Tổ chức nội giữ nhịp, khối ngoại thận trọng

Ngay sau kỳ nghỉ lễ, VN-Index nhanh chóng chịu áp lực điều chỉnh. Trong bốn phiên từ 3-8/9, chỉ số liên tục mất gần 72 điểm, tương đương hơn 4% giá trị, trước khi hồi phục nhẹ trong phiên 9/9. Đáng chú ý, trong phiên 8/9, thị trường giảm hơn 42 điểm, phản ánh lực bán mạnh khi VN-Index xuyên thủng mốc 1.630 điểm.

Theo MAS Research, nguyên nhân chính đến từ áp lực chốt lời sau giai đoạn tăng nóng nhiều tháng liền, khiến nhà đầu tư cá nhân tranh thủ hiện thực hóa lợi nhuận. Cùng lúc, đồng USD hồi phục và Fed phát tín hiệu cứng rắn hơn trong điều hành lãi suất, trong khi thương chiến Mỹ-Trung kéo dài, tất cả đã làm gia tăng áp lực tỷ giá trong nước và khiến khối ngoại trở nên dè dặt.

Thực tế cho thấy, nhà đầu tư nước ngoài vẫn duy trì trạng thái bán ròng, nối dài xu hướng thoái vốn sau tháng 8, với tâm điểm ở các cổ phiếu vốn hóa lớn như VIC, FPT, HPG. Thêm vào đó, các quỹ ETF cũng rút ròng khoảng 4,5 nghìn tỷ đồng trong tháng 8, lũy kế từ đầu năm tới nay đã âm 12 nghìn tỷ đồng, làm tăng thêm sức ép lên nhóm bluechip.

Điểm sáng hiếm hoi trong bức tranh này là sự trỗi dậy của dòng vốn nội, đặc biệt từ tổ chức trong nước và khối tự doanh. Tỷ trọng giao dịch của nhóm này đã tăng lên mức 40-50%, gấp nhiều lần so với giai đoạn 2023-2024. Theo MAS Research, chính lực đỡ từ khối nội đã giúp VN-Index giữ vững vùng nền, không rơi sâu hơn trong bối cảnh lực bán áp đảo.

Rung lắc trở thành “bình thường mới”

Tâm lý nhà đầu tư cá nhân trong giai đoạn đầu tháng 9 trở nên mong manh hơn. Mỗi khi VN-Index lùi dưới ngưỡng 1.630 điểm, lực bán lại gia tăng, phản ánh sự lo ngại rằng chu kỳ tăng đã kết thúc. Tuy nhiên, ở phía ngược lại, tổ chức nội và khối tự doanh - theo quan sát của MAS Research - lại kiên định hơn, tận dụng cơ hội điều chỉnh để cơ cấu danh mục và mua gom cổ phiếu cơ bản tốt.

Một chuyên gia phân tích tại MAS Research nhận định: “Các nhịp rung lắc biên độ lớn hiện nay không phải tín hiệu đảo chiều, mà là bước tích lũy và tái cân bằng cần thiết sau chuỗi tăng nóng kéo dài từ tháng 5 đến tháng 8”.

Ngoài ra, thị trường cũng bắt đầu xuất hiện sự phân hóa rõ rệt. Nhóm ngân hàng - vốn là trụ cột chính - kém sôi động hơn do lo ngại biên lợi nhuận thu hẹp khi lãi suất khó giảm thêm. Ngược lại, một số cổ phiếu thuộc ngành thép và công nghệ vẫn hút dòng tiền nhờ kỳ vọng kết quả kinh doanh khả quan. Theo MAS Research, thị trường đang chuyển sang trạng thái “chọn lọc”, nơi cơ hội chỉ dành cho doanh nghiệp có nền tảng cơ bản tốt.

Phiên giao dịch ngày 9/9, khi bài báo này lên khuôn, vẫn đang diễn ra với sắc thái giằng co quanh khoảng 1.625 điểm. Dù chưa có kết quả cuối cùng, song điều này càng khẳng định thị trường đã bước vào giai đoạn mà rung lắc trở thành trạng thái quen thuộc - “bình thường mới” - thay vì chỉ là hiện tượng ngắn hạn.

Bản lĩnh thị trường sẽ được kiểm chứng trong tháng 9

MAS Research đánh giá, tháng 9 là giai đoạn thị trường phải đối diện với nhiều phép thử quan trọng. Trước hết là kỳ đánh giá nâng hạng của FTSE Russell. Nếu được nâng hạng, dòng vốn ngoại có thể lên tới hàng tỷ USD sẽ chảy vào Việt Nam, nhưng tác động mang tính dài hạn và cần lộ trình giải ngân, chứ không tạo hiệu ứng ngay lập tức.

Yếu tố thứ hai là chính sách lãi suất của Fed. Dù thị trường kỳ vọng Fed sẽ sớm hạ lãi suất, nhưng MAS Research cho rằng, điều này khó xảy ra trong ngắn hạn, khi áp lực lạm phát vẫn hiện hữu và thương chiến tiếp tục kéo dài. Nếu Fed duy trì lập trường cứng rắn, tỷ giá trong nước sẽ chịu thêm sức ép, gây khó khăn cho dòng vốn ngoại vào Việt Nam.

Ngoài ra, xu hướng rút vốn của các quỹ ETF - đã lên tới 4,5 nghìn tỷ đồng trong tháng 8, lũy kế -12 nghìn tỷ đồng từ đầu năm - nếu kéo dài sẽ tạo thêm sức ép lên nhóm vốn hóa lớn, trực tiếp ảnh hưởng tới VN-Index.

Trong bối cảnh này, MAS Research đưa ra hai kịch bản. Ở kịch bản cơ sở, VN-Index giữ được vùng hỗ trợ 1.650 điểm và có thể tiến về 1.800 điểm nếu thanh khoản duy trì dồi dào. Ở kịch bản kém khả quan, áp lực từ khối ngoại và biến động tỷ giá có thể kéo chỉ số lùi về 1.550 điểm.

Dù kịch bản nào xảy ra, MAS Research cũng nhấn mạnh rằng, rung lắc là trạng thái tất yếu và cần thiết để thị trường rèn luyện sức bền. Tháng 9 vì thế không phải bước lùi sau tháng 8 bùng nổ, mà là phép thử bản lĩnh, chuẩn bị cho hành trình tiến tới những cột mốc cao hơn như 1.800-2.000 điểm.

Theo MAS Research, chiến lược phù hợp nhất với nhà đầu tư lúc này là giữ kỷ luật, tránh phản ứng thái quá trước biến động ngắn hạn. Việc tái cơ cấu danh mục, ưu tiên cổ phiếu cơ bản và có khả năng phòng thủ, cùng với tầm nhìn trung-dài hạn, sẽ là chìa khóa để nắm bắt cơ hội khi VN-Index bước vào chu kỳ tăng mới.