Kỷ niệm 25 năm hành động nhằm chấm dứt các hình thức lao động trẻ em

Sự kiện này một lần nữa khẳng định nỗ lực bền bỉ của Việt Nam trong công tác chăm sóc và bảo vệ trẻ em, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và xã hội bao trùm và bền vững, phù hợp với các tiêu chuẩn lao động quốc tế.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm “25 năm hành động nhằm Xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất – Nhìn lại và Định hướng tương lai” diễn ra sáng nay 17/12 tại Hà Nội, bà Sinwon Park, Giám đốc Quốc gia ILO tại Việt Nam cho biết kể từ khi phê chuẩn Công ước số 182 vào năm 2000, Việt Nam đã đạt được nhiều bước tiến quan trọng trong công tác phòng ngừa và chấm dứt lao động trẻ em, bao gồm cả các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất.

Thông qua việc hoàn thiện khuôn khổ pháp lý, triển khai các chương trình quốc gia và tăng cường phối hợp giữa các ngành, và tại các cấp, Việt Nam đã củng cố hệ thống bảo vệ trẻ em, mở rộng cơ hội tiếp cận giáo dục và tăng cường việc theo dõi, giám sát tình trạng trẻ em tham gia các hoạt động kinh tế. Với vai trò là Quốc gia Tiên phong trong Liên minh 8.7, Việt Nam tiếp tục cho thấy sự chủ động và tinh thần trách nhiệm của quốc gia trong nỗ lực toàn cầu nhằm chấm dứt lao động trẻ em.

Lễ kỷ niệm: “25 năm hành động nhằm Xóa bỏ các hình thức lao động trẻ em tồi tệ nhất – Nhìn lại và Định hướng tương lai”

Một động lực quan trọng tạo nên những kết quả này là Chương trình Quốc gia về Phòng ngừa và Giảm thiểu Lao động Trẻ em giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030, với trọng tâm là phòng ngừa, phát hiện sớm và xây dựng các giải pháp bền vững cho các nhóm trẻ dễ bị tổn thương. Chương trình gắn kết chặt chẽ công tác phòng ngừa lao động trẻ em với các chính sách về giáo dục, giảm nghèo, an sinh xã hội và việc làm, qua đó hình thành một cách tiếp cận toàn diện nhằm bảo vệ quyền trẻ em.

Những tiến bộ rõ rệt trong hoạch định chính sách dựa trên bằng chứng đã được ghi nhận. Theo các cuộc điều tra quốc gia do Cục Thống kê (Bộ Tài chính) thực hiện với sự hỗ trợ của ILO, tỷ lệ trẻ em tham gia các hoạt động kinh tế đã giảm từ 9,1% năm 2018 xuống còn 3,5% vào năm 2023. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng 94.300 trẻ em đang làm các công việc có tính chất nguy hiểm, và gần 12 trên mỗi 100 trẻ em trong lao động trẻ em phải đối mặt với các rủi ro ảnh hưởng đến sức khỏe.

Bên cạnh đó, việc tăng cường phối hợp giữa các bộ, ngành và chính quyền địa phương đã đóng vai trò then chốt. Các cơ chế phối hợp liên ngành được củng cố đã hỗ trợ hiệu quả hơn cho công tác thanh tra lao động, thực thi pháp luật và các dịch vụ hỗ trợ, chuyển tuyến đối với trẻ em có nguy cơ. Nhiều hoạt động nâng cao năng lực đã giúp cải thiện nhận thức của thanh tra lao động, cán bộ địa phương, người sử dụng lao động và cộng đồng về trách nhiệm pháp lý cũng như tầm quan trọng của bảo vệ trẻ em.

Theo bà Nguyễn Thị Nga, Phó Cục Trưởng Cục Bà mẹ và Trẻ em, Bộ Y tế, trong thời gian tới, việc chấm dứt lao động trẻ em đòi hỏi sự quan tâm và giám sát thường xuyên, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập sâu vào các chuỗi cung ứng. Trẻ em trong các hộ gia đình dễ bị tổn thương - chịu tác động của nghèo đói, di cư, biến đổi khí hậu, việc làm phi chính thức và hạn chế trong tiếp cận dịch vụ - sẽ tiếp tục là nhóm ưu tiên trong các nỗ lực can thiệp.

Theo các chuyên gia, để hiện thực hóa mục tiêu chung này và thúc đẩy đạt được mục tiêu tăng trưởng kinh tế chất lượng cao, Việt Nam cần tiếp tục đặt trọng tâm vào việc bảo vệ các quyền cơ bản của trẻ em thông qua các chương trình tiếp cận lồng ghép, bao gồm cả giáo dục và an sinh xã hội.

Tại Lễ kỷ niệm, đại diện ILO, Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc (UNICEF) và Liên Hợp Quốc tại Việt Nam tái khẳng định cam kết đồng hành cùng Việt Nam trong việc triển khai các chương trình quốc gia và tăng cường thực thi pháp luật lao động và xã hội. Trong bối cảnh Việt Nam đang xây dựng Chương trình quốc gia về phòng ngừa và giảm thiểu lao động trẻ em giai đoạn 2026-2030, dấu mốc 25 năm này là cơ hội quan trọng để thúc đẩy nhanh hơn nữa tiến trình thực hiện Mục tiêu Phát triển Bền vững 8.7 - chấm dứt lao động trẻ em dưới mọi hình thức.