Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao

Với cách tiếp cận đồng bộ, sáng tạo và linh hoạt, ngành nông nghiệp tỉnh Đồng Tháp đang từng bước hình thành hệ sinh thái sản xuất nông nghiệp xanh, hiện đại, có khả năng cạnh tranh cao trên thị trường trong và ngoài nước.

Với vị trí địa lý thuận lợi và điều kiện tự nhiên ưu đãi, Đồng Tháp là một trong những địa phương có thế mạnh nông nghiệp nổi bật tại Đồng bằng sông Cửu Long. Nhìn nhận rõ vai trò nền tảng của sản phẩm chủ lực trong định hình chiến lược phát triển nông nghiệp, ngành Nông nghiệp tỉnh đã xác định 3 nhóm sản phẩm cốt lõi:

Lúa gạo chất lượng cao, phát thải thấp; trái cây đặc sản có giá trị kinh tế; thủy sản nước ngọt, trong đó nổi bật là cá tra. Đây đều là những mặt hàng có quy mô sản xuất lớn, có vùng chuyên canh ổn định, được cấp mã số vùng trồng, vùng nuôi và đã tạo dựng được thương hiệu trên thị trường trong và ngoài nước.

Những năm qua, Đồng Tháp đã có những chuyển biến tích cực trong việc xây dựng chuỗi giá trị cho từng nhóm sản phẩm. Lúa gạo được tổ chức sản xuất theo vùng lớn, áp dụng đồng bộ quy trình canh tác tiết kiệm nước và giảm phát thải, gắn với liên kết tiêu thụ ổn định qua doanh nghiệp. Đây là tiền đề quan trọng để tỉnh tham gia Đề án quốc gia về phát triển 1 triệu hecta lúa chất lượng cao, phát thải thấp.

Với nhóm cây ăn trái, đặc biệt là các loại trái có tiềm năng xuất khẩu như: Xoài, sầu riêng, chanh dây, dứa, nhãn, tỉnh đã chủ động cấp mã số vùng trồng, chuẩn hóa quy trình canh tác theo yêu cầu thị trường quốc tế. Nhiều sản phẩm được xuất khẩu chính ngạch sang các thị trường lớn như: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc và châu Âu. Đồng thời, tỉnh cũng chú trọng phát triển thương hiệu và chỉ dẫn địa lý để nâng cao giá trị nông sản.

Lĩnh vực thủy sản, trong đó cá tra là chủ lực, đã được quy hoạch vùng nuôi tập trung và từng bước hình thành chuỗi khép kín từ con giống, vùng nuôi, thu hoạch, chế biến đến xuất khẩu. Đồng Tháp hiện là một trong những trung tâm sản xuất cá tra lớn của cả nước, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành hàng thủy sản trên thị trường quốc tế.

Ngành Nông nghiệp Đồng Tháp tiếp tục xác định phát triển chuỗi giá trị là nhiệm vụ trọng tâm để nâng cao giá trị nông sản, với định hướng: Xây dựng và phát triển thương hiệu mạnh cho các sản phẩm chủ lực, gắn với tiêu chuẩn chất lượng và an toàn thực phẩm.

Đồng thời, tỉnh sẽ đẩy mạnh đầu tư vào hạ tầng chế biến, bảo quản sau thu hoạch và logistics nông sản nhằm giảm thất thoát và nâng cao giá trị gia tăng.

Việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ cao, thương mại điện tử và hoàn thiện cơ sở dữ liệu vùng sản xuất sẽ là trọng tâm trong lộ trình xây dựng nền nông nghiệp hiện đại và bền vững.

Phát triển nông nghiệp sinh thái

Tại Hội thảo “Thúc đẩy nông nghiệp sinh thái và chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường đa dạng sinh học và cải thiện sinh kế” diễn ra mới đây tại Đồng Tháp, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Tháp Nguyễn Thành Diệu cho rằng, phát triển nông nghiệp sinh thái là con đường tất yếu để hướng tới một nền nông nghiệp bền vững, hài hòa giữa lợi ích kinh tế và bảo vệ môi trường.

Ông Diệu cho rằng, Đồng Tháp đang chuyển mạnh từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp, lấy nông dân làm trung tâm, hợp tác xã và doanh nghiệp làm trụ cột, khoa học – công nghệ làm động lực then chốt.   

Ông Nguyễn Thành Diệu khẳng định, Đồng Tháp sẽ tiếp tục đồng hành cùng nông dân và doanh nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để mở rộng các mô hình canh tác bền vững, thân thiện với môi trường.

Tỉnh hướng đến mục tiêu vừa bảo đảm an ninh lương thực, vừa nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần xây dựng hình ảnh Đồng Tháp là địa phương đi đầu trong chuyển đổi nông nghiệp sinh thái, gắn kết giữa khoa học công nghệ và đời sống sản xuất ở nông thôn.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan khẳng định, nông nghiệp sinh thái không chỉ là một phương thức canh tác, đó là cách chúng ta biết lắng nghe và tôn trọng thiên nhiên. Đó là tầm nhìn dài hạn để Việt Nam thực hiện các cam kết toàn cầu về biến đổi khí hậu, hướng tới phát thải ròng bằng “0” vào năm 2050 và “gieo trồng” tương lai cho con cháu mai sau.    

Để con đường nông nghiệp sinh thái lan tỏa sâu rộng, ông Lê Minh Hoan cho rằng, hãy đặt người nông dân ở vị trí trung tâm; kết hợp khéo léo giữa tri thức bản địa với khoa học công nghệ; huy động mọi nguồn lực xã hội; mở rộng hợp tác và liên kết vùng.

Trong khuôn khổ hội thảo, tọa đàm với chủ đề “Con đường nông nghiệp sinh thái - Từ tri thức bản địa đến thị trường xanh” nhiều ý kiến cho rằng quá trình chuyển đổi từ canh tác truyền thống sang canh tác sinh thái, bền vững gặp không ít khó khăn. Đó là thách thức trong việc thay đổi tập quán sản xuất lâu đời, thiếu kỹ thuật, vốn đầu tư ban đầu và nhận thức còn hạn chế của người dân.

Tuy nhiên, nếu có sự đồng hành chặt chẽ giữa chính quyền, nhà khoa học và doanh nghiệp, cùng với tâm huyết từ người thực hiện, công tác tuyên truyền hiệu quả sẽ giúp nâng cao nhận thức và sự chủ động của nông dân.   

Các chuyên gia nhận định, nông nghiệp sinh thái là xu thế tất yếu, bởi thị trường trong nước và quốc tế ngày càng ưu tiên tiêu dùng thực phẩm sạch, hữu cơ. Đặc biệt, thị trường quốc tế có nhu cầu rất lớn với các sản phẩm sản xuất theo hướng sinh thái, bền vững.

Để khai thác tốt tiềm năng này, Việt Nam nói chung và Đồng Tháp nói riêng cần phát triển các chương trình chỉ dẫn địa lý, xây dựng thương hiệu và tăng cường xúc tiến thương mại cho các sản phẩm nông nghiệp đặc thù, chất lượng cao.