Quản lý BHTN ở CHLB Đức

Chương trình BHTN ở Đức được triển khai từ năm 1927 và được cải cách vào năm 1969. Năm 2006, các dịch vụ cơ bản cho người thất nghiệp tiếp tục được mở rộng, với các chính sách giúp người thất nghiệp trở lại thị trường lao động và giảm mức trợ cấp nếu người thất nghiệp tái vi phạm việc không thực hiện các nghĩa vụ của mình. Một số trường hợp được tự nguyện tham gia BHTN.

Đối tượng tham gia BHTN hầu hết là người lao động làm công ăn lương nhưng không bao gồm công chức nhà nước và những người có thu nhập dưới 400/EUR/ tháng, những đối tượng này tham gia chương trình Hỗ trợ thất nghiệp. Đối tượng được tự nguyện tham gia BHTN bao gồm những người làm công việc chăm sóc cho người phụ thuộc, người tự tạo việc làm đạt tối thiểu 15 giờ/tuần, người làm việc ngoài nước Đức ở quốc gia không thuộc liên minh Châu Âu.

Ngoài các chế độ cơ bản, Quỹ BHTN còn chi trả trợ cấp ngắn hạn hay còn gọi là chương trình chia sẻ việc làm, được áp dụng nếu có cắt giảm lớn trong sản xuất, kinh doanh. Trong trường hợp này doanh nghiệp có thể phải chuyển một số nhân công tạm thời sang làm việc bán thời gian. Trợ cấp BHTN ngắn hạn sẽ bù lại một phần thu nhập bị mất do giảm giờ làm và có thể lên tới 60% số tiền lương ròng, hoặc bằng 67% trong trường hợp gia đình người lao động có con nhỏ. Người sử dụng lao động vẫn trả lương đầy đủ cho người lao động và khai nhận trợ cấp ngắn hạn tại văn phòng việc làm địa phương.

Cơ quan Việc làm liên bang là một hệ thống thống nhất từ Trung ương, đến vùng, đến các tỉnh và quận huyện quản lý tất cả các trường hợp hưởng trợ cấp, bù đắp cho thu nhập, hỗ trợ thất nghiệp, bồi thường trong trường hợp người sử dụng lao động mất khả năng thanh toán. Cơ quan này cung cấp kinh phí cho đào tạo, giới thiệu việc làm, tư vấn sử dụng lao động, xúc tiến đào tạo nghề, xúc tiến hội nhập lao động đối với người khuyết tật, trợ cấp duy trì và tạo việc làm...

Việc thu đóng BHTN do cơ quan BHYT thu tất cả các khoản đóng góp BHXH nói chung thực hiện và sau đó phân bổ phần đóng góp theo quy định và chuyển vào tài khoản của một trong mười văn phòng việc làm liên bang thuộc 10 vùng kinh tế. Đồng thời, các đơn vị Việc làm tại địa phương chịu trách nhiệm chi trả trợ cấp BHTN và hỗ trợ thất nghiệp cho cá nhân, và trả hỗ trợ ngắn hạn cho doanh nghiệp. Các chính sách chống thất nghiệp và hỗ trợ các nhóm đặc biệt được thực hiện như sau:

- Trợ cấp thôi việc và khi chủ doanh nghiệp mất khả năng thanh toán: Nếu một công nhân bị thôi việc do yêu cầu trong hoạt động doanh nghiệp thì có quyền hưởng trợ cấp thôi việc được tính bằng nửa tháng lương cho mỗi năm làm việc. Và trợ cấp được chi trả khi người sử dụng lao động mất khả năng thanh toán; phần này cũng do văn phòng việc làm liên bang quản lý.

- Liên kết với các chính sách thị trường lao động chủ động: Chương trình xúc tiến việc làm hướng tới mục tiêu đạt tỷ lệ có việc làm cao bằng cách cải thiện khả năng kiếm việc cho những người thất nghiệp và kết nối cung cầu trên thị trường lao động. Trong đó, BHTN là một phần của chương trình xúc tiến việc làm. Các văn phòng việc làm liên bang và địa phương cung cấp các dịch vụ cho cả người sử dụng lao động và người lao động như giới thiệu việc làm, đào tạo nghề, tư vấn khởi nghiệp, hỗ trợ đi lại và các chế độ ưu đãi với người sử dụng lao động như trợ cấp thuê nhân công đang thất nghiệp, hỗ trợ tuyển dụng.

