Tổng thống Brazil ra "tối hậu thư" với EU về việc ký kết FTA với Mercosur

Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva. (Ảnh: Kyodo/TTXVN).

Ngày 17/12, Tổng thống Brazil Lula da Silva cảnh báo Liên minh châu Âu (EU) về việc nếu hiệp định thương mại tự do (FTA) giữa EU và khối Thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur) không được ký kết đúng hạn vào ngày 20/12 tới, Brazil sẽ không tiếp tục đàm phán trong suốt nhiệm kỳ tổng thống của ông.

Phát biểu với báo chí sau cuộc họp nội các tại Brasilia, Tổng thống Lula nhấn mạnh ông đã “nói rõ từ trước” rằng nếu không hoàn tất thỏa thuận vào thời điểm này, Brazil sẽ không theo đuổi thêm bất kỳ thỏa thuận nào với EU khi ông còn đương nhiệm.

Theo kế hoạch, lễ ký FTA giữa hai khối dự kiến diễn ra tại Hội nghị thượng đỉnh Mercosur ở thành phố Foz do Iguaçu, miền nam Brazil, nơi Brazil đang giữ vai trò Chủ tịch luân phiên của khối.

Tuy nhiên, khả năng ký kết đang bị đe dọa nghiêm trọng bởi sự phản đối quyết liệt của Pháp và Italy.

Tổng thống Lula bày tỏ thất vọng trước lập trường của Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Italy Giorgia Meloni và cho rằng hai quốc gia này đang đặt các vấn đề chính trị nội bộ lên trên lợi ích chiến lược chung.

Theo ông, Pháp chịu sức ép lớn từ giới nông dân trong nước, trong khi Italy phản đối vì những lý do mà phía Brazil “chưa thực sự hiểu rõ”.

Trong khi đó, Thủ tướng Italy Meloni tuyên bố việc ký kết hiệp định vào thời điểm hiện nay là “quá sớm,” do các cơ chế bảo vệ nông dân châu Âu, đặc biệt là nông dân Italy, vẫn chưa được hoàn thiện.

Italy cùng với Pháp, Ba Lan và Hungary có khả năng tạo thành một nhóm thiểu số trong EU phản đối việc ký kết thỏa thuận, đủ để ngăn Hội đồng châu Âu thông qua văn bản ký kết với Mercosur trong tuần này.

Đức và Tây Ban Nha kêu gọi EU ký hiệp định ngay trước cuối năm, coi đây là bước đi chiến lược nhằm tăng cường hiện diện kinh tế của châu Âu tại Mỹ Latinh. Chính phủ Đức cam kết gây sức ép mạnh mẽ lên các đối tác EU để tránh việc “mặc cả” kéo dài trong những hiệp định thương mại lớn.

Về phía EU, Nghị viện châu Âu đã thông qua các điều khoản bảo hộ mới nhằm trấn an nông dân, bao gồm cơ chế giám sát những mặt hàng nhạy cảm như thịt bò, gia cầm và đường, cũng như cam kết can thiệp nếu thị trường bị xáo trộn.

Nếu Hội đồng châu Âu bật đèn xanh trong tuần này, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen có thể ký hiệp định tại hội nghị Mercosur ngày 20/12 tới như dự kiến, dù văn kiện vẫn cần được Nghị viện châu Âu phê chuẩn chính thức vào đầu năm 2026.

Trong khi đó, Paraguay - nước sẽ tiếp nhận chức Chủ tịch Mercosur từ Brazil cũng vào ngày 20/12 tới - cho rằng việc ký kết hoàn toàn phụ thuộc vào sự đồng thuận nội bộ của EU.

Ngoại trưởng Paraguay Rubén Ramírez khẳng định Mercosur đã sẵn sàng và đang chờ quyết định cuối cùng từ phía châu Âu.