Củng cố hệ thống chính trị cơ sở: Chìa khóa xây dựng nông thôn mới

Lan Hương

Xây dựng nông thôn mới không phải là một chiến dịch, mà là một hành trình dài hơi, đòi hỏi sự đồng bộ từ chính sách vĩ mô đến hành động cụ thể ở từng thôn, xóm. Trong hành trình ấy, hệ thống chính trị cơ sở, với đội ngũ cán bộ tận tâm và năng lực vững vàng, chính là trụ cột, là “cánh tay nối dài” của Đảng và Nhà nước, quyết định sự thành công của công cuộc kiến thiết quê hương.

Từ thách thức đến vai trò không thể thay thế

Xây dựng nông thôn mới là một nhiệm vụ toàn diện, bao gồm cả phát triển kinh tế, nâng cao đời sống văn hóa, xã hội, bảo vệ môi trường và giữ vững an ninh trật tự. Điều này đặt ra những yêu cầu mới và cao hơn đối với bộ máy cơ sở. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, ở nhiều nơi, hệ thống cơ sở vẫn còn những hạn chế nhất định. Năng lực lãnh đạo, quản lý của một bộ phận cán bộ chưa theo kịp sự phát triển, nguồn lực tại chỗ còn thiếu và yếu; cùng với đó, việc huy động sức dân đôi khi chưa thực sự hiệu quả. Những thách thức này đã và đang cản trở tiến độ và chất lượng của chương trình.

Thế nhưng, chính trong bối cảnh đó, vai trò của hệ thống cơ sở lại càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Đó là nơi trực tiếp lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của người dân, tháo gỡ những vướng mắc, bất cập từ thực tiễn và biến những chủ trương lớn thành những hành động cụ thể, thiết thực. Một hệ thống cơ sở vững mạnh không chỉ là nơi tổ chức thực hiện, mà còn là nơi khơi dậy và phát huy nội lực, biến người dân từ đối tượng thụ hưởng thành chủ thể của công cuộc đổi mới.

Cán bộ cơ sở phải là người khơi dậy và phát huy nội lực trong công cuộc xây dựng nông thôn mới
Cán bộ cơ sở phải là người khơi dậy và phát huy nội lực trong công cuộc xây dựng nông thôn mới

Bài học từ Bí thư Chi bộ người Dao

Sự thành công của chương trình nông thôn mới ở nhiều địa phương đã chứng minh một điều: Ở đâu có cán bộ tâm huyết, có bộ máy cơ sở đủ mạnh, ở đó công cuộc xây dựng nông thôn mới sẽ đạt được những thành tựu vượt bậc. Câu chuyện về Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Đặng Hiệu Linh, người dân tộc Dao, sinh sống tại thôn Khe Lầm, xã Lâm Ca, huyện Đình Lập (nay là xã Thái Bình, tỉnh Lạng Sơn) là một minh chứng điển hình cho vai trò của cán bộ cơ sở trong công cuộc xây dựng nông thôn mới.

Trước đây, Khe Lầm là nơi cuộc sống còn nhiều thiếu thốn, với 100% đồng bào Dao sinh sống và đường sá đi lại khó khăn. Tuy nhiên, từ khi được bà con tín nhiệm làm Trưởng thôn rồi Bí thư Chi bộ, anh Linh đã mang đến một luồng gió mới. Anh luôn xác định bản thân phải gương mẫu đi đầu, từ đó mới có thể vận động bà con làm theo. Trong phong trào xây dựng nông thôn mới, anh tích cực tuyên truyền về nội dung, ý nghĩa của phong trào bằng nhiều hình thức như: qua các buổi sinh hoạt chung; qua loa truyền thanh; chỉ đạo các đoàn thể trong thôn lập kế hoạch, tổ chức phân công, chia theo tổ, nhóm kiên trì đến từng gia đình tuyên truyền theo phương châm “mưa dầm thấm lâu”…

Anh Linh không chỉ tuyên truyền qua các buổi họp mà còn ứng dụng công nghệ thông tin, lập nhóm Zalo để tuyên truyền về phong trào xây dựng nông thôn mới, cập nhật thông tin, chia sẻ những kinh nghiệm, những việc làm hay. Đặc biệt, thực hiện phương châm “đảng viên đi trước, làng nước theo sau”, năm 2020, gia đình anh hiến trên 1.000 m2 đất để xây dựng 2 ngầm tràn giúp người dân đi lại thuận tiện hơn. Từ tấm gương đó, 11 hộ gia đình khác trong thôn cũng đã hiến hơn 3.200 m2 đất, cùng đóng góp tiền và ngày công, giúp xây dựng các công trình công cộng, góp phần đưa xã Lâm Ca đạt chuẩn nông thôn mới vào năm 2023.

