Nền móng phát triển tài chính số

Phát biểu tại Diễn đàn Thúc đẩy Trung tâm tài chính quốc tế TP. Hồ Chí Minh - Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp, ông Anirban Roy, Senior Partner của InnoLab Asia khẳng định, hình thành và phát triển Trung tâm tài chính quốc tế (IFC) là xu thế tất yếu của một nền kinh tế hội nhập, nơi mà công nghệ, tài chính và quản trị kết nối để tạo ra giá trị mới.

Việt Nam đang đóng vai trò tiên phong trong khu vực Đông Nam Á với định hướng phát triển IFC tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, phù hợp chiến lược quốc gia về công nghiệp công nghệ số và tài chính số bền vững.

Ông Võ Đức Anh - Phó Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo Đà Nẵng nhấn mạnh, yêu cầu cấp thiết của việc xây dựng hệ sinh thái tài chính số bền vững dựa trên blockchain và AI.

Ông Võ Đức Anh cho rằng, thành công của IFC phụ thuộc vào ba yếu tố then chốt: Chính sách linh hoạt, hạ tầng dữ liệu mở và hệ sinh thái khởi nghiệp - đầu tư năng động, những yếu tố này góp phần đưa Việt Nam trở thành IFC dựa trên đổi mới sáng tạo.

Với ông Trần Huyền Dinh - Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech VBA cho rằng, Việt Nam đang bước vào giai đoạn quan trọng để phát triển IFC theo hướng số hóa toàn diện.  

Kinh nghiệm từ các mô hình quốc tế như: Hồng Kông, Singapore và Dubai cho thấy, yếu tố quyết định thành công không nằm ở ưu đãi thuế hay vị trí địa lý, mà ở năng lực thể chế, khung pháp lý linh hoạt và hệ thống công nghệ tuân thủ (regtech) được triển khai thống nhất.

Theo Chỉ số Trung tâm tài chính toàn cầu lần thứ 38 (GFCI 38) công bố vào tháng 9/2025, so với các trung tâm hàng đầu khu vực, TP. Hồ Chí Minh hiện đạt 664 điểm, xếp thứ 95/120 trung tâm tài chính toàn cầu, vượt Bangkok (657 điểm) nhưng còn khoảng cách lớn với Hồng Kông (764 điểm) và Singapore (762 điểm).

Đồng thời, Việt Nam cũng cần kết hợp linh hoạt giữa chính sách, công nghệ và thị trường để hình thành hệ sinh thái tài chính số đồng bộ. TP. Hồ Chí Minh có thể kế thừa kinh nghiệm quốc tế để xây dựng cơ chế thử nghiệm linh hoạt, giúp doanh nghiệp đổi mới nhưng vẫn bảo đảm quản lý an toàn.  

Ngoài ra, Nghị quyết số 222/2025/QH15 của Quốc hội về xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế tại TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, cùng Nghị quyết số 05/2025/NQ-CP của Chính phủ về triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa, đang đặt nền móng thể chế cho giai đoạn phát triển mới của tài chính số Việt Nam.

Trên cơ sở đó, việc chuẩn hóa tiêu chuẩn kỹ thuật cho tài sản số, ứng dụng công nghệ giám sát theo thời gian thực, tăng cường minh bạch dữ liệu sẽ là điều kiện để hình thành một IFC bền vững.

Thời điểm thuận lợi để phát triển Trung tâm tài chính quốc tế 

Tại phiên thảo luận với chủ đề Cơ hội và thách thức cho doanh nghiệp tại Trung tâm tài chính quốc tế TP. Hồ Chí Minh, ông Will Ross, Giám đốc Marketing và Phân phối Dragon Capital nhận định, Việt Nam đang ở thời điểm thuận lợi để phát triển IFC, khi nền kinh tế duy trì tăng trưởng ổn định và thị trường vốn ngày càng hoàn thiện.   

Ông Will Ross cũng cho rằng, yếu tố quyết định đối với dòng vốn toàn cầu không chỉ là lợi nhuận, mà là độ tin cậy của thị trường.

Ông dẫn chứng từ kinh nghiệm của Dragon Capital trong việc đề xuất xây dựng Quỹ hoán đổi danh mục (ETF) tài sản số đầu tiên tại Việt Nam với sự cố vấn chuyên môn từ VBA, dựa trên các tài sản truyền thống được mã hóa như cổ phiếu và trái phiếu là minh chứng cho tiềm năng phát triển thị trường vốn minh bạch và số hóa tại Việt Nam.   

Theo ông Will Ross, những sáng kiến như vậy nếu được triển khai trong khuôn khổ pháp lý ổn định sẽ giúp TP. Hồ Chí Minh hình thành IFC hiện đại, kết nối hiệu quả giữa tài chính truyền thống và kinh tế số.

Theo ông Trần Huy Vũ - Đồng sáng lập Kyber Network cho rằng, các IFC không chỉ là không gian cho hoạt động ngân hàng hay đầu tư, mà còn tạo cơ hội để doanh nghiệp công nghệ tham gia phát triển các dịch vụ tài chính số. Sự thành công của IFC sẽ phụ thuộc vào khả năng phối hợp giữa chính sách, công nghệ và doanh nghiệp trong việc hình thành hệ sinh thái dịch vụ đồng bộ, minh bạch và hiệu quả.

Với góc nhìn của ông Lê Anh Quốc, Giám đốc Vận hành AlphaTrue Solutions cho rằng, vấn đề quan trọng nhất là việc thiết kế khung thử nghiệm (sandbox) chặt chẽ, có sự phối hợp giữa cơ quan quản lý và doanh nghiệp. Sandbox không chỉ là nơi thử nghiệm công nghệ, mà còn là môi trường kiểm định năng lực tuân thủ.

Các doanh nghiệp công nghệ mong muốn TP. Hồ Chí Minh sẽ sớm xây dựng một khuôn khổ tương tự, cho phép doanh nghiệp Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị của IFC ngay từ giai đoạn đầu.  

Ông Lê Anh Quốc cũng khẳng định, các nền tảng fintech nội địa như Basal Pay có thể đóng vai trò cầu nối giữa hệ thống tài chính truyền thống và thị trường tài sản số, qua đó tăng tính kết nối và hiệu quả dòng vốn trong nước.