Vượt qua biến động

Báo cáo Cập nhật ngành Ngân hàng của SSI Research cho thấy, lợi nhuận trước thuế quý III/2025 của các ngân hàng đạt 74,9 nghìn tỷ đồng, tăng 23% so cùng kỳ và gần đi ngang theo quý. Trong 9 tháng, lợi nhuận toàn hệ thống đạt 216,4 nghìn tỷ đồng, hoàn thành 73% dự báo cả năm. Diễn biến này phản ánh nền so sánh thấp của năm trước, song cũng cho thấy sự phân hóa rõ rệt giữa từng ngân hàng.

Động lực nổi bật nhất vẫn đến từ tín dụng. Tăng trưởng tín dụng lũy kế đạt 14,6% từ đầu năm, mức cao nhất trong 9 tháng giai đoạn 2017-2025. Nhóm ngân hàng thương mại cổ phần giữ vai trò dẫn dắt, tuy nhiên các ngân hàng quốc doanh đã rút ngắn khoảng cách khi Vietcombank lấy lại đà tăng và VietinBank duy trì tăng trưởng hai chữ số. VPBank, Techcombank, ACB và MB nằm trong nhóm tăng tín dụng mạnh nhất.

Chất lượng tài sản có dấu hiệu ổn định dù vẫn phân hóa. Tổng nợ xấu tăng nhẹ 1,5% so với quý trước, chủ yếu tại một số ngân hàng có đặc thù danh mục tín dụng nhiều biến động như MB hay HDBank.

Nhóm các ngân hàng như ACB, VIB, VPBank, Vietinbank và BIDV ghi nhận cải thiện nợ xấu. Tỷ lệ bao phủ nợ xấu toàn hệ thống tăng lên 93,7%, trong khi chi phí tín dụng bình quân giảm nhẹ xuống 1,13%, cho thấy xu hướng thận trọng nhưng kiểm soát tốt rủi ro của hệ thống.

Biên lãi ròng (NIM) tiếp tục chịu sức ép, giảm 4 điểm cơ bản trong quý III, phản ánh cạnh tranh huy động gia tăng. Tuy nhiên, nếu loại bỏ biến động bất thường tại một số ngân hàng, NIM cơ bản gần như đi ngang ở mức 3,02%.

SSI Research đánh giá NIM đang tiến gần vùng đáy và có thể giữ ổn định trong quý IV, sau đó phục hồi nhẹ trong năm 2026 khi lãi suất cho vay điều chỉnh theo mặt bằng mới.

Một điểm sáng nổi bật là đóng góp từ thu nhập ngoài lãi. Mảng kinh doanh ngoại hối tăng 23%, trong khi lợi nhuận từ chứng khoán kinh doanh và đầu tư tăng tới 33 lần so cùng kỳ, nhờ thị trường chứng khoán tăng mạnh. Các công ty chứng khoán trực thuộc ngân hàng như tại ACB, Techcombank, VPBank ghi nhận kết quả kỷ lục, tạo động lực quan trọng cho tăng trưởng chung.

Định giá điều chỉnh, cơ hội xuất hiện ở nhóm ngân hàng đầu tàu

Theo SSI Research, triển vọng ngành trong quý IV/2025 và năm 2026 tiếp tục tích cực nhờ 4 yếu tố: Tín dụng duy trì tốc độ cao, chất lượng tài sản cải thiện, NIM ổn định trở lại và thu hồi nợ xấu phục hồi khi Luật Các tổ chức tín dụng sửa đổi có hiệu lực từ tháng 10/2025. Lợi nhuận toàn ngành dự báo tăng 15% trong năm 2025 và tăng tốc lên 18% trong năm 2026.

Mặt bằng định giá đã điều chỉnh đáng kể. Hệ số P/B trượt của các ngân hàng giảm từ đỉnh 1,84 lần xuống còn 1,53 lần (tính đến 3/11/2025), thấp hơn trung bình 5 năm (1,65 lần). Trong khi đó, P/B dự phóng 2026 chỉ còn 1,28 lần, mở ra cơ hội cho các nhà đầu tư dài hạn trong bối cảnh ROE toàn ngành kỳ vọng đạt 18%.

Trong nhóm cổ phiếu tiêu biểu, một số mã được SSI Research duy trì khuyến nghị tích cực:

Techcombank (TCB): Tín dụng tăng mạnh 6,1% quý III; thu nhập ngoài lãi cải thiện nhờ công ty chứng khoán Techcom Securities. Dự báo lợi nhuận 2026 tăng 19%. Định giá hợp lý với P/B dự phóng 2026 ở mức 1,24 lần.

MBBank (MBB): Duy trì tốc độ tăng tín dụng và hiệu quả sinh lời cao (ROE khoảng 22%). Ngân hàng ghi nhận một số biến động nợ tái cơ cấu nhưng dự kiến được phân loại lại nhóm 1 trong quý IV.

VietinBank (CTG): Giữ đà tăng trưởng mạnh, lợi nhuận dự báo tăng 23,5% năm 2026. Định giá P/B 2026 chỉ 1,29 lần, đứng trong nhóm hấp dẫn nhất.
HDBank (HDB): Tăng trưởng lợi nhuận ổn định nhờ mảng tài chính tiêu dùng và cho vay doanh nghiệp nhỏ. Dù nợ xấu tăng do giao dịch bán nợ, nền tảng lợi nhuận dự kiến phục hồi từ quý IV.

VPBank (VPB): Lợi nhuận quý III vượt kỳ vọng, tín dụng tăng 8,3%. Thu nhập từ chứng khoán và công ty con tạo điểm nhấn. Lợi nhuận 2026 dự kiến tăng mạnh 26,6%.

So với khối ngân hàng quốc doanh, nhóm cổ phần có triển vọng lợi nhuận và định giá hấp dẫn hơn, nhưng rủi ro phân hóa cũng lớn hơn. Các ngân hàng quốc doanh như Vietcombank (VCB) và BIDV (BID) tiếp tục đóng vai trò nền tảng của ngành, hỗ trợ sự ổn định của hệ thống trong bối cảnh tín dụng mở rộng nhanh.