Không chỉ tâm huyết với công việc chung, anh Linh còn là một tấm gương phát triển kinh tế tiêu biểu trên địa bàn. Thấy gia đình còn nhiều diện tích đất trống đồi núi trọc, anh đã mạnh dạn trồng thông, sau đó thêm trồng keo. Hiện nay, với gần 30 ha rừng trồng, gia đình anh thu về trên 400 triệu đồng mỗi năm từ nhựa thông và gỗ. Thành công của anh đã tạo động lực cho bà con trong thôn học hỏi. Nhiều hộ gia đình noi theo anh đã phát triển mô hình trồng rừng, mang lại thu nhập hàng tỷ đồng cho toàn thôn mỗi năm. Nhờ vậy, nhiều hộ gia đình đã thoát nghèo, vươn lên làm giàu. Tỷ lệ hộ nghèo ngày càng giảm qua các năm.

 Để xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vững mạnh

Từ bài học thành công của anh Đặng Hiệu Linh ở tỉnh Lạng Sơn, có thể thấy rõ, để củng cố hệ thống chính trị cơ sở, cần thực hiện đồng bộ, quyết liệt các giải pháp trên các trụ cột chính sau:

Một là, nâng cao chất lượng cán bộ. Đây là yếu tố then chốt, mang tính quyết định. Cần có các chương trình đào tạo, bồi dưỡng định kỳ, liên tục cập nhật kiến thức mới cho cán bộ cơ sở. Chú trọng đào tạo các kỹ năng mềm như: kỹ năng vận động quần chúng, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng lập kế hoạch, kỹ năng giải quyết vấn đề. Đặc biệt, cần có chính sách khuyến khích, tạo điều kiện cho những người trẻ, có trình độ, có năng lực về làm việc tại địa phương.

Hai là, phát huy dân chủ cơ sở và huy động sức dân. Xây dựng nông thôn mới phải lấy người dân làm trung tâm. Cán bộ cơ sở phải là người khơi dậy và phát huy nội lực, biến người dân từ đối tượng thụ hưởng thành chủ thể của công cuộc xây dựng nông thôn mới. Mọi chủ trương, chính sách phải được bàn bạc, công khai, dân chủ. Chỉ khi người dân được tham gia vào quá trình từ lập kế hoạch đến giám sát thực hiện, họ mới thấy được vai trò và trách nhiệm của mình, từ đó đồng lòng, chung tay đóng góp. Cần có những cơ chế, diễn đàn để người dân được bày tỏ ý kiến, phản biện và đóng góp ý tưởng.

Ba là, đổi mới phương thức lãnh đạo và quản lý. Tư duy lãnh đạo là yếu tố quyết định sự thành bại. Cần thay đổi phương thức làm việc, từ “quản lý” sang “phục vụ”, từ “áp đặt” sang “thuyết phục”. Cán bộ phải là người lắng nghe, thấu hiểu và giải quyết những vướng mắc, khó khăn của bà con một cách kịp thời. Bên cạnh đó, xây dựng một văn hóa làm việc chuyên nghiệp, đề cao trách nhiệm cá nhân, khuyến khích sự sáng tạo và đổi mới. Để người dân tin, cán bộ phải là người tiên phong, dám nghĩ dám làm, dám chịu trách nhiệm.

Bốn là, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số. Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0, việc ứng dụng công nghệ vào quản lý, điều hành tại cơ sở là một yêu cầu cấp thiết. Cần triển khai các hệ thống thông tin, các phần mềm quản lý để nâng cao hiệu quả công việc, giảm bớt thủ tục hành chính, giúp cán bộ cơ sở có thêm thời gian để đi sát dân, bám sát cơ sở. Chuyển đổi số trong sản xuất nông nghiệp cũng là một hướng đi cần được thúc đẩy mạnh mẽ, giúp nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.

Có thể thấy, hành trình xây dựng nông thôn mới không thể thành công nếu thiếu một bộ máy chính trị cơ sở đủ mạnh, đủ tâm huyết và đủ năng lực. Mỗi cán bộ cơ sở cần phải trở thành một “ngọn đuốc” thắp sáng niềm tin, một “đầu tàu” dẫn lối, biến những vùng đất khó khăn thành những miền quê đáng sống, phồn thịnh và văn minh.

Sự chuyển mình của hệ thống cơ sở không chỉ là thay đổi về năng lực, mà là sự thay đổi về tư duy, về cái tâm đối với công việc và đối với người dân. Đó chính là chìa khóa để nông thôn mới không chỉ thành công trong hiện tại, mà còn vững bước trong tương lai./.