IPO trở thành điểm nhấn của thị trường 2025

Trong 9 tháng năm 2025, thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến những bước chuyển tích cực cả về quy mô lẫn chất lượng. Chỉ số VN-Index tăng hơn 30%, thanh khoản gấp đôi, thậm chí gấp ba so với cùng kỳ. Không chỉ phản ánh niềm tin của nhà đầu tư, những con số này còn mở ra một xu hướng nổi bật: sự trở lại mạnh mẽ của các đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO).

Theo ông Phan Lê Thành Long - người sáng lập và CEO của AFA Group, bức tranh IPO năm nay hoàn toàn khác so với năm 2024, khi cả năm chỉ có một doanh nghiệp lên sàn. Bước sang 2025, hàng loạt doanh nghiệp đã chủ động coi chứng khoán là kênh dẫn vốn chiến lược thay thế cho tín dụng ngân hàng vốn chiếm ưu thế suốt nhiều năm qua.

“TCBS đã IPO thành công, mở màn cho làn sóng mới và thị trường đang chờ đón những doanh nghiệp lớn khác tiếp nối”, ông Long cho biết.

Đáng chú ý, nhiều công ty niêm yết cũng thúc đẩy kế hoạch đại chúng hóa và IPO các công ty con, góp phần đa dạng hóa sản phẩm và tạo thêm lựa chọn cho nhà đầu tư. Đây không chỉ là cơ hội huy động vốn dài hạn, bền vững cho doanh nghiệp, mà còn đánh dấu sự thay đổi tư duy: từ phụ thuộc vào ngân hàng sang chủ động khai thác tiềm năng của thị trường vốn.

Song hành với làn sóng IPO, bản thân doanh nghiệp niêm yết cũng nâng cao tiêu chuẩn quản trị và minh bạch thông tin. Việc công bố thông tin song ngữ bằng tiếng Anh từ đầu năm 2025, theo quy định mới tại Thông tư 68/2024/TT-BTC của Bộ Tài chính, đã giúp thị trường tiệm cận chuẩn mực quốc tế, gia tăng sức hút với nhà đầu tư ngoại.

Cùng với đó, Thông tư 25/2025/TT-NHNN của Ngân hàng Nhà nước tạo thuận lợi cho nhà đầu tư nước ngoài mở tài khoản, còn Quyết định 2014/QĐ-TTg ngày 12/9/2025 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam và Nghị định 245/2025/NĐ-CP ngày 11/9/2025 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 155/2020/NĐ-CP 5 tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý. Sự đồng bộ này góp phần nâng cao chất lượng hàng hóa trên sàn, củng cố niềm tin cho cả nhà đầu tư trong và ngoài nước.

“Trong 9 tháng qua, chúng ta đã chứng kiến sự cộng hưởng giữa nỗ lực của cơ quan quản lý, của doanh nghiệp và sự trưởng thành của nhà đầu tư. Đó chính là nền tảng cho một thị trường chứng khoán vững mạnh,” ông Phan Lê Thành Long nhấn mạnh.

Doanh nghiệp tỷ đô và mục tiêu thu hút vốn ngoại

Ở góc nhìn so sánh, Ông Nguyễn Anh Khoa - Giám đốc Phân tích Agriseco cho rằng, dù số lượng cổ phiếu niêm yết tại Việt Nam khá phong phú, song quy mô doanh nghiệp lớn vẫn hạn chế. Trong khi đó, khẩu vị của nhà đầu tư quốc tế thường ưu tiên những doanh nghiệp đầu ngành, có vốn hóa tỷ đô. Vì vậy, việc nâng số lượng doanh nghiệp tỷ đô trở lên là điều kiện cần để Việt Nam thu hút dòng vốn ngoại bền vững.

Chuyên gia của Agriseco cũng chỉ ra, bên cạnh câu chuyện IPO, như trường hợp Vinpearl hay TCBS vừa qua, và nhiều "bom tấn" IPO được chờ đón sắp tới như của VPS, VPBankS..., nhiều doanh nghiệp cũng đang tích cực chuyển sàn từ UPCoM lên HOSE hoặc HNX. Đây là bước đi quan trọng giúp họ tiếp cận nhiều hơn với dòng vốn quốc tế, đồng thời đủ điều kiện gia nhập các rổ chỉ số lớn như VN30, VN100 hay VN Diamond, vốn là “đích ngắm” của các quỹ chủ động và thụ động nước ngoài.

“Khi đó, doanh nghiệp sẽ có khả năng thu hút dòng vốn lớn từ cả quỹ chủ động lẫn quỹ thụ động nước ngoài. Đây là một bước tiến quan trọng để thị trường chứng khoán Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh và khả năng hội nhập”, ông Anh Khoa nhận định.

Sự bùng nổ của IPO trong năm 2025 không chỉ đem lại sinh khí mới cho thị trường chứng khoán, mà còn thể hiện sự dịch chuyển cơ bản của doanh nghiệp trong việc tìm kiếm vốn dài hạn. Song song với đó, quá trình cải thiện chất lượng quản trị, hoàn thiện khung pháp lý và nỗ lực nâng hạng thị trường đang tạo dựng nền tảng vững chắc.

Trong bối cảnh này, IPO không chỉ là kênh huy động vốn cho doanh nghiệp, mà còn là “thước đo” phản ánh sức khỏe, độ sâu và tính hấp dẫn của thị trường chứng khoán Việt Nam trên hành trình hội nhập quốc tế.