Thúc đẩy “hạt nhân” lan tỏa đào tạo công nghiệp bán dẫn chất lượng cao

Minh Đức

Ngày 18/11/2025, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia, Bộ Tài chính phối hợp với Hiệp hội bán dẫn toàn cầu – Khu vực Đông Nam Á (SEMI SEA) khai giảng Chương trình đào tạo, bồi dưỡng giảng viên, chuyên gia phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn (train-the- trainers) cho giảng viên các trường đại học, cao đẳng trên toàn quốc.

Các học viên tham gia Chương trình đào tạo bồi dưỡng giảng viên, chuyên gia ngành công nghiệp bán dẫn.
Các học viên tham gia Chương trình đào tạo bồi dưỡng giảng viên, chuyên gia ngành công nghiệp bán dẫn.

Ngành công nghiệp bán dẫn đang ngày càng khẳng định vị thế quan trọng trong bối cảnh thế giới bước vào kỷ nguyên mới với tác động ngày càng sâu rộng của cách mạng công nghiệp 4.0. Đây cũng là một trong những lĩnh vực nằm trong Danh mục công nghệ chiến lược được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo triển khai.

Để Việt Nam có thể tham gia sâu vào chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chiến lược phát triển công nghiệp bán dẫn Việt Nam và Chương trình “Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đến năm 2030, định hướng đến năm 2050”. Trong đó khẳng định rõ quan điểm “Đào tạo nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn là “đột phá của đột phá” trong đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao; được ưu tiên hàng đầu để phát triển ngành công nghiệp bán dẫn ở Việt Nam”.

Chương trình của Chính phủ cũng đã đặt ra mục tiêu cụ thể đến năm 2030, Việt Nam đào tạo ít nhất 50.000 nhân lực có trình độ từ đại học trở lên phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn; đào tạo chuyên sâu về công nghiệp bán dẫn cho 1.300 giảng viên của Việt Nam giảng dạy tại các viện nghiên cứu, cơ sở giáo dục đại học, cơ sở hỗ trợ đào tạo và doanh nghiệp.

Sau hơn 01 năm triển khai, Chiến lược và Chương trình Phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn đã thu hút sự tham gia chủ động, tích cực của các Bộ, ngành, địa phương, đặc biệt sự vào cuộc trực tiếp của các cơ sở giáo dục đại học, đơn vị hỗ trợ đào tạo. Việt Nam đã đạt được những bước tiến vượt bậc, đang từng bước tham gia sâu hơn vào những công đoạn bán dẫn đã có nền tảng là thiết kế và kiểm thử, đóng gói vi mạch.

Đến nay, nước ta đã có hơn 50 doanh nghiệp thiết kế vi mạch với lực lượng kỹ sư ước tính khoảng 7.000 người; công đoạn đóng gói kiểm thử vi mạch và sản xuất thiết bị, vật liệu bán dẫn có khoảng 15 doanh nghiệp, với khoảng 6.000 kỹ sư, chưa bao gồm hơn 10.000 kỹ thuật viên; 166 cơ sở đào tạo có các chuyên ngành liên quan đến bán dẫn, với tổng số hơn 360 nghìn sinh viên; …

Tuy nhiên, nhu cầu phát triển nguồn nhân lực cho ngành bán dẫn vẫn rất lớn và cần tập trung đẩy mạnh trong thời gian tới để đáp ứng nhu cầu phát triển của ngành. Một trong những nhiệm vụ cấp bách là cần xây dựng đội ngũ giảng viên về bán dẫn giàu kinh nghiệm.

Hiện nay, một trong các nút thắt của đào tạo bán dẫn tại các cơ sở đào tạo là thiếu hụt cơ sở vật chất hiện đại, trang thiết bị, các phòng thí nghiệm để phục vụ nghiên cứu, đào tạo, thực hành. Chính phủ đang đẩy mạnh hỗ trợ đầu tư các phòng thí nghiệm, nâng cấp cơ sở vật chất hiện đại nhằm đáp ứng yêu cầu thực tiễn, tuy nhiên tiến độ vẫn còn hạn chế.

Trong bối cảnh đó, Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia phối hợp với Hiệp hội bán dẫn toàn cầu – Khu vực Đông Nam Á triển khai Chương trình đào tạo, bồi dưỡng giảng viên, chuyên gia phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn (train-the- trainers) cho giảng viên các trường đại học, cao đẳng trên toàn quốc.

 

Chương trình đào tạo, bồi dưỡng giảng viên, chuyên gia phục vụ ngành công nghiệp bán dẫn (train-the- trainers) cho giảng viên các trường đại học, cao đẳng trên toàn quốc sẽ diễn ra từ ngày 18/11/2025 đến ngày 05/12/2025.

Quá trình đào tạo sẽ bao gồm 5 ngày học tập trực tiếp tại Hà Nội và 02 ngày khám phá thực tế tại các nhà máy bán dẫn ở Malaysia.

Điểm đặc biệt trong chương trình là việc ứng dụng công nghệ thực tế ảo (VR/XR) để các học viên có thể tăng cường thực hành, tương tác thông qua môi trường mô phỏng. Đồng thời, các học viên cũng được tham quan học tập tại các nhà máy thiết kế, sản xuất bán dẫn tiêu biểu ở Malaysia như Sandisk, ViTrox Corporation, SilTera Malaysia …

Các học viên hoàn thành khóa đào tạo sẽ được cấp chứng nhận hoàn thành của Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia và Hiệp hội bán dẫn toàn cầu - Khu vực Đông Nam Á, là hạt nhân để lan tỏa đào tạo về bán dẫn tại các cơ sở đào tạo trong thời gian tới.

Phát biểu tại phần khai giảng Chương trình đào tạo, ông Vũ Quốc Huy – Giám đốc Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia – NIC nhấn mạnh: Chúng tôi hy vọng trong khóa đào tạo này, các giảng viên sẽ tích cực chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm để cùng nâng cao năng lực thiết kế, truyền đạt nội dung giảng dạy trong lĩnh vực bán dẫn tại các trường đại học, cơ sở đào tạo hoặc đào tạo tại các doanh nghiệp.

NIC cũng cam kết sẽ tiếp tục đóng vai trò đầu mối, kết nối các nguồn lực trong và ngoài nước để hỗ trợ, thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực ngành công nghiệp bán dẫn theo mục tiêu Chương trình đã được Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo, ban hành.