Bộ Tài chính vừa có văn bản gửi Bộ Nội vụ báo cáo tình hình thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025 (cập nhật đến ngày 13/10/2025).
Báo cáo cho biết, sau hơn 3 tháng triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao liên quan đến các nội dung thuộc chức năng, nhiệm vụ của Bộ, Bộ Tài chính đã thực hiện nghiêm túc các chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, ban hành các Nghị quyết của Ban Thường vụ Đảng ủy Bộ, các Quyết định, văn bản kịp thời phân công nhiệm vụ cho các đơn vị thuộc Bộ triển khai thực hiện các nhiệm vụ được giao theo chức năng, nhiệm vụ, có các Công điện, văn bản đôn đốc, quán triệt các địa phương thực hiện nghiêm túc các nhiệm vụ được giao.
Trực tiếp hướng dẫn, giải quyết khó khăn vướng mắc
Để nắm tình hình, giải quyết khó khăn, vướng mắc, phản ánh, kiến nghị của địa phương, người dân, doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã thành lập và cử các tổ công tác xuống địa phương nắm tình hình vận hành bộ máy chính quyền xã, phường, đặc khu để kịp thời tháo gỡ, hướng dẫn xửlý, khắc phục những vấn đề vướng mắc, khó khăn.
Chỉ trong tháng 8/2025, Bộ Tài chính đã tổ chức 6 đoàn công tác làm việc trực tiếp kết hợp trực tuyến với UBND cấp tỉnh tại 6 Vùng, các cơ quan chuyên môn cấp tỉnh và cấp xã của 34 địa phương, trả lời 151 lượt câu hỏi để hướng dẫn, giải quyết các vướng mắc liên quan đến lĩnh vực tài chính.
Đối với các nội dung vướng mắc, kiến nghị liên quan thuộc chức năng, nhiệm vụ của các bộ, ngành, cơ quan Trung ương khác, Bộ Tài chính đã tổng hợp ý kiến của các địa phương và ban hành 9 công văn gửi các bộ, ngành, cơ quan Trung ương hướng dẫn, giải quyết theo thẩm quyền.
Trong hai ngày 15 và 16/9/2025, Bộ Tài chính tiếp tục tổ chức đoàn công tác do một đồng chí Thứ trưởng làm trưởng đoàn, làm việc với UBND tỉnh Khánh Hòa về một số nội dung quan trọng, trong đó có tình hình triển khai thực hiện thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp; những khó khăn, vướng mắc của tỉnh Khánh Hòa.
Để tiếp tục tăng cường nằm bắt tình hình thực tế tại địa phương, kịp thời xử lý và giải quyết triệt để các khó khăn mang tính cấp thiết, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã thành lập thêm 7 đoàn công tác từ ngày 17 - 24/9/2025 làm việc tại cấp xã thuộc các tỉnh, TP. trực thuộc Trung ương, bảo đảm việc vận hành mô hình thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp được thông suốt.
Các đoàn công tác đã phối hợp với Sở Tài chính các địa phương phổ biến, hướng dẫn UBND cấp xã thực hiện các nội dung tại Công điện số 05/CĐ-BTC và Công điện số 06/CĐ-BTC, các văn bản của Bộ Tài chính, cũng như trực tiếp giải đáp thắc mắc của các địa phương.
Khó khăn trong bố trí nhân sự kế toán
Báo cáo của Bộ Tài chính cũng cho biết, trên cơ sở tổng hợp báo cáo của các địa phương về những khó khăn, vướng mắc trong quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, còn một số vấn đề mà các địa phương phản ánh cần tiếp tục nghiên cứu, trình cấp có thẩm quyền, xem xét, quyết định.
Trong đó, đối với công tác kế toán, các địa phương gặp khó khăn liên quan đến tổ chức nhân sự và quy định pháp luật hiện hành.
“Theo quy định tại Luật Kế toán năm 2015 và Nghị định số 174/2016/NĐ-CP, các đơn vị kế toán phải bố trí kế toán trưởng hoặc phụ trách kế toán đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo luật định. Việc bổ nhiệm, bố trí kế toán trưởng gặp nhiều khó khăn do không có kế toán đáp ứng yêu cầu dẫn đến tình trạng nhiều đơn vị chưa có kế toán; đồng thời, mặc dù đã được hướng dẫn nhưng cách hiểu về việc bố trí vị trí kế toán tại các Phòng ở cấp xã còn chưa thống nhất”, Bộ Tài chính cho biết.
Ngày 31/8/2025, Bộ Nội vụ có Văn bản số 7415/BNV-CCVC về việc phương án bảo đảm nhân sự tại cấp xã. Theo đó, chỉ có 1 vị trí việc làm “Kế toán viên về kế toán nhà nước" tại phòng Kinh tế (hoặc phòng Kinh tế, Hạ tầng và Đô thị).
“Như vậy, có sự chưa thống nhất tại Văn bản số 4444/BNV-CCVC và VB 7415/BNV-CCVC của Bộ Nội vụ dẫn đến địa phương còn vướng mắc, chưa thống nhất trong việc bố trí người làm kế toán, kế toán trưởng phụ trách kế toán”, Bộ Tài chính nêu.
Từ ngày 1/7/2025 đến nay, Bộ Tài chính đã ban hành 30 văn bản hướng dẫn, giải quyết khó khăn, vướng mắc về chuyên môn, nghiệp vụ khi tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp; trả lời khoảng 250 lượt kiến nghị của địa phương tiếp nhận từ Văn phòng Trung ương Đảng, Bộ Nội vụ và từ các địa phương liên quan đến các lĩnh vực thuộc chức năng quản lý của Bộ.
Đồng thời, Bộ Tài chính cũng hướng dẫn, tổ chức tập huấn, hỗ trợ và cùng các địa phương triển khai nhiệm vụ được phân cấp, phân quyền theo mô hình mới.
