Làn sóng tăng vốn và khởi nghiệp lan tỏa trong toàn nền kinh tế

Số liệu kinh tế - xã hội tháng 9 và 9 tháng đầu năm 2025 do Cục Thống kê (Bộ Tài chính) công bố cho thấy một bức tranh sáng sủa của khu vực doanh nghiệp. Cả nước có 145 nghìn doanh nghiệp đăng ký thành lập mới, tăng 18,9% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là mức tăng cao nhất trong ba năm gần đây, phản ánh niềm tin mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp vào triển vọng phục hồi và tăng trưởng của nền kinh tế.

Không chỉ tăng về số lượng, quy mô vốn của các doanh nghiệp thành lập mới cũng được mở rộng rõ rệt. Tổng vốn đăng ký đạt 1,42 triệu tỷ đồng, tăng 22,6% so với cùng kỳ, đưa vốn đăng ký bình quân đạt 9,8 tỷ đồng/doanh nghiệp, tăng 3,1%. Diễn biến này cho thấy xu hướng mở rộng quy mô hoạt động và nâng cao năng lực tài chính của các chủ thể kinh doanh trong bối cảnh kinh tế ổn định.

Theo bà Nguyễn Thị Hương - Cục trưởng Cục Thống kê, sự tăng trưởng ấn tượng này có được nhờ “động lực kép” từ Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân và Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc biệt phát triển kinh tế tư nhân. Các chính sách đã tạo niềm tin và môi trường thuận lợi hơn, giúp số doanh nghiệp gia nhập thị trường vượt xa số rút lui, thể hiện xu hướng tái khởi động mạnh mẽ sau giai đoạn khó khăn.

 

Bức tranh hoạt động của cộng đồng doanh nghiệp đang xuất hiện nhiều tín hiệu khởi sắc, phản ánh niềm tin và sức bật của nền kinh tế. Trong thời gian tới, các chương trình và kế hoạch hành động triển khai Nghị quyết 68-NQ/TW được kỳ vọng sẽ tiếp tục mang lại những giải pháp thiết thực, tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển đúng hướng, bền vững và hiệu quả hơn.

Một điểm nhấn đáng chú ý là sự bứt phá của tổng vốn đăng ký bổ sung vào nền kinh tế. Trong 9 tháng, con số này đạt 4,72 triệu tỷ đồng, tăng 104,3% so với cùng kỳ. Đặc biệt, vốn đăng ký tăng thêm của các doanh nghiệp đang hoạt động đạt 3,3 triệu tỷ đồng, tăng tới 186,5%, cho thấy nhiều doanh nghiệp hiện hữu đang mạnh dạn mở rộng đầu tư, đổi mới sản xuất và nắm bắt cơ hội thị trường.

Bên cạnh làn sóng thành lập mới, hơn 86,3 nghìn doanh nghiệp quay trở lại hoạt động, tăng 41,3% so với cùng kỳ năm trước. Tổng cộng, 9 tháng đầu năm có 231,3 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường, bình quân mỗi tháng có khoảng 25,7 nghìn doanh nghiệp mới hoặc hồi sinh, thể hiện sức sống mới lan tỏa mạnh mẽ trong nền kinh tế.

Những con số tích cực này không chỉ thể hiện sự cải thiện của môi trường kinh doanh, mà còn minh chứng cho niềm tin vào triển vọng phát triển dài hạn của nền kinh tế Việt Nam. Khi doanh nghiệp hiện hữu tiếp tục tăng vốn, mở rộng quy mô cùng sự góp mặt của nhiều doanh nghiệp mới - đó là dấu hiệu rõ rệt của một chu kỳ tăng trưởng mới đang hình thành.

Tăng lực hỗ trợ, tạo đà bứt phá cho khu vực kinh tế tư nhân

Thực tế, song song cùng quá trình phục hồi của khu vực doanh nghiệp cũng là giai đoạn thanh lọc mạnh mẽ. Trong 9 tháng đầu năm nay, có tới 99,5 nghìn doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động có thời hạn (tăng 14,5%), 53,2 nghìn doanh nghiệp ngừng hoạt động chờ giải thể (giảm 13,5%) và 22,3 nghìn doanh nghiệp hoàn tất thủ tục giải thể (tăng mạnh 45%). Bình quân mỗi tháng có khoảng 19,4 nghìn doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường, phản ánh sức ép cạnh tranh ngày càng lớn và quá trình sàng lọc khốc liệt trong nền kinh tế.

Tuy nhiên, khi đặt trong tương quan tổng thể, số doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường cao hơn 1,32 lần số rút lui, cho thấy dòng chảy kinh doanh vẫn duy trì trạng thái tích cực. Theo bà Trịnh Thị Hương - Phó Cục trưởng Cục Phát triển doanh nghiệp tư nhân và kinh tế tập thể (Bộ Tài chính), kết quả này khẳng định chính sách phát triển kinh tế tư nhân đã phát huy hiệu quả, trở thành động lực quan trọng thúc đẩy khu vực doanh nghiệp trong nước phục hồi và phát triển bền vững.

Để tiếp tục củng cố đà tăng trưởng này, Bộ Tài chính đang triển khai hai nhóm giải pháp trọng tâm. Thứ nhất, hoàn thiện môi trường đầu tư kinh doanh, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ, tạo điều kiện để doanh nghiệp dễ dàng tiếp cận thị trường và các nguồn lực sản xuất. Thứ hai, thu hẹp khoảng cách về quản trị, thuế và kế toán giữa các loại hình doanh nghiệp, hướng tới nâng cao năng lực điều hành, quản trị và minh bạch tài chính.

Cùng với đó, Bộ Tài chính đang trình Quốc hội xem xét ban hành Luật sửa đổi 8 luật trong lĩnh vực tài chính, đồng thời soạn thảo sửa đổi Luật Doanh nghiệp, Luật Quản lý thuế và Luật Thuế Thu nhập cá nhân nhằm hoàn thiện khung pháp lý cho hoạt động sản xuất kinh doanh. Song song là hai chương trình hỗ trợ trọng điểm đang được xây dựng: Chương trình 1.000 doanh nghiệp tiên phong trong khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, cùng Chương trình đào tạo 10.000 CEO trong các lĩnh vực công nghiệp hỗ trợ và công nghệ cao, hướng tới nâng cao chất lượng đội ngũ doanh nhân Việt Nam.

Ở góc độ tài chính - tiền tệ, Ngân hàng Nhà nước cũng đang hoàn thiện Nghị định hướng dẫn hỗ trợ lãi suất 2% dành cho các dự án xanh, doanh nghiệp thực hành ESG và phát triển kinh tế tuần hoàn. Đây được xem là bước đi chiến lược, không chỉ hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi mà còn định hướng chuyển đổi mô hình kinh doanh theo hướng bền vững, gắn tăng trưởng kinh tế với bảo vệ môi trường và trách nhiệm xã hội.

Có thể nói, làn sóng doanh nghiệp mới và tái gia nhập thị trường trong năm 2025 không chỉ là kết quả của chính sách hỗ trợ kịp thời, mà còn là minh chứng sinh động cho tinh thần tự cường, sáng tạo và khát vọng vươn lên của khu vực kinh tế tư nhân Việt Nam. Khi các chính sách cải cách, hỗ trợ được triển khai đồng bộ và hiệu quả, cộng đồng doanh nghiệp sẽ tiếp tục là động lực trung tâm thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững, góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ và hội nhập sâu rộng trong giai đoạn mới.