo “Phát triển bền vững 2025” với chủ đề “Động lực cho Kỷ nguyên bền vững” do Báo Tài chính - Đầu tư tổ chức vào ngày 27/11/2025, Thứ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Đức Tâm nhấn mạnh, trong bối cảnh quốc tế diễn biến phức tạp, các quốc gia đều đang chuyển mình mạnh mẽ trước làn sóng Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư và yêu cầu cấp bách về tăng trưởng xanh, trung hòa carbon.
Nên theo Thứ trưởng, đối với Việt Nam, đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để thúc đẩy đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và khẳng định vị thế trong chuỗi giá trị toàn cầu.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm nêu rõ, trong những năm qua và đặc biệt là năm 2025, Việt Nam đã chủ động thực hiện những thay đổi chiến lược sâu rộng nhằm thích nghi với thực tiễn và phát triển bền vững.
Đảng và Chính phủ đang nỗ lực thúc đẩy mô hình tăng trưởng mới với trọng tâm thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân, đổi mới sáng tạo và phát triển khoa học - công nghệ và thúc đẩy những chuyển biến mang tính chiều sâu, nhằm đạt được mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tới.
“Thúc đẩy chuyển đổi số, chuyển đổi xanh chính là một trong những cách để Bộ Tài chính khẳng định vị thế và vai trò của mình như một lực lượng tiên phong trong đổi mới và phát triển kinh tế quốc gia”, Thứ trưởng Bộ Tài chính nhấn mạnh.
Chia sẻ về những hành động của Bộ Tài chính, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cho biết, Bộ đã tập trung triển khai đồng bộ chương trình chuyển đổi số toàn ngành, lấy người dân và doanh nghiệp làm trung tâm phục vụ.
Bộ đã không ngừng đẩy mạnh đổi mới sáng tạo, phát triển kinh tế số, tài chính số, theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW; hướng tới việc xây dựng ngành Tài chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả và thích ứng cao dựa trên nền tảng công nghệ số, dữ liệu số, đáp ứng yêu cầu quản lý tài chính công và phát triển nền kinh tế số, xã hội số.
Bộ Tài chính luôn xác định khoa học - công nghệ là nền tảng, đổi mới sáng tạo là động lực, hạ tầng số phải đi trước một bước, dữ liệu là tài nguyên chiến lược.
Trong đó, chuyển đổi số phải gắn kết với công tác cải cách thủ tục hành chính, toàn bộ cơ sở dữ liệu chuyên ngành của Bộ Tài chính đều được tạo lập, cập nhật, khai thác, kết nối, chia sẻ, đảm bảo “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung” và tích hợp vào Cơ sở dữ liệu quốc gia về tài chính.
Theo thống kê, từ đầu năm đến nay, tổng giá trị phát hành trái phiếu xanh trong nước đã tăng hơn 60% so với cùng kỳ, chứng tỏ niềm tin của nhà đầu tư vào cam kết phát triển xanh của Chính phủ và doanh nghiệp Việt Nam.
“Chuyển đổi xanh không chỉ là một yêu cầu toàn cầu, mà còn là cơ hội để doanh nghiệp Việt Nam tái cấu trúc chiến lược phát triển, giảm thiểu rủi ro, tăng hiệu quả sử dụng năng lượng và mở rộng thị trường quốc tế”, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm nêu rõ.
Song song với chuyển đổi số, theo Thứ trưởng, chuyển đổi xanh đang là định hướng chiến lược mà Chính phủ Việt Nam kiên định theo đuổi, và thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã ban hành và triển khai Danh mục Phân loại xanh - một công cụ chính sách quan trọng nhằm nhận diện, đánh giá và thúc đẩy các dự án đầu tư thân thiện môi trường.
Danh mục này bao gồm 45 loại hình dự án thuộc 7 nhóm ngành kinh tế trọng điểm như năng lượng tái tạo, giao thông xanh, xây dựng bền vững, nông nghiệp tuần hoàn và dịch vụ môi trường.
Nên Thứ trưởng nhận định, đây là bước tiến lớn trong việc thiết lập khung thể chế cho thị trường tài chính xanh, giúp huy động hiệu quả các nguồn lực trong và ngoài nước cho phát triển bền vững.
Kết nối toàn cầu nhờ hoàn thiện khung thể chế tài chính xanh
Nhưng Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cũng thẳng thắn nhìn nhận, cả hai tiến trình chuyển đổi số và chuyển đổi xanh còn gặp nhiều thách thức. Đó là thách thức về thể chế, nguồn lực tài chính, hạ tầng công nghệ và đặc biệt là năng lực nhân sự. Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa - chiếm tới 97% tổng số doanh nghiệp trong nước - vẫn gặp khó khăn khi tiếp cận nguồn vốn xanh, công nghệ mới hay dữ liệu số.
Chính vì vậy, Bộ Tài chính cùng các bộ, ngành liên quan đang nỗ lực hoàn thiện khung chính sách tài chính để tạo động lực mạnh mẽ hơn cho khu vực tư nhân.
Thứ trưởng cho biết, Bộ Tài chính đang triển khai các chính sách ưu đãi thuế, tín dụng ưu tiên và quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo, đồng thời nghiên cứu cơ chế hợp tác công - tư trong các dự án hạ tầng số và năng lượng tái tạo. Bên cạnh đó là tiếp tục thúc đẩy phát triển thị trường tài chính xanh, thị trường carbon và công cụ tài chính bền vững.
Bộ Tài chính đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam sẽ hình thành thị trường carbon trong nước hoạt động hiệu quả, kết nối với các thị trường khu vực và toàn cầu, tạo nền tảng quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng xanh toàn cầu, đồng thời tận dụng nguồn lực tài chính trong nước và quốc tế.
Với sự hỗ trợ của các bộ, ngành trong đó có Bộ Tài chính, Tổng Biên tập Báo Tài chính - Đầu tư Phạm Văn Hoành cho rằng không thể thiếu cánh tay đắc lực của cộng đồng doanh nghiệp tại Việt Nam.
Các doanh nghiệp đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, với nhiều hành động thiết thực, hiệu quả trong các hoạt động đầu tư, kinh doanh ở tất cả các lĩnh vực, các phân ngành của nền kinh tế theo hai xu hướng chuyển đổi chính là chuyển đổi số và chuyển đổi xanh.
Theo Tổng Biên tập Phạm Văn Hoành, các giải pháp đổi mới sáng tạo đi liền với hành động tiên phong tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy các hoạt động chuyển đổi số - chuyển đổi xanh và phát triển bền vững của Việt Nam.
Tại Hội thảo, các chuyên gia và doanh nghiệp đã chia sẻ những góc nhìn đa chiều, phong phú và đa dạng về trách nhiệm và hành động để nâng cao khả năng chống chịu của doanh nghiệp và nền kinh tế trước các cuộc khủng hoảng về năng lượng, khí hậu… có thể xảy đến trong tương lai, từ đó góp phần xây dựng một nền kinh tế xanh, hiện thực hóa mục tiêu Net Zero vào năm 2050.
