Tỉnh Vĩnh Long hiện có hơn 72% diện tích tự nhiên là đất nông nghiệp, trong đó, 170 nghìn ha trồng lúa, 220 nghìn ha cây lâu năm và 113 nghìn ha nuôi thủy sản. Thời gian qua, Tỉnh chú trọng quy hoạch vùng sản xuất tập trung, phát triển cánh đồng lớn, khu nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, đồng thời khuyến khích chuyển đổi mô hình sản xuất thích ứng khí hậu. Các mô hình canh tác lúa - tôm, lúa giảm phát thải, sản xuất hữu cơ đã mang lại hiệu quả rõ rệt, giúp giảm 15-20% lượng khí nhà kính và tăng giá trị sản phẩm 10-12%/ha.

Cùng với đó, Vĩnh Long đầu tư đồng bộ hệ thống kiểm soát mặn, chống sạt lở và tiêu thoát nước, với gần 1.100 km đê, hơn 9.700 cống thủy lợi và 40 trạm bơm điện, bảo vệ hơn 210 nghìn ha đất sản xuất nông nghiệp trước ảnh hưởng của hạn hán và nước biển dâng.

Bên cạnh đó, tỉnh Vĩnh Long cũng quản lý chặt chẽ hoạt động khai thác khoáng sản, chủ yếu là cát sông và đất sét, với 26 mỏ cát được cấp phép, tổng trữ lượng hơn 21,6 triệu m³, phục vụ các công trình trọng điểm. Nguồn tài nguyên nước từ sông Tiền, sông Hậu và hệ thống kênh rạch được khai thác hợp lý, kết hợp với hơn 30 trạm quan trắc tự động nhằm theo dõi, cảnh báo sớm về mặn, sạt lở và ô nhiễm.

Về bảo vệ môi trường, Vĩnh Long đạt tỷ lệ thu gom rác thải sinh hoạt trên 95% ở đô thị, 90% ở nông thôn; 100% chất thải y tế được xử lý đạt chuẩn. Các chương trình phân loại, tái chế và xử lý rác thải bằng công nghệ mới đang được khuyến khích mở rộng, góp phần giảm ô nhiễm và tái tạo tài nguyên.

Theo Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Tỉnh nhiệm kỳ 2025-2030, Vĩnh Long đặt mục tiêu hoàn thiện cơ sở dữ liệu đất đai số vào năm 2030; 100% khu công nghiệp mới có hệ thống xử lý nước thải đạt chuẩn; phục hồi toàn bộ diện tích sau khai thác khoáng sản; giảm ít nhất 10% phát thải khí nhà kính trong nông nghiệp; bảo đảm 100% dân cư nông thôn được sử dụng nước sạch, hợp vệ sinh. Tỉnh cũng duy trì độ che phủ rừng 2,3%, mở rộng rừng ngập mặn ven sông, ven biển nhằm bảo vệ đất và điều hòa khí hậu.

Với định hướng phát triển tích hợp, lấy thích ứng biến đổi khí hậu làm trung tâm, Vĩnh Long đang từng bước xây dựng mô hình quản lý tài nguyên và môi trường bền vững, gắn kết giữa quy hoạch không gian, phát triển hạ tầng xanh và kinh tế tuần hoàn. Những bước đi này không chỉ giúp địa phương ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu mà còn tạo nền tảng cho tăng trưởng xanh, phát triển lâu dài, bảo đảm an toàn sinh thái và chất lượng cuộc sống của người dân vùng Đồng bằng sông Cửu Long.