Đây là nhận định của đại diện Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) về triển vọng tăng trưởng và dự kiến khả năng về đích kế hoạch năm 2025 của hoạt động xuất khẩu tại cuộc họp báo thường kỳ quý 3 Bộ Công Thương.

Xuất khẩu có thể cán mốc 900 tỷ USD

Theo phân tích của Cục Xuất nhập khẩu, xuất nhập khẩu tiếp tục là điểm sáng nổi bật của nền kinh tế với tổng kim ngạch 9 tháng đạt 680,6 tỷ USD, tăng 17,3% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, xuất khẩu trong quý III/2025 đạt 128,57 tỷ USD, tăng 18,4% so với cùng kỳ năm trước và tăng 9,6% so với quý II/2025.

Tính chung 9 tháng, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa đạt 348,74 tỷ USD, tăng 16,0% so với cùng kỳ năm trước, vượt xa mục tiêu tăng trưởng 12% đặt ra cho cả năm. Trong đó, khu vực kinh tế trong nước đạt 85,41 tỷ USD, tăng 2,0%, chiếm 24,5% tổng kim ngạch xuất khẩu; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 263,33 tỷ USD, tăng 21,4%, chiếm 75,5%).

Về cơ cấu hàng hóa xuất khẩu, nhóm hàng công nghiệp chế biến đóng góp lớn nhất vào tăng trưởng xuất khẩu chung của cả nước trong 9 tháng đầu năm 2025, với kim ngạch đạt 297,2 tỷ USD, tăng 16,7% so với cùng kỳ năm 2024 và chiếm 85,2% tổng kim ngạch xuất khẩu.

Trong đó, các sản phẩm chủ lực như: điện thoại, máy vi tính, linh kiện, dệt may và giày dép tiếp tục giữ vững vị trí dẫn đầu, khẳng định vai trò trụ cột của công nghiệp chế biến trong thương mại quốc tế. Ngoài ra, kim ngạch xuất khẩu nhóm hàng nông sản ước đạt 33,2 tỷ USD, tăng tới 15,2% và chiếm 9,5% tổng kim ngạch xuất khẩu cả nước.

Như vậy, nếu không có biến động bất thường, ngành công thương và các doanh nghiệp đang đi đúng hướng để đạt các mục tiêu đề ra trong năm 2025 và dự kiến tổng kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa của cả năm có thể đạt mốc mới khoảng 900 tỷ USD.

Nhập khẩu tăng trưởng mạnh, tín hiệu hồi phục của sản xuất trong nước

Về nhập khẩu, kim ngạch nhập khẩu trong quý III/2025 đạt 119,66 tỷ USD, tăng 20,2% so với cùng kỳ năm trước và tăng 6,3% so với quý II/2025. Tính chung 9 tháng, kim ngạch nhập khẩu đạt gần 332 tỷ USD, tăng 18,8%. Trong đó khu vực kinh tế trong nước đạt 105,67 tỷ USD, tăng 4,6%; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài đạt 226,25 tỷ USD, tăng 26,8%.

Về cơ cấu thị trường nhập khẩu, Trung Quốc vẫn là thị trường nhập khẩu lớn nhất của nước ta (đạt 134,4 tỷ USD, tăng 27,9%); tiếp đến là các thị trường Hàn Quốc (đạt 44,4 tỷ USD, tăng 7%); ASEAN (đạt 39,1 tỷ USD, tăng 14,5%), Nhật Bản (đạt 18,2 tỷ USD, tăng 13,2%); Hoa Kỳ (đạt 13,7 tỷ USD, tăng 23,6%).

Về cơ cấu hàng hóa nhập khẩu, theo Cục Xuất nhập khẩu, trong 9 tháng đầu năm, nhóm hàng cần nhập khẩu chiếm tỷ trọng lớn (chiếm 89%) trong cơ cấu hàng hóa nhập khẩu của cả nước và tăng trưởng cao (tăng 19,5%) cho thấy nhu cầu đầu vào là nguyên liệu, máy móc để phục vụ cho các hoạt động sản xuất trong nước lớn, phản ánh sự phục hồi của sản xuất công nghiệp. Ngoài ra, nhóm hàng cần kiểm soát nhập khẩu chỉ chiếm 5,2% và nhóm hàng hóa khác chiếm 5,3% tổng kim ngạch nhập khẩu.

"Như vậy, tốc độ tăng trưởng nhập khẩu (18,8%) cao hơn xuất khẩu (16%) cho thấy tín hiệu tích cực về sự phục hồi sản xuất trong nước nhưng cũng phần nào tạo sức ép nhất định lên cán cân thương mại", Cục Xuất nhập khẩu nhận định.

Theo đánh giá của Cục, mặc dù các kết quả trong quý III và 9 tháng đầu năm 2025 rất khả quan nhưng vẫn cần tập trung theo dõi sát tình hình để kịp thời ứng phó vì còn những khó khăn, thách thức tiềm ẩn.

