Chuẩn bị hiệu quả cho Tổng điều tra kinh tế năm 2026
Trong hai ngày, 8 và 9/9, tại Hà Nội, Cục Thống kê tổ chức Hội nghị Tập huấn điều tra Phiếu bảng kê Tổng điều tra kinh tế năm 2026 và Điều tra giá tiêu dùng thời kỳ 2025 - 2030.
Bà Nguyễn Thị Hương - Cục trưởng Cục Thống kê chủ trì, phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị cùng sự tham dự của hơn 200 đại biểu từ 34 Thống kê tỉnh, thành phố.
Hội nghị tập huấn được tổ chức nhằm chuẩn bị cho việc triển khai các Quyết định số 2837/QĐ-BTC ngày 18/8/2025 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về tổ chức Tổng điều tra kinh tế năm 2026; Quyết định số 3100/QĐ-BTC ngày 04/9/2025 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về ban hành phương án Tổng điều tra kinh tế năm 2026 và Quyết định số 1808/QĐ-BKHĐT ngày 5/8/2024 của Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư ban hành Phương án Điều tra giá tiêu dùng áp dụng đối với thời kỳ 2025 - 2030.
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, bà Nguyễn Thị Hương - Cục trưởng Cục Thống kê nhấn mạnh: Tổng điều tra kinh tế năm 2026 là một trong những cuộc tổng điều tra quan trọng nhất của ngành Thống kê, được thực hiện định kỳ 5 năm một lần.
Cuộc Tổng điều tra nhằm thu thập thông tin toàn diện đánh giá sự phát triển về số lượng, quy mô và lao động của các cơ sở kinh tế; kết quả sản xuất kinh doanh; mức độ ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số; cơ cấu, phân bố của các cơ sở và lao động theo địa phương, ngành kinh tế, loại hình kinh tế và theo hình thức sở hữu nhằm đáp ứng yêu cầu quản lý, điều hành của Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành và địa phương.
Công tác lập bảng kê là một trong những công đoạn quan trọng có ý nghĩa then chốt, đóng vai trò nền tảng cho toàn bộ cuộc tổng điều tra, giúp bảo đảm việc lập danh sách chính xác các đơn vị điều tra. Chất lượng của bảng kê quyết định đến tính chính xác và đầy đủ của dữ liệu thu thập.
Hội nghị tập huấn sẽ giúp trang bị đầy đủ kiến thức, kỹ năng, quy trình lập bảng kê nhằm bảo đảm thực hiện đúng phương án điều tra, nhận diện đúng đơn vị điều tra và nâng cao chất lượng số liệu thu thập được.
Bà Hương lưu ý các đại biểu dự tập huấn tại Hội nghị, cần rút kinh nghiệm từ Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp năm 2025. Theo đó, công tác lập bảng kê cần đặc biệt chú trọng và thực hiện nghiêm túc hơn, đảm bảo việc triển khai hiệu quả Tổng điều tra kinh tế vào tháng 1 và tháng 4 năm 2026; tránh việc nhận diện sai đơn vị điều tra.
Cũng theo lãnh đạo Cục Thống kê, một trong các thông tin quan trọng của phiếu bảng kê Tổng điều tra kinh tế năm 2026, ngoài số lượng cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể, còn cần phải chú trọng kiểm tra thông tin về mô tả ngành và việc đánh mã ngành phù hợp với mô tả. Phần mềm phiếu bảng kê sẽ sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để hiển thị danh mục mã ngành liên quan (mã ngành liên quan đối với mô tả), giúp điều tra viên chọn mã ngành phù hợp.
Dự kiến công tác cập nhật danh sách thôn/tổ dân phố, phân chia địa bàn điều tra và thu thập phiếu bảng kê hoàn thành trong tháng 10/2025, thực hiện công tác làm sạch và hoàn thiện trong tháng 11/2025 và chọn mẫu trong tháng 12/2025. Thông tin phiếu bảng kê để thiết lập danh sách cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể làm căn cứ tuyển chọn điều tra viên và thực hiện tập huấn điều tra viên từ cuối tháng 11 đến tháng 12/2025.
Về tập huấn Điều tra giá tiêu dùng, bà Hương nhấn mạnh, đây là cuộc điều tra thường xuyên được thực hiện hằng tháng với chu kỳ là 3 kỳ điều tra/tháng. Từ đây sẽ tổng hợp chỉ số giá tiêu dùng hằng tháng - một chỉ tiêu quan trọng đo lường lạm phát của nền kinh tế. Với tần suất điều tra dày, thời gian công bố định kỳ cố định, công tác triển khai thu thập và xử lý dữ liệu cần nhanh chóng, kịp thời và chính xác.
“Để triển khai cuộc điều tra này tốt nhất, chúng ta cần rà soát mạng lưới điều tra; tuyển chọn lực lượng tham gia điều tra; tập huấn nghiệp vụ và hướng dẫn sử dụng phần mềm, bảo đảm tiến độ và chất lượng thông tin thu thập”, bà Hương nhấn mạnh yêu cầu.
Tại Hội nghị tập huấn, lãnh đạo Cục Thống kê yêu cầu các giảng viên tích cực trao đổi, hướng dẫn cụ thể các tình huống thực tiễn có thể phát sinh. Đồng thời, cần chủ động lắng nghe, giải đáp kịp thời những vướng mắc của các đại biểu, giúp mọi người nắm vững phương pháp thực hiện, qua đó đảm bảo công tác triển khai tại địa phương diễn ra thuận lợi, đồng bộ và chính xác.