Quản lý BHTN ở Thái Lan

Cuộc khủng hoảng tài chính Châu Á năm 1997 đã đưa kinh tế Thái Lan vào tình trạng trì trệ với tỷ lệ thất nghiệp rất cao. Xuất phát từ tình hình thực tế, Thái Lan đã xây dựng và triển khai chương trình BHTN cho người lao động. Chế độ BHTN của Thái Lan có một số đặc trưng sau:

- Về đối tượng và phạm vi áp dụng: Đối tượng tham gia BHTN chính là đối tượng tham gia BHXH, gồm tất cả các doanh nghiệp có sử dụng từ 1 người lao động trở lên.

- Về mức đóng góp: Đóng góp BHTN được thu kể từ 01/01/2004; người sử dụng lao động và người lao động hàng tháng đóng một mức như nhau cho Quỹ BHTN là 0,5% mức tiền lương, Nhà nước đóng 0,25% quỹ tiền lương;

- Về điều kiện hưởng BHTN: Đã đóng BHTN ít nhất 6 tháng trong vòng 15 tháng trước khi bị thất nghiệp; đăng ký thất nghiệp với cơ quan dịch vụ việc làm của Nhà nước; có khả năng làm việc và sẵn sàng làm việc khi được giới thiệu một việc làm phù hợp; tham gia các khóa đào tạo nghề được giới thiệu; Phải trình diện với cơ quan dịch vụ việc làm ít nhất 1 lần/một tháng; bị thất nghiệp không phải vì những lý do không hoàn thành nhiệm vụ được giao, có hành vi phạm tội chống lại người sử dụng lao động, cố ý gây thiệt hại cho người sử dụng lao động, vi phạm nghiêm trọng quy chế và kỷ luật lao động của người sử dụng lao động, bỏ làm 7 ngày liên tục mà không có lý do chính đáng, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người sử dụng lao động do bỏ làm, bị phạt tù, không hưởng lương hưu hàng tháng; được hưởng BHTN sau 8 ngày kể từ ngày bị mất việc đối với người sử dụng lao động cuối cùng.

- Về mức hưởng BHTN: người lao động có đóng BHTN bị sa thải được hưởng 50% tiền lương làm căn cứ đóng BHTN với thời gian hưởng không quá 180 ngày trong vòng 1 năm; người lao động có đóng BHTN mà tự ý bỏ việc được hưởng 30% tiền lương làm căn cứ đóng BHTN và hưởng không quá 90 ngày trong vòng 1 năm và tổng số ngày hưởng BHTN vì thất nghiệp tự nguyện không quá 180 ngày.

- Quy định về thất nghiệp: Chính phủ Thái Lan quy định, thất nghiệp không phải vì những lý do không hoàn thành nhiệm vụ được giao, có hành động vi phạm tội chống lại người sử dụng lao động, cố ý gây thiệt hại cho người sử dụng lao động, vi phạm nghiêm trọng quy chế và kỷ luật lao động của người sử dụng lao động, bỏ làm 7 ngày liên tục mà không có lý do chính đáng, gây thiệt hại nghiêm trọng cho người sử dụng lao động do bỏ làm, bị phạt tù, không hưởng lương hưu hàng tháng; được hưởng BHTN sau 8 ngày kể từ ngày bị mất việc đối với người sử dụng lao động cuối cùng.

- Về bộ máy quản lý BHTN: Bộ máy quản lý BHTN của Thái Lan do 03 cơ quan thuộc Bộ Lao động chịu trách nhiệm:

+ Cơ quan BHXH có trách nhiệm: Thực hiện thu đóng góp BHTN và quản lý các dữ liệu đóng góp BHTN; thẩm tra xác định điều kiện hưởng BHTN; kiểm tra quá trình đóng góp BHTN; thẩm tra xác định lý do chấm dứt việc làm, báo cáo đăng ký thất nghiệp và quá trình tìm việc làm của người lao động, ban hành quyết định hưởng TCTN, lưu số liệu vào hệ thống trực tuyến.

+ Cục Việc làm có trách nhiệm: Đăng ký người thất nghiệp để bố trí việc làm, tiếp nhận đơn xin hưởng BHTN, phỏng vấn, cung cấp tư vấn và bố trí việc làm tùy theo trình độ của người thất nghiệp, giới thiệu việc làm, phối hợp với Vụ Phát triển kỹ năng trong trường hợp người thất nghiệp có nhu cầu được đào tạo nghề, lưu số liệu và hệ thống trực tuyến.

+ Cục Phát triển kỹ năng có trách nhiệm: Triển khai các khóa đào tạo nghề cho người thất nghiệp, đánh giá các kết quả sau khi đào tạo, và lưu số liệu vào hệ thống trực tuyến.