Cụ thể, ngoài thuế đối ứng của Mỹ, một số thị trường trọng điểm đã và đang tạm dừng nhập khẩu gạo Việt Nam trong thời gian ngắn. Bên cạnh đó, gần đây nhất là sắc lệnh mới về thuế đối với đồ gỗ nhập khẩu từ phía Mỹ, theo đó, từ 14/10/2025, các mặt hàng gỗ mềm, gỗ xẻ nhập khẩu vào Mỹ sẽ bị áp thuế 10%; tủ bếp, tủ phòng tắm và các sản phẩm gỗ nội thất bọc nệm áp thuế 25%. Kể từ ngày 01/1/2026, mức thuế đối với đồ nội thất bọc nệm sẽ là 30%; tủ bếp và tủ phòng tắm là 50% sẽ có ảnh hưởng đến xuất khẩu nhóm hàng.

Đồng bộ các giải pháp gỡ khó, mở rộng thị trường, đẩy mạnh phân cấp tạo thuận lợi cho xuất khẩu

Để ứng phó với các khó khăn thách thức đặt ra này, ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu nhấn mạnh ngành Công Thương sẽ chủ động tháo gỡ rào cản thể chế, thúc đẩy sản xuất và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu.

Theo ông Sơn, để thực hiện đạt mục tiêu Nghị quyết của Chính phủ và Quốc hội đặt ra trong năm nay là phấn đấu đạt mức tăng trưởng kinh tế 8,3% - 8,5%, thì mục tiêu tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu sẽ phải tăng gấp 1,5 lần mức tăng trưởng kinh tế, tương đương khoảng 12%.

"Tính đến thời điểm này, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của cả nước đã đạt trên 680 tỷ USD và cán cân thương mại thặng dư trên 16 tỷ USD. Theo dự báo của chúng tôi, kim ngạch xuất nhập khẩu của năm 2025 sẽ đạt xấp xỉ khoảng 900 tỷ USD và thặng dư là trên 20 tỷ USD”, ông Sơn nhận định.

Cụ thể về các nhóm giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu trong 3 tháng cuối năm, lãnh đạo Cục Xuất nhập khẩu cho biết Bộ Công Thương cùng với các Bộ, ngành sẽ tích cực và chủ động thực hiện nghiêm Chỉ thị số 29/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường các biện pháp nhằm thúc đẩy hoạt động xuất khẩu.

Tăng cường chỉ đạo kịp thời các cơ quan Thương vụ Việt Nam ở nước ngoài đẩy mạnh việc kết nối hoạt động xuất khẩu hỗ trợ hiệu quả cho các doanh nghiệp trong nước để mở rộng thị trường, đối tác; đồng thời nhanh chóng chủ động tháo gỡ những khó khăn về rào cản kỹ thuật, thương mại mà các đối tác đang áp dụng.

Để mở rộng thị trường, Bộ Công thương sẽ tập trung hoàn thành khởi động đàm phán 2 FTA giữa Việt Nam với Mercosur (khối Thị trường chung Nam Mỹ) và Hội đồng hợp tác vùng Vịnh (GCC) trong quý 4/2025; thúc đẩy sớm khởi động đàm phán với Pakistan để mở rộng cơ hội tại các thị trường xuất khẩu; sớm kết thúc đàm phán FTA giữa Việt Nam và Khối EFTA trong năm 2025.

Ngoài ra, nhóm giải pháp quan trọng khác cần tập trung là đẩy mạnh triển khai phân cấp, phân quyền trong lĩnh vực công nghiệp và thương mại theo Nghị định số 146/2025/NĐ-CP của Chính phủ. Ông Sơn cho biết, thực hiện chủ trương này, từ 1/7/2025, Bộ Công Thương đã triển khai thực tích cực việc phân cấp từ về các địa phương, trong đó có việc cấp giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O).

“Hiện nay, các tỉnh cùng với Bộ Công Thương được cấp quyền ngang nhau, có thể cùng cấp 31 mẫu C/O. Cục Xuất nhập khẩu đang phối hợp với các địa phương để đẩy mạnh việc giao Sở Công thương các tỉnh cấp C/O. Theo đó, yêu cầu các tỉnh sớm hoàn thiện cơ sở pháp lý, công tác đào tạo và kết nối hệ thống để các Sở Công Thương có thể cấp các C/O này.

Việc phân cấp về địa phương sẽ tạo điều kiện thuận lợi rất lớn cho doanh nghiệp, cho phép cấp C/O ngay tại nơi nhà máy hoạt động của các doanh nghiệp, giúp giảm thời gian và tiết kiệm chi phí, tăng hiệu quả cho doanh nghiệp”, ông Sơn nhấn mạnh.