Khánh Hòa bứt phá trên hành trình xây dựng nông thôn mới

Thu Hường

Chương trình xây dựng nông thôn mới đã và đang tạo nên diện mạo mới cho vùng quê Khánh Hòa, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của người dân, đồng thời khẳng định sự đồng lòng, chung sức của cả hệ thống chính trị và cộng đồng.

Diện mạo làng quê khởi sắc, hạ tầng và dịch vụ xã hội nhiều đổi thay

Thực hiện phong trào “Cả nước chung sức xây dựng nông thôn mới”, Khánh Hòa đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, huy động được sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và toàn thể nhân dân với nhiều thành quả đáng ghi nhận. Tính đến cuối tháng 6/2025, toàn tỉnh có 106/137 xã đạt chuẩn nông thôn mới, trong đó 50 xã đạt chuẩn nâng cao và 3 xã được công nhận kiểu mẫu. Ba huyện Diên Khánh, Ninh Phước, Ninh Hải cũng đã được công nhận đạt chuẩn huyện nông thôn mới.

Diện mạo nông thôn mới tại xã Thành Hải, Khánh Hòa ngày càng khang trang, hiện đại
Diện mạo nông thôn mới tại xã Thành Hải, Khánh Hòa ngày càng khang trang, hiện đại

Sau sáp nhập chính quyền địa phương hai cấp, qua rà soát theo quy định mới của Văn phòng Điều phối nông thôn mới Trung ương, Khánh Hòa hiện có 28/48 xã đạt chuẩn nông thôn mới và 4 xã đạt chuẩn nâng cao. Dù số lượng có thay đổi do điều chỉnh, nhưng kết quả thực chất vẫn cho thấy bức tranh phát triển tích cực và sự chuyển mình rõ nét của nông thôn.

Những đổi thay này hiện hữu trong từng góc nhỏ của làng quê. Tại xã Tân Định, những con đường đất lầy lội trước đây nay đã được bê tông hóa, thắp sáng, trở thành những “tuyến đường không rác” và “tuyến đường hoa” rực rỡ sắc màu. Người dân không chỉ có đường đi thuận tiện hơn mà còn thêm ý thức giữ gìn cảnh quan môi trường sạch đẹp. Ở thôn Xuân Phú 2, xã Suối Hiệp, đời sống bà con được nâng cao khi cơ sở hạ tầng được đầu tư đồng bộ, từ điện, đường, trường, trạm cho đến hệ thống nước sạch và khu sinh hoạt cộng đồng.

Để có được kết quả trên, ông Nguyễn Duy Quang, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa cho biết, tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp đồng bộ và sáng tạo. Bên cạnh nguồn vốn từ ngân sách nhà nước, tỉnh đã tích cực kêu gọi các doanh nghiệp, tổ chức từ thiện và đặc biệt là huy động đóng góp từ cộng đồng. Giai đoạn 2021 đến tháng 6/2025, địa phương đã huy động hơn 152 tỷ đồng từ các nguồn lực này, cho thấy sự đồng thuận và chung tay của toàn xã hội trong công cuộc xây dựng quê hương. Nguồn lực này được sử dụng hiệu quả để xây dựng trường học, trạm y tế, kênh mương, công trình công cộng, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển.

Không chỉ dừng ở hạ tầng, chương trình nông thôn mới còn hướng đến nâng cao chất lượng dịch vụ xã hội. Lĩnh vực giáo dục và y tế cải thiện rõ rệt, đóng góp vào sự phát triển toàn diện của nông thôn. Đến tháng 5/2025, 100% xã trên địa bàn tỉnh đạt chuẩn quốc gia về y tế, tất cả trạm y tế xã đều có bác sĩ.

Trong giáo dục, toàn tỉnh đã đạt chuẩn phổ cập ở các bậc mầm non, tiểu học và trung học cơ sở. Những con số này khẳng định hành trình xây dựng nông thôn mới của Khánh Hòa là sự phát triển toàn diện, lấy con người làm trung tâm, nâng cao dân trí và chất lượng cuộc sống.

Phát triển kinh tế, nâng cao thu nhập, hướng tới nông thôn mới kiểu mẫu

Song song với xây dựng hạ tầng, chương trình nông thôn mới ở Khánh Hòa tập trung vào mục tiêu phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao thu nhập cho người dân. Đây được coi là yếu tố then chốt quyết định sự bền vững của chương trình.

Hàng loạt mô hình hợp tác xã, tổ hợp tác được hình thành và hoạt động hiệu quả như: HTX du lịch nông nghiệp tuần hoàn Organic Farm, HTX nông nghiệp Vạn Phú 3, HTX nông nghiệp xanh Khánh Trung, HTX trồng táo Cam Thành Nam… Các mô hình này không chỉ đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng, mà còn tổ chức sản xuất theo chuỗi giá trị từ trồng trọt, chế biến đến tiêu thụ. Qua đó, nông dân có việc làm ổn định, thu nhập được cải thiện, đời sống ngày càng khá giả hơn.

Mô hình trang trại bồ câu Pháp đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao ở thị xã Ninh Hòa
Mô hình trang trại bồ câu Pháp đạt tiêu chuẩn OCOP 4 sao ở thị xã Ninh Hòa

Đào tạo nghề và chuyển đổi sinh kế cũng được đẩy mạnh. Nhiều lớp dạy nghề về trồng cây ăn quả, chăn nuôi, đan lát, may mặc… được tổ chức, giúp bà con có thêm nghề phụ, giảm phụ thuộc vào nông nghiệp thuần túy. Từ đó, cơ cấu kinh tế nông thôn ngày càng đa dạng, mở ra nhiều cơ hội phát triển cho người dân.

Ngoài nông nghiệp, một số địa phương còn khai thác tiềm năng du lịch nông thôn gắn với văn hóa bản địa và cảnh quan tự nhiên. Mô hình “du lịch cộng đồng” bước đầu hình thành ở các vùng ven biển và miền núi, góp phần tạo nguồn thu mới cho nông thôn, đồng thời giữ gìn bản sắc văn hóa và bảo vệ môi trường.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, theo Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa, quá trình xây dựng nông thôn mới vẫn còn không ít thách thức. Việc duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí đã đạt cần sự nỗ lực liên tục. Một số địa phương gặp khó khăn trong huy động vốn xã hội hóa, đặc biệt là việc tìm đầu ra ổn định cho nông sản – yếu tố quyết định tính bền vững của sản xuất.

Hướng tới giai đoạn 2026–2030, tỉnh Khánh Hòa đặt mục tiêu cao hơn: xây dựng nông thôn mới nâng cao và nông thôn mới kiểu mẫu. Trọng tâm sẽ là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong sản xuất nông nghiệp, mở rộng các mô hình nông nghiệp thông minh, nông nghiệp hữu cơ; đồng thời phát triển mạnh du lịch nông thôn, dịch vụ gắn với kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn. Song song đó, Khánh Hòa cũng chú trọng nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công, cải cách thủ tục để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho người dân và doanh nghiệp.

Mục tiêu cuối cùng là xây dựng vùng quê không chỉ giàu đẹp về vật chất mà còn văn minh về văn hóa, trở thành nơi đáng sống, nơi mỗi người dân đều tự hào gắn bó. Khánh Hòa hôm nay đã và đang khẳng định rằng nông thôn mới không chỉ là những con đường bê tông, những ngôi trường khang trang, mà còn là một phong trào làm thay đổi tư duy, lối sống và khát vọng vươn lên của cả cộng đồng.