Bố trí nguồn lực mua và tiêm vắc xin phòng Covid-19
Theo Bộ Tài chính, năm 2020, tổng số kinh phí đã bổ sung từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương để hỗ trợ các bộ, ngành địa phương trong công tác phòng, chống dịch là 4.056 tỷ đồng.
Năm 2021, tổng số kinh phí đã bổ sung từ nguồn dự phòng ngân sách trung ương để hỗ trợ các bộ, ngành, địa phương là 823 tỷ đồng, trong đó, số đã bổ sung cho các Bộ là 505,853 tỷ đồng, bao gồm: Bộ Quốc phòng 2,165 tỷ đồng để hỗ trợ bộ đội biên phòng tăng cường công tác phòng, chống dịch dịp Tết Nguyên Đán Tân Sửu 2021; Bộ Lao động Thương binh và xã hội 0,788 tỷ đồng để thực hiện chế độ đặc thù phòng, chống dịch, hỗ trợ tiền ăn cho người bị cách ly và Bộ Y tế là 502,9 tỷ đồng để mua sắm vật tư, hóa chất, sinh phẩm, trang thiết bị phòng chống dịch.
Ngân sách trung ương cũng đã bố trí để mua và tiêm vắc xin phòng Covid-19. Bộ Tài chính cho biết, tại Tờ trình số 104/TTr-CP ngày 02/4/2021 về phương án sử dụng nguồn tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2020, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội nguồn kinh phí dự kiến mua và tiêm vắc xin phòng Covid-19 để tiêm phòng cho khoảng 75 triệu người dân với khoảng 25,2 nghìn tỷ đồng (mua vắc xin khoảng 21 nghìn tỷ đồng; vận chuyển, bảo quản, phân phối, tổ chức tiêm khoảng 4,2 nghìn tỷ đồng).
Trong đó, ngân sách trung ương bảo đảm cho các đối tượng do trung ương quản lý và hỗ trợ các địa phương khó khăn khoảng 16.000 tỷ đồng, ngân sách địa phương chi và huy động đóng góp của các doanh nghiệp, tổ chức khoảng 9.200 tỷ đồng.
Cụ thể, ngân sách trung ương gồm: 13,33 nghìn tỷ đồng chuyển nguồn từ năm 2020 sang năm 2021 (12,1 nghìn tỷ đồng tiết kiệm chi ngân sách trung ương năm 2020 và 1,237 nghìn tỷ đồng đã bổ sung cho Bộ Y tế năm 2020 nhưng chưa sử dụng nay chuyển nguồn sang năm 2021); phần còn lại từ dự phòng ngân sách trung ương năm 2021 (bước đầu Thủ tướng Chính phủ đã bổ sung 1.237 tỷ đồng cho Bộ Y tế theo Quyết định số 507/QĐ-TTg ngày 31/3/2021).
Trên cơ sở đề xuất của Chính phủ, ngày 18/5/2021, Uỷ ban Thường vụ Quốc hội ban hành Nghị quyết số 1271/NQ-UBTVQH14 về việc sử dụng nguồn tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2020. Trong đó, tại Điều 1 sử dụng nguồn tiết kiệm chi và kinh phí còn lại của ngân sách trung ương năm 2020: “sử dụng 12.100 tỷ đồng nguồn tiết kiệm chi năm 2020 để mua vắc xin phòng dịch Covid-19”.
Như vậy, đến nay, Bộ Tài chính đã trình cấp có thẩm quyền đảm bảo nguồn lực để triển khai việc mua vắc xin theo đề xuất của Bộ Y tế.
Đã chi hơn 8 nghìn tỷ đồng cho phòng, chống dịch
Về kinh phí đã chi, theo Bộ Tài chính, đến nay, ngân sách nhà nước đã chi hơn 8 nghìn tỷ đồng để thực hiện các chính sách phòng, chống dịch Covid-19. Trong đó, riêng ngân sách trung ương đã chi hơn 6,1 nghìn tỷ đồng để bổ sung cho các Bộ để mua sắm vật tư, trang thiết bị y tế và mua vắc xin phòng Covid-19 (5,35 nghìn tỷ đồng) và hỗ trợ cho các địa phương 762 tỷ đồng.
Để hỗ trợ các đối tượng chịu ảnh hưởng nặng nề bởi dịch bệnh, ngân sách nhà nước đã chi 13,1 nghìn tỷ đồng để hỗ trợ cho trên 13 triệu đối tượng gặp khó khăn, chủ yếu là người nghèo (gần 8 triệu người), đối tượng bảo trợ xã hội (gần 3 triệu người), người có công với cách mạng (hơn 1 triệu người) và 1,3 triệu lao động bị mất việc làm.
Cùng với nỗ lực đảm bảo nguồn lực cho công tác phòng, chống dịch bệnh, Bộ Tài chính còn kịp thời tháo gỡ khó khăn cho địa phương trong việc cân đối, bố trí nguồn lực mua sắm trang thiết bị phòng, chống dịch Covid-19.
Ngày 12/05/2021, Bộ Tài chính có Công văn số 4841/BTC-HCSN gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương hướng dẫn về về nguồn kinh phí, cơ chế mua sắm trong điều kiện có dịch bệnh Covid-19 đối với phương tiện, trang thiết bị, hóa chất, vật tư, sinh phẩm phục vụ phòng, chống dịch Covid-19, trên cơ sở đó, đề nghị các địa phương thực hiện việc quản lý kinh phí, mua sắm theo quy định.
Mới đây, Bộ Tài chính cũng đã trình Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định thành lập Quỹ vắc xin phòng Covid-19 để tiếp nhận, quản lý, sử dụng các nguồn tài trợ, hỗ trợ, đóng tự nguyện bằng tiền, vắc xin của các tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước và các nguồn vốn hợp pháp khác cho hoạt động mua, nhập khẩu vắc xin, nghiên cứu, sản xuất vắc xin trong nước và sử dụng vắc xin phòng Covid-19 cho người dân.
Theo các chuyên gia và nhà quản lý, việc Quỹ vắc xin phòng Covid-19 được thành lập ngày 26/5/2021 tại Quyết định số 779/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ theo đề nghị của Bộ Tài chính là vô cùng cần thiết nhằm huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực cho việc mua, tiêm và sản xuất vắc xin; đáp ứng yêu cầu cấp bách phòng chống dịch, đẩy nhanh tiến độ tiếp cận mua, nhập khẩu vắc xin để triển khai tiêm chủng trên diện rộng cho nhân dân.
