Tại Hội nghị xúc tiến đầu tư vùng lúa chất lượng cao, giảm phát thải, gắn với tăng trưởng xanh vùng Đồng bằng sông Cửu Long, diễn ra tại Đại sứ quán Việt Nam tại Nhật Bản ngày 21/10/2025, ông Nguyễn Hoàng Đạo, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Phát triển Điện lực Việt Nam (VNPD) khẳng định vai trò tiên phong của doanh nghiệp Việt Nam trong việc gắn kết nông nghiệp bền vững với năng lượng tái tạo, mở ra hướng đi mới cho kinh tế xanh quốc gia.
Năng lượng sinh khối – Mắt xích chiến lược trong chuỗi giá trị xanh
Theo ông Nguyễn Hoàng Đạo, Chương trình 1 triệu ha lúa chất lượng cao, phát thải thấp là đề án trọng điểm của Chính phủ Việt Nam, nhằm giảm phát thải khí nhà kính, nâng cao giá trị hạt gạo và thu nhập của nông dân. VNPD tự hào được tham gia trực tiếp vào chương trình này thông qua Dự án Nhà máy điện sinh khối Cần Thơ 150 MW, sử dụng nhiên liệu chính là rơm, rạ và trấu, những phụ phẩm nông nghiệp tưởng chừng bỏ đi, nay trở thành nguồn năng lượng quý giá.
Với nhu cầu khoảng 800.000 tấn nhiên liệu mỗi năm, dự án không chỉ sản xuất điện năng sạch cung cấp cho khu vực nông thôn, mà còn góp phần giảm đáng kể lượng phát thải CO₂, hạn chế đốt rơm rạ tự phá, nguyên nhân gây ô nhiễm không khí tại nhiều địa phương.
“Điện sinh khối không chỉ là giải pháp năng lượng, mà còn là mắt xích chiến lược trong hệ sinh thái nông nghiệp giảm phát thải, tăng trưởng xanh và phát triển bền vững,” ông Đạo nhấn mạnh.
Từ rơm rạ thành điện năng – Từ phát thải thành giá trị
Một trong những điểm đặc biệt của dự án là khả năng liên kết trực tiếp giữa nông dân - doanh nghiệp - ngành năng lượng. Với năng lực đó, VNPD kỳ vọng hình thành một chuỗi giá trị “Lúa - Năng lượng - Phân bón”, tạo công ăn việc làm ổn định cho người dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long.
Phụ phẩm sau phát điện còn có thể được tái sử dụng làm phân bón hữu cơ, giúp giảm chi phí sản xuất nông nghiệp, tăng lợi nhuận cho nông dân và hình thành chu trình kinh tế tuần hoàn hoàn chỉnh.
Đây là mô hình “ba bên cùng có lợi”: Nông dân có thêm thu nhập, doanh nghiệp có nguồn nhiên liệu ổn định, và môi trường được bảo vệ, một minh chứng cụ thể cho hướng đi “tăng trưởng xanh gắn với sinh kế bền vững”.
Hợp tác Việt – Nhật: Bước tiến cho công nghệ năng lượng sạch
VNPD hiện có sự tham gia của các cổ đông chiến lược quốc tế, trong đó TEPCO RP (Nhật Bản). Sự hợp tác này không chỉ mang lại nguồn lực tài chính mà còn chuyển giao công nghệ sinh khối tiên tiến, giúp dự án đạt hiệu suất cao và giảm thiểu chi phí vận hành.
Tại hội nghị, ông Nguyễn Hoàng Đạo cũng kêu gọi các doanh nghiệp Nhật Bản tăng cường hợp tác trong lĩnh vực thu gom, ép viên nhiên liệu và cung cấp tín dụng xanh, hướng tới các dự án song hành giữa nông nghiệp carbon thấp và năng lượng tái tạo.
Đề xuất chính sách để phát triển bền vững
Để các dự án sinh khối phát triển đồng bộ và hiệu quả, VNPD kiến nghị Bộ Nông nghiệp & Môi trường Việt Nam hoàn thiện khung chính sách, cơ chế giá điện sinh khối ổn định và minh bạch, phù hợp với biến động giá nguyên liệu; đồng thời, xây dựng cơ chế tín chỉ carbon, giúp doanh nghiệp tiếp cận tài chính xanh.
Ngoài ra, VNPD cũng đề xuất công bố giá phụ phẩm nông nghiệp hằng năm để thị trường vận hành minh bạch, giảm rủi ro cho nông dân và doanh nghiệp. Đây là yếu tố quan trọng bảo đảm chuỗi cung ứng năng lượng sinh khối bền vững và hiệu quả.
Cam kết vì tương lai bền vững
Kết thúc bài phát biểu, ông Nguyễn Hoàng Đạo khẳng định cam kết của VNPD: “Chúng tôi cam kết đồng hành cùng các Bộ, ngành Việt Nam và các đối tác quốc tế để biến phụ phẩm nông nghiệp thành tài nguyên, phát thải thành giá trị, góp phần vào mục tiêu quốc gia về nông nghiệp xanh và năng lượng sạch”.
Với tầm nhìn chiến lược và định hướng phát triển bền vững, VNPD đang khẳng định vị thế tiên phong trong lĩnh vực điện sinh khối, đồng thời góp phần hiện thực hóa mục tiêu “Nông nghiệp xanh - Năng lượng sạch - Tương lai bền vững” của Việt Nam./.
