Tăng cường ứng dụng công nghệ vào phát triển tài chính
Ứng dụng khoa học, công nghệ, chuyển đổi số luôn được Lãnh đạo Bộ Tài chính được quan tâm, chỉ đạo xuyên suốt; nhờ đó, chất lượng và hiệu quả công việc ngày một rõ nét hơn, toàn diện trên tất cả các lĩnh vực tài chính - ngân sách, góp phần giữ vững ổn định, kiềm chế lạm phát, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội.
Liên tiếp nhiều năm gần đây, Bộ Tài chính luôn dẫn đầu trong xếp hạng về chỉ số sẵn sàng cho phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin, truyền thông. Các đơn vị trong toàn ngành Tài chính đã chủ động chuyển đổi các hoạt động và dịch vụ từ hình thức truyền thống sang hình thức điện tử, số hóa…
Có thể kể đến ngành Hải quan đã ứng dụng khoa học, công nghệ để tự động hóa 100% thủ tục hải quan, nâng cao tốc độ thông quan hàng hóa; số thu ngân sách điện tử đạt 98,4%, giúp tối ưu hóa quy trình thu ngân sách nhà nước; ứng dụng công nghệ giám sát tự động, triển khai hệ thống định vị GPS cho hàng hóa vận chuyển; đầu tư vào công nghệ IoT và AI nhằm nâng cao hiệu quả kiểm tra, phân tích rủi ro.
Ngành Thuế đã, đang phấn đấu hoàn thành các mục tiêu của “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030”, trong đó có mục tiêu cơ bản đến năm 2025 là “80% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4, được cung cấp trên nhiều phương tiện truy cập khác nhau, bao gồm cả thiết bị di động”.
Chứng khoán nói riêng và toàn ngành Tài chính nói chung cũng luôn chú trọng việc nâng cấp, hiện đại hóa, tích hợp các hệ thống ứng dụng công nghệ số; xây dựng và phát triển để hình thành một hệ thống ứng dụng đồng bộ, đảm bảo đáp ứng yêu cầu kết nối, lưu trữ, xử lý dữ liệu, thông tin, các chức năng về giám sát, bảo đảm an ninh, an toàn mạng của thị trường vốn mang tính tích hợp cao; củng cố lòng tin của người sử dụng thông qua bảo đảm các vấn đề liên quan đến bảo mật dữ liệu, an ninh mạng…
Doanh nghiệp, người dân cũng thấy rõ lợi ích, đánh giá cao khi ngành Tài chính triển khai ứng dụng công nghệ, khoa học, chuyển đổi số. Bởi các chương trình chuyển đổi số nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp tiết kiệm được nhiều chi phí, thời gian. Các thủ tục đã được thực hiện nhanh chóng, giúp cho thời gian hao phí trước đây tính bằng giờ, bằng ngày thì nay tính bằng phút.
Ngày 22/12/2024, Tổng Bí thư Tô Lâm đã ký ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã ký Quyết định số 201/QĐ-BTC ban hành Chương trình hành động của Bộ Tài chính. Theo đó, Kế hoạch vạch rõ 9 nhiệm vụ do Bộ Tài chính chủ trì theo chức năng quản lý về tài chính - ngân sách nhà nước và giao cụ thể cho các vụ, cục chuyên môn phụ trách trực tiếp.
Cụ thể, các nhiệm vụ đó gồm: Sửa đổi một số quy định trong Luật Ngân sách nhà nước để có quy định riêng cho phù hợp với đặc thù và thông lệ quốc tế trong lập dự toán, quyết toán, tài trợ và sử dụng ngân sách nhà nước thực hiện các nhiệm vụ khoa học và công nghệ; Rà soát để sửa đổi một số quy định trong Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, Luật Thuế thu nhập cá nhân, Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Thuế xuất khẩu, nhập khẩu để thúc đẩy doanh nghiệp đầu tư cho khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và đào tạo nhân lực; Thu hút cá nhân hoạt động khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; nghiên cứu chính sách không áp dụng thuế thu nhập doanh nghiệp đối với tổ chức khoa học và công nghệ, cơ sở giáo dục đại học công lập và hoạt động không vì lợi nhuận. Sửa đổi Nghị định số 79/2021/NĐ-CP, Nghị định số 97/2018/NĐ-CP về cho vay lại vốn vay ODA, vay ưu đãi nước ngoài của Chính phủ theo hướng giảm tỷ lệ vay lại xuống mức thấp nhất, không yêu cầu bảo đảm tiền vay đối với các tổ chức khoa học và công nghệ, cơ sở giáo dục đại học công lập tự chủ tài chính; bố trí ít nhất 15% ngân sách nhà nước chi sự nghiệp khoa học và công nghệ phục vụ nghiên cứu công nghệ chiến lược...
