Hầu hết các đơn vị đã mở tài khoản, chi lương

Sau hơn 3 tháng triển khai các nhiệm vụ liên quan đến tổ chức lại đơn vị hành chính và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Tài chính đã cho thấy sự chủ động, quyết liệt trong thực hiện các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư. Trong đó, đáng chú ý là các giải pháp hỗ trợ về tài chính, ngân sách được triển khai nhanh chóng nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các địa phương chuyển sang mô hình quản lý mới sau sắp xếp.

Tính đến nay, toàn bộ 34/34 địa phương đã hoàn tất việc ban hành nghị quyết phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi giữa ngân sách cấp tỉnh và cấp xã. Đây là bước đi quan trọng để bảo đảm cơ sở pháp lý và nguồn lực cho hoạt động của chính quyền hai cấp.

Về tiến độ tổ chức lại hệ thống tài khoản ngân sách, đến ngày 29/9/2025, chỉ còn 09 trong tổng số 56.478 đơn vị dự toán cấp xã chưa mở tài khoản tại Kho bạc Nhà nước. Con số này giảm mạnh so với mức 1.995 đơn vị chưa mở tài khoản vào cuối tháng 7.

Cùng thời điểm, số đơn vị chưa chi trả lương tháng 8/2025 cũng chỉ còn 11, giảm rất mạnh so với con số 3.992 trước đó. Đây là kết quả tích cực, phản ánh nỗ lực của Kho bạc Nhà nước và các địa phương trong việc đẩy nhanh tiến độ hoàn thiện hạ tầng tài chính cơ sở cho mô hình chính quyền mới.

Bổ sung hơn 3.100 tỷ đồng bảo đảm cơ sở vật chất

Bộ Tài chính cũng quan tâm đến điều kiện làm việc của chính quyền cấp xã sau sắp xếp. Các đơn vị hành chính cấp xã mới cơ bản đã được bố trí đủ thiết bị làm việc cho cán bộ, công chức, viên chức. Tuy nhiên, vẫn còn 495/3.321 đơn vị chưa đáp ứng đầy đủ về máy móc, thiết bị, chủ yếu chưa đáp ứng về mặt chất lượng.

Thực hiện Kết luận số 183-KL/TW của Bộ Chính trị và Công điện số 95/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trên cơ sở báo cáo của các địa phương, Bộ Tài chính đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 1953/QĐ-TTg ngày 10/9/2025, bổ sung 3.119 tỷ đồng cho 27 địa phương để bảo đảm cơ sở vật chất phục vụ sắp xếp bộ máy và tổ chức lại đơn vị hành chính.

Theo đó, mỗi xã thuộc khu vực Trung du, miền núi phía Bắc, Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên và Đồng bằng sông Cửu Long được hỗ trợ 1,5 tỷ đồng. Các xã còn lại được hỗ trợ 1 tỷ đồng; các phường không thuộc diện hỗ trợ.

Về kinh phí thực hiện số hóa tài liệu lưu trữ, Bộ Tài chính đã có văn bản đề nghị các địa phương chủ động bố trí nguồn từ ngân sách địa phương để triển khai. Trường hợp khó khăn về nguồn lực, các tỉnh, thành phố có thể báo cáo Bộ Nội vụ để tổng hợp trình Bộ Tài chính xem xét hỗ trợ.

Trên cơ sở đề xuất của Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính đã có tờ trình Chính phủ hỗ trợ 12,8 tỷ đồng từ ngân sách trung ương cho 5 địa phương gồm: Ninh Bình (2,2 tỷ đồng), Lạng Sơn (2,2 tỷ đồng), Điện Biên (2 tỷ đồng), Quảng Trị (0,8 tỷ đồng), và Cần Thơ (5,6 tỷ đồng). Nguồn kinh phí này nhằm hỗ trợ các địa phương số hóa tài liệu lưu trữ, đáp ứng yêu cầu sắp xếp đơn vị hành chính. Hiện Bộ Tài chính cũng đã có văn bản giải trình tiếp thu ý kiến, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định.

Các giải pháp hỗ trợ về tài chính - ngân sách được triển khai đầy đủ và đúng thời điểm là yếu tố then chốt giúp các cấp xã ổn định hoạt động, nâng cao hiệu quả quản lý, phục vụ tốt hơn nhu cầu của người dân và góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội địa phương trong thời gian tới.