Nền kinh tế vẫn thể hiện sức chống chịu kiên cường

Theo đánh giá của IMF, mặc dù nền kinh tế Việt Nam đã phục hồi mạnh mẽ trong năm 2024 và nửa đầu năm 2025, nhưng những thách thức từ bên ngoài như căng thẳng thương mại, chính sách bảo hộ gia tăng và điều kiện tài chính toàn cầu siết chặt đang đặt ra yêu cầu cấp thiết cho việc điều hành chính sách một cách linh hoạt và thận trọng.

Theo IMF, tăng trưởng GDP thực của Việt Nam đạt mức 7,1% trong năm 2024 và tiếp tục tăng 7,5% trong nửa đầu năm 2025.

Kết quả này nhờ vào việc đẩy mạnh xuất khẩu sớm, tăng trưởng tín dụng nhanh hơn… Lạm phát cũng tăng nhanh hơn một chút trong những tháng gần đây song vẫn ở dưới mức mục tiêu. Cán cân vãng lai thặng dư ở mức kỷ lục 6,6% GDP trong năm 2024.

IMF nhận định, triển vọng của nền kinh tế phụ thuộc nhiều vào kết quả đàm phán thương mại và bị hạn chế bởi sự bất định tăng cao trên toàn cầu về chính sách thương mại và môi trường kinh tế.

Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam được dự báo sẽ chậm lại và chỉ đạt 6,5% trong năm 2025 và tiếp tục giảm tốc còn 5,6% vào năm 2026 do ảnh hưởng từ các mức thuế quan mới của Mỹ cũng như việc chấm dứt các biện pháp tài khóa ngắn hạn.

Về đánh giá của Ban GĐĐH, thông tin từ IMF cho biết, Ban GĐĐH hoan nghênh thực tế là bất chấp những biến động gia tăng cả trong và ngoài nước, tăng trưởng kinh tế vẫn thể hiện sức chống chịu kiên cường, nhờ có các chính sách hỗ trợ. 

Tuy nhiên, Ban GĐĐH cũng lưu ý rằng mô hình tăng trưởng dựa vào xuất khẩu của nền kinh tế phải đối mặt với những thách thức ngày càng tăng đến từ các chính sách thương mại toàn cầu không chắc chắn và thay đổi nhanh chóng, già hoá dân số, điều kiện tài chính toàn cầu siết chặt và biến đổi khí hậu.

Ban GĐĐH nhấn mạnh rằng các chính sách cần tập trung duy trì sức chống chịu của nền kinh tế và ổn định tài chính, đồng thời thúc đẩy cải cách để duy trì tăng trưởng mạnh, đa dạng và ổn định trong trung hạn.

Các GĐĐH nhìn chung thống nhất rằng cần tiếp tục duy trì sự linh hoạt trong phối hợp điều hành chính sách để ứng phó với môi trường kinh tế không chắc chắn và thay đổi nhanh chóng.

Nâng cấp quản lý đầu tư công, tăng cường huy động ngân sách

Đáng chú ý, với dư địa tài khoá hiện có, Ban GĐĐH nhận định, chính sách tài khoá có thể gánh vác vai trò chủ đạo trong việc hỗ trợ hoạt động kinh tế một cách thận trọng, đặc biệt trong trường hợp cần có biện pháp hỗ trợ tạm thời và có mục tiêu.

Vì thế, Ban GĐĐH nhấn mạnh rằng việc củng cố khuôn khổ tài khoá trung hạn có ý nghĩa then chốt để thu hoạch được những lợi ích tăng trưởng từ kế hoạch đầu tư công quy mô lớn, đồng thời đảm bảo tính bền vững của nợ công.

Các GĐĐH đồng thuận rằng cần thiết phải nâng cấp quản lý đầu tư công, tăng cường huy động thu ngân sách, nâng cao tính minh bạch tài khoá và quản lý rủi ro tốt hơn, bao gồm cả những rủi ro từ các dự án đối tác công - tư.

Về chính sách tiền tệ, các GĐĐH cho hay, dư địa nới lỏng chính sách tiền tệ là rất hạn chế, cần theo dõi chặt chẽ các rủi ro tỷ giá và lạm phát trong bối cảnh tăng trưởng kinh tế và tín dụng vẫn ở mức cao.

Theo khuyến nghị từ Ban GĐĐH, tỷ giá linh hoạt hơn là yếu tố quan trọng để tạo thuận lợi cho việc điều chỉnh trước các cú sốc từ bên ngoài, đồng thời lưu ý đến những lợi ích của việc đẩy nhanh hiện đại hoá khuôn khổ chính sách tiền tệ nhằm quản lý rủi ro hiệu quả hơn.

Các GĐĐH nhấn mạnh sự cần thiết phải tăng cường khả năng chống chịu của khu vực tài chính trước các cú sốc. Ưu tiên hàng đầu là củng cố các bộ đệm thanh khoản và vốn, cải thiện bộ công cụ an toàn vĩ mô.

Các GĐĐH cũng kêu gọi tiếp tục nâng cấp khuôn khổ pháp lý về phá sản, chuẩn bị sẵn sàng đối phó và xử lý khủng hoảng, tăng cường khuôn khổ phòng chống rửa tiền và tài trợ khủng bố (AML/CFT), cũng như thúc đẩy hoàn thiện khuôn khổ pháp lý tài sản mã hoá.

Ngoài ra, Ban GĐĐH cũng ghi nhận những nỗ lực cải cách thể chế của Việt Nam, nhưng cho rằng cần thực hiện các biện pháp nhằm nâng cao năng suất, bao gồm cải thiện môi trường kinh doanh, cải cách thị trường vốn và thị trường lao động.

Cùng với đó là khuyến nghị Việt Nam cần thúc đẩy cầu trong nước và giảm sự mất cân đối đến từ môi trường bên ngoài, bao gồm việc đầu tư nâng cấp hạ tầng trọng yếu và củng cố mạng lưới an sinh xã hội, đồng thời thúc đẩy đa dạng hoá thương mại hơn nữa.