Cơ hội thương mại hóa tài sản trí tuệ

Bản ghi nhớ hợp tác toàn diện trong lĩnh vực sở hữu trí tuệ giữa Cục Sở hữu trí tuệ Việt Nam và WIPO ký kết ngày 25/9 đặt mục tiêu thúc đẩy hợp tác từ xây dựng chính sách, pháp luật, đào tạo nhân lực, nâng cao nhận thức, hỗ trợ doanh nghiệp đến phát triển các cơ chế thương mại hóa tài sản trí tuệ.

Theo thỏa thuận, hai bên sẽ tập trung vào các lĩnh vực ưu tiên gồm: Hoàn thiện khung pháp lý và chiến lược sở hữu trí tuệ; tăng cường sử dụng hệ thống đăng ký quốc tế; hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp.

Thỏa thuận cũng tập trung thúc đẩy hợp tác giữa trường đại học và doanh nghiệp; mở rộng đào tạo và tuyên truyền về sở hữu trí tuệ; ứng dụng số và trí tuệ nhân tạo trong thẩm định; hỗ trợ cơ chế giải quyết tranh chấp.

Việc ký kết Bản ghi nhớ được đánh giá sẽ mở ra một giai đoạn hợp tác thực chất và sâu rộng hơn giữa Việt Nam và WIPO, đặc biệt trong bối cảnh xu thế toàn cầu đang chuyển dịch từ bảo hộ quyền sang thương mại hóa quyền sở hữu trí tuệ.

Đổi mới sáng tạo là trọng tâm

Chia sẻ tại buổi tiếp và làm việc với ông Daren Tang - Tổng Giám đốc WIPO cùng ngày, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, sau giai đoạn thoát nghèo và trở thành quốc gia có thu nhập trung bình, Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển thứ ba, hướng tới trở thành nước thu nhập cao, dựa trên nền tảng khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trong tiến trình này, sở hữu trí tuệ đóng vai trò đặc biệt quan trọng.

Theo Bộ trưởng, trong bộ ba "khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số", Việt Nam coi đổi mới sáng tạo là trọng tâm. Quan điểm phát triển được xác định là "đổi mới sáng tạo toàn dân", mọi người dân đều có thể khởi nghiệp, sản xuất, kinh doanh dựa trên công nghệ số, tri thức khoa học và tinh thần sáng tạo.

Từ định hướng trên, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đề nghị WIPO hỗ trợ Việt Nam xây dựng bản đồ sáng chế cho 11 nhóm công nghệ chiến lược mà Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt hồi tháng 6/2025.

Đây là bước đi được đánh giá mang tính then chốt, giúp Việt Nam nhanh chóng làm chủ công nghệ, thúc đẩy các hoạt động nghiên cứu phát triển (R&D), qua đó hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao dựa trên tri thức và sáng tạo.

Ngoài việc lập bản đồ sáng chế, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng đề nghị WIPO tư vấn cho Việt Nam về kiến trúc nền tảng số quản lý sở hữu trí tuệ, dựa trên việc nâng cấp phần mềm IPAS hiện đang được Cục Sở hữu trí tuệ vận hành.

Bộ trưởng cho biết, Việt Nam mong muốn có một nền tảng "vừa mang tính quốc tế, vừa phù hợp với đặc thù trong nước". Khi hệ thống hoàn thiện, Việt Nam cam kết sẵn sàng chia sẻ cho các quốc gia khác thông qua WIPO, góp phần thúc đẩy sự phát triển chung.

Ngoài ra, Bộ trưởng cũng đề xuất WIPO hỗ trợ Việt Nam xây dựng hệ thống đo lường tác động của đổi mới sáng tạo đối với tăng trưởng kinh tế. Theo Bộ trưởng, đây là "chìa khóa" để khuyến khích các quốc gia, trong đó có Việt Nam, gia tăng đầu tư cho nghiên cứu và phát triển.

Việt Nam cũng khẳng định sẵn sàng tham gia thử nghiệm các sáng kiến mới của WIPO về thúc đẩy đổi mới sáng tạo trên phạm vi toàn cầu.