Tại Diễn đàn Cấp cao Cố vấn Tài chính Việt Nam (VWAS 2025), ông Trần Vinh Quang, CFA - Tổng giám đốc Công ty Quản lý Quỹ Thiên Việt (TVAM) khẳng định, tiến trình nâng hạng thị trường chứng khoán, dù nhanh hay chậm, cũng không làm thay đổi xu hướng đi lên dài hạn. Đây là bối cảnh quan trọng để nhận diện những động lực mới của thị trường.

Xu hướng đi lên được củng cố

Theo ông Quang, trong môi trường lãi suất thấp, chứng khoán đang là kênh đầu tư hấp dẫn nhất cho nhiều đối tượng nhờ tính thanh khoản, linh hoạt và không đòi hỏi vốn lớn. Ngược lại, vàng kém thanh khoản, còn bất động sản sẽ chịu thêm chính sách thuế nhằm hạn chế đầu cơ. Vì vậy, chứng khoán được xem là kênh tích sản dài hạn, giúp nhà đầu tư phân bổ tài sản và tạo dựng nền tảng tài chính bền vững.

Một điểm đáng chú ý khác là tiến trình nâng hạng thị trường. Thay vì chỉ chờ đợi báo cáo phân loại của FTSE Russell công bố vào ngày 7/10 tới (theo giờ địa phương), ông Quang nhấn mạnh cần nhìn vào xu hướng cải cách dài hạn. Với quyết tâm của Chính phủ và Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN), việc nâng hạng chỉ là vấn đề thời gian. Nếu diễn ra sớm, đây sẽ là cú huých lớn; nếu chậm hơn, xu thế phát triển của thị trường vẫn không thay đổi.

Ông Quang cho biết, các quỹ ngoại đã bắt đầu nghiêm túc quan sát thị trường chứng khoán Việt Nam như một điểm đến mới. Khi nâng hạng thành công, dòng vốn từ những quỹ lớn lần đầu tham gia sẽ là yếu tố có thể đảo chiều dòng vốn ngoại, mang lại xung lực mới cho thị trường.

Theo Tổng giám đốc TVAM, có 4 động lực lớn đang đồng thời tạo bệ đỡ vững chắc cho thị trường chứng khoán:

Thứ nhất, định hướng phát triển mạnh mẽ khu vực tư nhân. Cấu trúc doanh nghiệp niêm yết cho thấy khu vực tư nhân đã trở thành lực lượng dẫn dắt, với vốn hóa các doanh nghiệp đầu ngành tăng trưởng vượt bậc – một sự thay đổi lớn so với giai đoạn nền kinh tế lấy khu vực nhà nước làm chủ đạo.

Thứ hai, chính sách tài khóa và tiền tệ cùng hỗ trợ, điều hiếm thấy. Lạm phát được kiểm soát cho phép Chính phủ vừa mở rộng đầu tư công, vừa duy trì lãi suất thấp và nới dư địa tín dụng, tạo nền tảng thuận lợi cho cả nền kinh tế lẫn thị trường vốn.

Thứ ba, Chính phủ không chỉ dừng ở định hướng mà liên tục ban hành giải pháp cụ thể. Đó là các chính sách tháo gỡ thủ tục cho dự án bất động sản, cùng việc thúc đẩy số hóa trong quản lý để nâng cao hiệu quả và giảm chi phí hành chính.

Thứ tư, sự chủ động trong hội nhập và tiếp cận xu hướng tài chính mới. Chính phủ đã triển khai nhiều chính sách về tài chính xanh, tài sản số, và gần đây là đề án nâng hạng thị trường chứng khoán. Đây là tín hiệu quan trọng củng cố niềm tin cho nhà đầu tư vào triển vọng dài hạn.

“Khi cả bốn yếu tố này đồng pha, hiệu quả tổng hợp sẽ rất mạnh mẽ, trở thành bệ đỡ dài hạn cho thị trường chứng khoán Việt Nam”, ông Quang nhấn mạnh.

Ba lĩnh vực tiềm năng

Nhận định về triển vọng của VN-Index trong giai đoạn cuối năm 2025 và năm 2026, ông Quang cho rằng, xu hướng chung của thị trường chứng khoán vẫn tích cực, ít nhất đến hết năm sau. Tuy nhiên, thay vì chỉ tập trung vào các mốc điểm số như VN-Index, nhà đầu tư cần quan tâm nhiều hơn đến hiệu quả danh mục. Thực tế cho thấy, không phải toàn bộ cổ phiếu trên thị trường đều tăng, mà chỉ một số nhóm ngành hoặc mã cổ phiếu dẫn dắt mới thực sự tạo sóng.

Trong giai đoạn hiện nay, các ngành Ngân hàng, Chứng khoán, Bất động sản và Bán lẻ được dự báo tiếp tục thu hút dòng tiền. Ngân hàng tại Việt Nam giữ vai trò then chốt trong cung cấp vốn cho nền kinh tế, nhất là khi kênh trái phiếu mới ở giai đoạn đầu phục hồi. Bất động sản, với đặc thù tích sản phù hợp tâm lý nhà đầu tư Á Đông, sẽ trở thành nhóm ngành hấp dẫn dòng tiền, nhất là khi thủ tục pháp lý ngày càng được tháo gỡ.

Trong khi đó, nhóm Bán lẻ - tiêu dùng nổi lên nhờ lợi thế dân số trẻ và tầng lớp trung lưu tăng nhanh. Đây là động lực chính thúc đẩy chi tiêu, cũng là nhóm ngành thường được nhà đầu tư ngoại quan tâm khi nhìn vào thị trường Việt Nam.

Dù vậy,  Tổng giám đốc TVAM lưu ý, yếu tố then chốt để thành công trong xu hướng tăng (uptrend) vẫn là sự linh hoạt. Nếu cổ phiếu nắm giữ không phản ánh diễn biến chung của thị trường, nhà đầu tư cần mạnh dạn điều chỉnh danh mục để tối ưu hóa lợi nhuận.

Để kiểm soát rủi ro, mỗi nhà đầu tư cá nhân nên xây dựng một “bộ nguyên tắc” giao dịch với các tiêu chí rõ ràng. Ở chiều mua, nên cân nhắc những doanh nghiệp có lợi nhuận tăng trưởng, tỷ suất sinh lời trên vốn chủ sở hữu (ROE) tích cực, biên lợi nhuận ổn định, đòn bẩy tài chính an toàn và định giá hợp lý. Ở chiều bán, nguyên tắc có thể bao gồm: thoái vốn khi luận điểm đầu tư bị phá vỡ, khi xu hướng hoặc dòng tiền đảo chiều, hoặc khi cổ phiếu đã đạt ngưỡng lợi nhuận – rủi ro đặt ra.

Bên cạnh đó, việc quản trị quy mô vị thế cũng rất quan trọng. Nhà đầu tư cần giới hạn tỷ trọng cho từng mã và toàn danh mục, đồng thời thiết lập cơ chế tăng hoặc giảm vị thế theo tín hiệu thị trường. Bên cạnh đó, kỷ luật rủi ro phải được đặt lên hàng đầu, với các quy tắc cụ thể như ngưỡng lỗ tối đa hoặc yêu cầu giảm đòn bẩy khi biến động gia tăng.

“Quan trọng hơn, toàn bộ các nguyên tắc này cần được viết thành văn bản, lượng hóa bằng con số cụ thể và kiên định tuân thủ. Sự nhất quán trong kỷ luật sẽ là chìa khóa để nhà đầu tư hạn chế rủi ro và tối ưu hóa hiệu quả trong xu hướng tăng dài hạn”, ông Quang kết luận.