ODA Nhật Bản duy trì ổn định trong triển khai chính quyền địa phương 2 cấp

Hương Dịu

Phát biểu tại buổi họp báo giữa kỳ ngày 8/10/2025, ông Kobayashi Yosuke – Trưởng đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam khẳng định, các hoạt động hợp tác phát triển ODA của JICA tại Việt Nam ít chịu tác động và trong tầm kiểm soát dù có những thay đổi khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Ông Kobayashi Yosuke – Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam.
Ông Kobayashi Yosuke – Trưởng đại diện JICA tại Việt Nam.

Ông Kobayashi Yosuke cho biết, JICA đánh giá cao nỗ lực của Chính phủ Việt Nam khi đã triển khai nhanh chóng và quyết liệt các cải cách hành chính.

Với việc áp dụng mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, vị này chia sẻ: “Chúng tôi hiểu rằng mô hình này phần nào được tham khảo từ cơ cấu hành chính của Nhật Bản. JICA sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm của Nhật Bản nếu có những khía cạnh có thể hữu ích cho phía Việt Nam”.

Về tác động, theo người đứng đầu Văn phòng JICA Việt Nam, một số thay đổi trong quy trình triển khai dự án ODA đã được ghi nhận, như hồ sơ đề xuất của Chính phủ Việt Nam, việc điều chuyển cơ quan thực hiện và nhân sự phía Việt Nam. Tuy nhiên, những tác động này được đánh giá “vẫn ở mức hạn chế và hoàn toàn trong tầm kiểm soát”.

Ông Kobayashi Yosuke nhấn mạnh, trong trung và dài hạn, JICA kỳ vọng rằng quá trình ra quyết định sẽ được tinh gọn hơn, qua đó giúp các hoạt động hợp tác được triển khai hiệu quả và kịp thời hơn.

“JICA cam kết tiếp tục phối hợp chặt chẽ với phía Việt Nam để bảo đảm hoạt động của các dự án được diễn ra suôn sẻ”, Trưởng đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam khẳng định.

Theo thông tin từ JICA Việt Nam, tính đến ngày 1/10, JICA đang duy trì 20 dự án ODA tại Việt Nam, gồm 15 dự án vay vốn và 5 dự án viện trợ không hoàn lại với số vốn cam kết khoảng 17,2 triệu USD.

Nhiều dự án đã đạt kết quả nổi bật, trong đó có Nhà máy Xử lý nước thải Yên Xá - một trong những nhà máy lớn nhất Đông Nam Á đã được khánh thành vào tháng 8, góp phần cải thiện hệ thống thoát nước cho Hà Nội.

Cùng thời điểm, đập sử dụng công nghệ SABO chắn lũ quét đầu tiên do JICA hỗ trợ xây dựng tại Sơn La cũng được hoàn thành, giúp giảm thiểu nguy cơ sạt lở và thiệt hại do mưa lớn tại khu vực miền núi phía Bắc.

Ông Kobayashi Yosuke cho biết thêm, Cục Quản lý Đê điều và Phòng chống thiên tai thuộc Bộ Nông nghiệp và Môi trường hiện đã lập kế hoạch xây dựng khoảng 100 đập SABO mới trên toàn quốc.

“Trong thời gian tới, JICA đang chuẩn bị các dự án vay vốn ODA nhằm cải thiện hạ tầng tại các tỉnh miền núi phía Bắc dễ bị tổn thương, đồng thời hỗ trợ triển khai các chính sách ứng phó với biến đổi khí hậu. Song song đó, JICA thúc đẩy đổi mới sáng tạo và công nghệ bền vững thông qua hợp tác với các trường đại học để đào tạo nguồn nhân lực cho tương lai”, Trưởng đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam chia sẻ.

Công trình đập SABO được xây dựng tại Việt Nam theo tiêu chuẩn Nhật Bản. Ảnh: ST
Công trình đập SABO được xây dựng tại Việt Nam theo tiêu chuẩn Nhật Bản.
Ảnh: ST

Ngoài ra, ông Kobayashi Yosuke cho hay, trong nửa cuối năm tài khoá 2025, JICA sẽ ưu tiên phát triển nguồn nhân lực trong khuôn khổ hợp tác ODA với Việt Nam, phù hợp với 4 trụ cột cải cách trọng tâm của Việt Nam.

Cụ thể, về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, JICA hỗ trợ đào tạo về lĩnh vực bán dẫn và trí tuệ nhân tạo (AI) thông qua hợp tác với Trường Đại học Việt - Nhật và Trường Đại học Bách khoa Hà Nội.

Về hội nhập quốc tế, JICA thúc đẩy kết nối thông qua các dự án hạ tầng như đường sắt đô thị và hệ thống hải quan.

Về xây dựng và thực thi pháp luật, JICA đang xem xét khả năng giới thiệu các kết quả đạt được từ những dự án cải cách pháp luật và tư pháp lâu năm, đồng thời tiếp tục triển khai các chương trình đào tạo lãnh đạo phù hợp với mô hình quản trị mới của Việt Nam.

Về phát triển khu vực tư nhân, JICA thúc đẩy tăng trưởng doanh nghiệp nhỏ và vừa thông qua các chương trình đào tạo doanh nhân và hỗ trợ tiếp cận tài chính, đặc biệt đối với các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ.

Trong đó, để cải thiện khả năng tiếp cận tài chính, JICA đã và đang tăng cường hợp tác với các tổ chức tài chính tư nhân.

Với các dự án cơ sở hạ tầng, JICA tập trung vào các dự án tận dụng được tối đa kinh nghiệm hợp tác và công nghệ của Nhật Bản như các dự án mở rộng các tuyến đường sắt đô thị đang được triển khai và lên kế hoạch bao gồm đoạn đường sắt nối Sân bay Nội Bài và Nam Thăng Long, và đoạn đường sắt nối Ga Suối Tiên với Thành phố mới Bình Dương của tuyến tàu điện số 1 TP. Hồ Chí Minh.

Thông qua những dự án này, ông Kobayashi Yosuke kỳ vọng hướng đến việc thúc đẩy chuyển giao công nghệ từ các công ty Nhật Bản sang các doanh nghiệp của Việt Nam.