Nâng cao đạo đức công vụ, siết chặt kỷ luật, kỷ cương

Coi thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là nhiệm vụ quan trọng, xuyên suốt trong quản lý tài chính - ngân sách, thời gian qua, Bộ Tài chính đã tích cực triển khai Nghị quyết số 74/2022/QH15 ngày 15/11/2022 của Quốc hội về đẩy mạnh thực hiện chính sách, pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Bộ Tài chính đã nhanh chóng xây dựng và ban hành các chương trình, kế hoạch cụ thể để tổ chức thực hiện, bảo đảm yêu cầu về nội dung, tiến độ theo đúng chỉ đạo của Quốc hội và Chính phủ.

Các đơn vị thuộc và trực thuộc Bộ đã tổ chức quán triệt đầy đủ đến từng cán bộ, công chức, viên chức các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; đồng thời rà soát, cụ thể hóa các quan điểm chỉ đạo trong từng lĩnh vực, gắn với nâng cao đạo đức công vụ, tinh thần phục vụ và kỷ luật, kỷ cương hành chính. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật cũng được triển khai mạnh mẽ nhằm thay đổi nhận thức và nâng cao ý thức trách nhiệm trong toàn bộ đội ngũ cán bộ, công chức ngành tài chính.

Xác định thực hành tiết kiệm, chống lãng phí là nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên và lâu dài, Bộ Tài chính đã tích cực lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện đồng bộ các quy định pháp luật. Các hình thức tuyên truyền được tổ chức đa dạng, từ các hội nghị, cuộc họp chuyên đề đến đăng tải trên Cổng thông tin điện tử và các cơ quan báo chí của Bộ. Việc tuyên truyền sâu rộng đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và trách nhiệm của đội ngũ cán bộ tài chính ở tất cả các cấp.

Cùng với tuyên truyền, Bộ Tài chính cũng siết chặt kỷ luật, kỷ cương, triệt để thực hành tiết kiệm, chống lãng phí tại cơ quan, đơn vị. Bộ chỉ đạo các đơn vị triển khai quyết liệt các chương trình thực hành tiết kiệm, chống lãng phí hằng năm, trong đó xác định rõ mục tiêu, nhiệm vụ, chỉ tiêu và giải pháp cụ thể cho từng lĩnh vực như ngân sách Nhà nước, đầu tư xây dựng, tài sản công... Việc phổ biến đến từng đơn vị, từng cán bộ đã giúp nâng cao tính chủ động và trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức trong công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, từ đó góp phần hạn chế tối đa các biểu hiện lãng phí trong quản lý và sử dụng nguồn lực công.

Trong quá trình thực hiện các nghị quyết và chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, Bộ Tài chính cũng tích cực rà soát, sửa đổi, bổ sung và ban hành mới các định mức, tiêu chuẩn trong phạm vi chức năng quản lý nhà nước. Cùng với đó, hoàn thiện các quy chế quản lý tài chính, ngân sách, tài sản công, mua sắm, đầu tư xây dựng, chế độ hội họp và chi tiêu nội bộ... nhằm phòng ngừa và ngăn chặn các hành vi gây lãng phí.

Tăng cường kiểm tra, giám sát, gắn với nhiệm vụ chính trị

Theo chức năng nhiệm vụ được giao, Bộ Tài chính đã chỉ đạo các đơn vị chức năng nghiên cứu, xây dựng đề án cơ sở dữ liệu quốc gia về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và chính thức phê duyệt nhiệm vụ tại Quyết định số 2404/QĐ-BTC ngày 08/7/2025. Hiện nay, Bộ đã hoàn thành khảo sát thực tiễn và đang hoàn tất thủ tục để trình phê duyệt dự án.

Mặc dù thời gian thực hiện dự án trên theo Nghị quyết số 74/2022/QH15 là từ 2023-2025, song để đồng bộ với tiến độ xây dựng Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí (dự kiến trình Quốc hội tại kỳ họp tháng 10/2025), Bộ Tài chính đã đề xuất gia hạn thời gian hoàn thành sang năm 2026 để đảm bảo tính khả thi và phù hợp với các quy định pháp luật mới.

Để đảm bảo tiết kiệm, chống lãng phí thực sự hiệu quả, Bộ Tài chính cũng chú trọng thực hiện thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách pháp luật về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí. Bộ đã chỉ đạo lồng ghép nội dung thực hành tiết kiệm, chống lãng phí vào định hướng chương trình thanh tra hằng năm.

Năm 2023, Bộ Kế hoạch và Đầu tư (trước khi sáp nhập) đã thực hiện 8 cuộc thanh tra, qua đó kiến nghị xuất toán, thu hồi và giảm trừ hơn 112,3 tỷ đồng. Trong năm 2024, con số này tăng lên 146,7 tỷ đồng sau 9 cuộc thanh tra, kiểm tra. Thanh tra Bộ Tài chính cũng đã thực hiện 25 cuộc thanh tra trong năm 2024, kiến nghị xử lý tài chính khoảng 17.900 tỷ đồng.

Trên cơ sở những kết quả đã đạt được, thời gian tới, Bộ Tài chính tiếp tục nâng cao hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo; xây dựng các kế hoạch cụ thể với phân công, phân cấp rõ ràng; tăng cường kiểm tra, giám sát và gắn kết chặt chẽ công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí với nhiệm vụ chính trị của từng đơn vị.

Bộ Tài chính cũng xác định đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền và biểu dương các điển hình tiên tiến; đồng thời tăng cường tổ chức thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trên các lĩnh vực then chốt như quản lý ngân sách, đầu tư công, tài sản công, nợ công và doanh nghiệp Nhà nước. Đặc biệt, các hành vi vi phạm quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, gây thất thoát, lãng phí sẽ bị xử lý nghiêm, không có vùng cấm, không có ngoại lệ, kể cả với người đứng đầu cơ quan, đơn vị.

Với cách tiếp cận bài bản, chủ động và quyết liệt, Bộ Tài chính đã từng bước hiện thực hóa các yêu cầu trong Nghị quyết số 74/2022/QH15 của Quốc hội, góp phần xây dựng nền tài chính quốc gia minh bạch, tiết kiệm và hiệu quả hơn trong giai đoạn tới.