Phát triển Tài chính số theo định hướng AI
Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị đặt ra mục tiêu đến năm 2030, đưa Việt Nam vào nhóm 3 nước dẫn đầu khu vực Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển Trí tuệ nhân tạo (AI); phát triển hạ tầng công nghệ số tiên tiến, hiện đại, dung lượng siêu lớn, băng thông siêu rộng ngang tầm các nước tiên tiến; từng bước làm chủ một số công nghệ chiến lược, công nghệ số như: AI, Internet vạn vật (IoT), dữ liệu lớn, điện toán đám mây, chuỗi khối, bán dẫn, công nghệ lượng tử...
Nhằm hiện thực hóa các mục tiêu đề ra trong Nghị quyết số 57-NQ/TW, Bộ Tài chính đã xây dựng các kế hoạch phát triển mạnh mẽ ứng dụng AI dựa trên dữ liệu lớn; tập trung đẩy mạnh hợp tác nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ với các quốc gia có trình độ khoa học và công nghệ, chuyển đổi số phát triển, nhất là các lĩnh vực AI, công nghệ sinh học, công nghệ lượng tử, bán dẫn, năng lượng nguyên tử và các công nghệ chiến lược khác.
Bên cạnh đó, mới đây, Bộ Tài chính đã phối hợp với Tổ chức Aitomatic (Mỹ) tổ chức Diễn đàn chính sách "Việt Nam chủ động phát triển ngành Công nghiệp bán dẫn và AI trong kỷ nguyên mới". Tại Diễn đàn, các nhà lãnh đạo, chuyên gia công nghệ cao cấp đến từ Google, Meta, NVIDIA, IBM, Intel, TSMC, MediaTek, Tokyo Electron, Panasonic, Marvell cùng nhiều doanh nghiệp khác đã có những góp ý đề xuất quan trọng để Việt Nam từng bước khẳng định vị thế trên bản đồ công nghệ toàn cầu.
Phát biểu tại Diễn đàn, Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cho biết, thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ chủ động phối hợp với Bộ Khoa học và Công nghệ và các ban, bộ, ngành liên quan để báo cáo, đề xuất Chính phủ, Lãnh đạo Chính phủ các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm để thúc đẩy ngành công nghệ chiến lược phát triển AI và bán dẫn, tạo ra những đóng góp lớn giúp Việt Nam tăng trưởng từ 8% trở lên và hướng tới tăng trưởng 2 con số trong giai đoạn phát triển quan trọng tới đây.
Việt Nam hiện là một trong những quốc gia có nền kinh tế số phát triển nhanh nhất Đông Nam Á, có vị trí địa chính trị chiến lược, có lực lượng lao động trẻ dồi dào am hiểu công nghệ, cơ sở hạ tầng được đầu tư ngày càng hiện đại, thu hút ngày càng nhiều các tập đoàn công nghệ lớn trên thế giới, đặc biệt trong lĩnh vực công nghiệp bán dẫn và AI.
Thứ trưởng Nguyễn Đức Tâm cũng đề nghị các đối tác, các chủ thể trong hệ sinh thái bán dẫn và AI trong và ngoài nước hợp tác chặt chẽ hơn nữa để cùng tiến xa hơn và cùng đưa Việt Nam trở thành một mắt xích quan trọng trong chuỗi cung ứng bán dẫn, AI toàn cầu.
